15
Ri nibano tz'il chare ruc'aslen jun winek xa ya ri itzel ri yepe pa ránima
Y yec'o c'a ca'i' oxi' achi'a' ri xe'apon riq'ui ri Jesús. Ri achi'a' ri' ye aj Jerusalem, y yeri' ri nibix fariseos y aj tz'iba' chique.* Xe'apon c'a riq'ui ri Jesús y xquibij c'a chare: ¿Achique c'a ruma tek la adiscípulos riyit ma niquiben ta ri bin ca cuma ri kati't kamama'? Ruma ri adiscípulos tek yewa' ma niquich'ej ta quik'a' achi'el rubanic ri nikaben riyoj, xecha'.
Y ruma chi queri' xquic'utuj chare ri Jesús, Riya' xubij c'a chique: ¿Achique c'a ruma tek riyix xa ya ri quibin ca ri iwati't imama' ri niben? Riq'ui ri' niben chare ri rupixa' ri Dios chi majun rejkalen. Ri rupixa' ri Dios nubij c'a: Taya' quik'ij ri ate' atata'.§ Y wi c'o jun nibin pokon tak ch'abel* chique ri rute' rutata', can majun chic c'a ri nrajo', xa can ticamisex. Quec'ari' ri rubin ca ri Dios. Yac'a riyix xa ma que ta ri' niben y nic'ut. Xa ma niben ta achi'el ri rubin ca ri Dios. Riyix xa ye'itijoj ri alc'ualaxela' chi ma rajawaxic ta chi yequito' ri quite' quitata'. Riyix xa nibij chique ri alc'ualaxela' chi xa tiquibij chique ri quite' quitata': Riyin ma yicowin ta yixinto' riq'ui ri nic'atzin chiwe, ruma ri c'o wuq'ui xa ntzujun (nsujun) chic chare ri Dios, yixcha' chique. Y riq'ui niquibij queri' chi quitzujun (quisujun) chic chare ri Dios, xa riche (rixin) chi ma yequito' ta ri quite' quitata'. Y riq'ui ri nibij queri', can nik'alajin wi chi riyix nibij chique ri alc'ualaxela' chi ma tiquiya' ta quik'ij ri quite' quitata'. Y riq'ui ri', riyix ibanon chare ri rupixa' ri Dios chi majun rejkalen. Y queri' ibanon xaxu (xaxe wi) riche (rixin) chi niben ri quibin ca ri iwati't imama'. Riyix xa ca'i' c'a ipalej. Xa can jabel c'a rubixic rubanon ca ri Isaías chiwij. Ruma ri Isaías rutz'iban c'a ca ri xbix chare ruma ri Dios y quec'are' ri nubij:
Re winek re' xaxu (xaxe) wi c'a riq'ui ri quich'abel niquiya' nuk'ij,
yac'a ri cánima xa nej c'o wi el chuwe riyin.
Xa majun c'a nic'atzin wi chi niquiya' nuk'ij,
ruma ri ch'abel ri niquic'ut xa pixa' quiche (quixin) winek§ y niquibij chi can yari' ri rajawaxic chi niban.
Queri' ri rutz'iban ca ri Isaías, xcha' ri Jesús.
10 Y can yac'ari' tek ri Jesús xerusiq'uij (xeroyoj) apo ri winek riq'ui, ri quimolon qui' chiri', y xubij c'a chique: Tiwac'axaj c'a re xtinbij chiwe y tik'ax chiwech.* 11 Ri nitz'ilobisan riche (rixin) ri winek ma ya ta c'a ri nutij ka, xa ya ri itzel tak ch'abel ri yerubij ri nitz'ilobisan riche (rixin), xcha' ri Jesús.
12 Yac'ari' tek ri discípulos xejel apo riq'ui ri Jesús, y xquibij chare: Ri fariseos xpe coyowal tek xquic'axaj ri ch'abel ri xabij, xecha' chare.
13 Yac'a Riya' xubij chique ri rudiscípulos: Ronojel tico'n ri ma ticon ta ruma ri Nata' ri c'o chila' chicaj xtic'uk el.§ 14 Xa que'iya' ca. Xa ye achi'el moyi' y ye uc'uey quiche (quixin) nic'aj chic ri xa ye achi'el moyi' chuka'.* Y wi ri ye moyi' yequiyukej ri nic'aj chic moyi', junan c'a xquetzak pa tak jul, xcha' ri Jesús.
15 Y ri Pedro xubij c'a chare ri Jesús: Tabij juba' chake chrij ri nitz'ilobisan riche (rixin) jun winek, ruma can ma xk'ax ta chkawech, xcha' ri Pedro.
