7
Ri nitz'ilobisan richin jun vinek xa ja ri ch'abel y ri nojibel ri yepe riq'uin
Y chirij c'a ri Jesús xquimol c'a apo qui' ri achi'a' fariseos, y chuka' ca'i-oxi' etamanela'* chirij ri ley ri e petenek ri pa tinamit Jerusalem. Y tok ri achi'a' ri' xequitz'et chi ec'o chique ri rutijoxela' ri Jesús ri man niquich'ej ta jebel ri quik'a' tok niquitej quivay, man utz ta xequitz'et. Roma chiquivech rije' can man ch'ajch'oj ta ri quik'a'. Y romari' q'uiy c'a ri xquibij chiquij, roma can man niquiben ta achi'el ri niquiben rije'. Roma ri achi'a' fariseos y conojel ri ch'aka' chic vinek israelitas, xa ja oc ri e bilon can coma ri kati't-kamama', xa jari' ri yequibanala'. Roma vi xa man niquich'ej ta ri