16 Y ri Jesús xubij: ¿Riyix chuka' can c'a ma jane nik'ax ta chiwech ri nbij?§ 17 ¿La ma nik'ax ta cami chiwech ri tzij ri nubij chi ri nutij ka ri winek, xa ma ya ta ri' ri nitz'ilobisan riche (rixin)? Ruma ri nutij ka xa chupan nibe wi y c'ac'ari' ntel el. 18 Yac'a ri itzel tak ch'abel ri nubij ri winek, can pa ránima c'a yepe wi, y ya c'a ri' ri nitz'ilobisan* riche (rixin). 19 Ruma chi can pa cánima c'a ri winek yepe wi ri itzel tak na'oj tek yecamisan. Chiri' chuka' nipe wi ri na'oj tek ri ixok c'o rachijil y nuc'om ruwech jun chic achi, y tek ri achi c'o rixjayil y nucanoj jun chic ixok, y ri winek ri yemacun y xa ma quic'ulaj ta qui'. Y pa cánima chuka' nipe wi tek ye'elek', tek yequibila' tzij ri xa ma kitzij ta chiquij nic'aj chic, y chuka' tek yeyok'on. 20 Y ronojel c'a ri yequibanala' ri achi'el ri', yari' ri nitz'ilobisan riche (rixin) ri winek. Yac'a ri nuben ri winek chi ma ruch'ajon ta jabel ri ruk'a' tek niwa',§ ri' xa ma nutz'ilobisaj ta ri ruc'aslen. Quec'ari' xubij ri Jesús.
Jun ixok ri xa ma israelita ta ri can xucukuba' ruc'u'x riq'ui ri Jesús
21 Y ri Jesús ye rachibilan ri rudiscípulos xel c'a el chiri', y xbe c'a quela' pa jun lugar ri nakaj nicanaj chique ri tinamit Tiro y Sidón.* 22 Y chiri' c'o c'a jun ixok aj Canaán xpe c'a riq'ui ri Jesús. Riya' ruma nibison, can nuc'utuj c'a utzil chare ri Jesús y can nurakala' c'a ruchi' chubixic: Tajoyowaj nuwech riyit Ajaf, ri yit Ralc'ual ca ri rey David. Quinato' c'a, ruma ri ti wal c'o jun itzel espíritu riq'ui, y ch'ujernek pa ruk'a'.
23 Yac'a ri Jesús majun ch'abel xubij ta chare ri ixok. Y ri discípulos xejel apo riq'ui ri Jesús y xquibij chare: Tabij chare re ixok re' chi titzolin ca, ruma nurakala' ruchi' tzeketel pe chikij, xecha' chare.
24 Xpe ri Jesús xubij: Riyin xitak pe xaxu (xaxe wi) chiquicanoxic ri winek israelitas§ ri quibanon achi'el carne'l ri ye sachnek, xcha' chique.
25 Can yac'ari' xpe ri ixok xoxuque' xomaje' chuwech ri Jesús,* y xubij chare: Ajaf, can quinato', xcha' chare.
26 Yac'a ri Jesús xubij chare ri ixok: Ri rutzil ri Dios ma utz ta chi chare xabachique niya'ox (nya') wi. Ruma ma ruc'amon ta chi nelesex quiway ri alc'ualaxela', riche (rixin) chi niya'ox (nya') chique ri tak tz'i', xcha' ri Jesús.
27 Yac'a ri ixok xubij: Ajaf, can kitzij ri nabij. Pero chuka' ri tak tz'i' yequitij ri ruc'aj caxlan wey ri yequitzek ka ri cajaf chuxe' ri mesa.
28 Y ri Jesús can yari' xubij chare ri ixok: Can nik'alajin chi nim ri acukbel c'u'x.§ Can tibanatej c'a ri nawajo' riyit, xcha' ri Jesús. Y ri ti k'opoj, ral ri ixok, can chupan c'a ri hora ri' xel el ri itzel espíritu riq'ui.
Tek ri Jesús xeruc'achojsaj ye q'uiy yawa'i'
29 Tek ri Jesús k'axnek chic c'a pe chupan ri lugar ri nakaj nicanaj wi chique ri tinamit Tiro y Sidón, xapon c'a chunakajal ri choy Galilea.* Riya' xjote' c'a pa ruwi' ri juyu', y tek c'o chic chiri' xtz'uye' c'a. 30 Y yec'o c'a sibilaj ye q'uiy winek ri xe'apon riq'ui y ye quic'uan apo yawa'i'. Chique ri yawa'i' ri ye quic'uan apo, yec'o ri xa ma choj ta yebiyin ruma ye cojo, yec'o moyi', yec'o mema', yec'o ri ma utz ta ri quik'a' caken, y yec'o nic'aj chic ri jun wi chic ruwech chi yabil ri ntoc chique. Ri winek ri' xequiya' c'a apo ri yawa'i' chuwech ri Jesús, y Riya' xeruc'achojsaj. 31 Can ruma c'a ri xuben ri Jesús quiq'ui ri yawa'i', ri winek can xquimey tek xquitz'et. Ruma ri mema' tek rubanon ca, wacami yech'o chic. Ri ma utz ta ri quik'a' caken, xec'achoj. Ri ye cojo, choj chic yebiyin. Ri moyi', yetzu'un chic. Ri winek can xquiya' wi c'a ruk'ij ruc'ojlen ri Dios riche (rixin) ri Israel.
Tek ri Jesús xerutzuk más ye caji' mil winek
32 Ri Jesús xerusiq'uij (xeroyoj) ri rudiscípulos, y xubij c'a chique: Riyin sibilaj njoyowaj§ quiwech re winek re', ruma c'o chic oxi' k'ij yec'o pe wuq'ui y wacami majun chic quiway riche (rixin) chi niquitij.* Y yentek ta c'a el chi tak cachoch y xa majun niquitij el, ma utz ta; man xa quebetzak pa tak bey ruma wayjal, xcha' chique.
33 Can yac'ari' tek xech'o apo ri discípulos chare ri Jesús y xquibij c'a: Re acuchi (achique) re yojc'o wi xa majun c'o. ¿Acuchi (achique) ta c'a nbekila' wi pe wey riche (rixin) chi yekatzuk jabel re winek re'? Xa can sibilaj ye q'uiy, xecha'.
34 Yac'a ri Jesús xuc'utuj c'a chique ri rudiscípulos: ¿Janipe' caxlan wey c'o iwuq'ui? xcha' chique. Y riye' xquibij: Riyoj xaxu (xaxe wi) wuku' caxlan wey y ca'i' oxi' tak car c'o kiq'ui, xecha' chare.
35 Y ri Jesús xubij c'a chique ri winek chi quetz'uye' ka ri pan ulef. 36 Yac'ari' tek Riya' xeruli'ej ri wuku' caxlan wey y ri car pa ruk'a' y tek rumatioxin chic chare ri Dios,§ c'ac'ari' xeruwech'ela' y xuyala' el chique ri rudiscípulos, y ri discípulos xequiya' chique ri sibilaj winek ri'.* 37 Can quinojel c'a jabel xewa'. Can majun c'a ri man ta xwa' chi utz. Y c'a c'o na caxlan wey y car ri xmol ca. Wuku' chaquech c'a ri xnoj riq'ui ri caxlan wey y car ri xemolotej ca. 38 Ye caji' mil achi'a' c'a ri xewa', yec'a ri ixoki' y ri ac'ala' ma xe'ajlex ta. 39 Y yac'a tek ri Jesús ye rutakon chic ca ri winek chi tak cachoch, Riya' ye rachibilan ri rudiscípulos xoc el pa jucu'§ y xbe c'a pa Magdala.
* 15:1 Mr. 7.1. 15:2 Ga. 1.14. 15:2 Mr. 7.5. § 15:4 Ex. 20.12; Lv. 19.3; Dt. 5.16; Jer. 35.18, 19. * 15:4 Ex. 21.17; Pr. 20.20. 15:5 Mr. 7.11. 15:8 Ez. 33.31; Mr. 7.6. § 15:9 Is. 29.13. * 15:10 Mr. 7.14. 15:11 Ro. 14.14-23; 1 Ti. 4.4. 15:11 Hch. 10.15; Tit. 1.15. § 15:13 Jn. 15.2. * 15:14 Mt. 23.16. 15:14 Is. 9.16; Os. 4.14, 17; Mal. 2.8; Lc. 6.39. 15:15 Mr. 7.17. § 15:16 Mt. 16.9; Mr. 7.18. * 15:18 Stg. 3.6. 15:19 Gn. 4.6-8; 8.21; Pr. 6.14; Jer. 17.9. 15:19 Mr. 7.21. § 15:20 Mr. 7.2, 5. * 15:21 Mr. 3.8; 7.31; Lc. 6.17. 15:22 Mt. 9.27. 15:23 Mt. 14.15. § 15:24 Ro. 15.8. * 15:25 Mt. 8.2. 15:26 Ef. 2.12. 15:26 Mt. 7.6; Fil. 3.2. § 15:28 Mt. 9.2; Lc. 7.9. * 15:29 Mt. 4.18; Mr. 7.31 Jn. 6.1, 23. 15:30 Mt. 11.5; Lc. 7.22. 15:30 Is. 35.5, 6. § 15:32 Sal. 86.15; Mt. 9.36; Mr. 1.41; He. 2.17; 4.15; 5.2. * 15:32 Mr. 8.1. 15:32 Sal. 103.13; 111.4. 15:33 Nm. 11.21; 2 R. 4.43. § 15:36 Lc. 22.19. * 15:36 Dt. 8.10; 1 S. 9.13; Sal. 104.28; Mt. 14.19. 15:37 Mt. 14.20. 15:38 Mt. 14.21. § 15:39 Mr. 8.10.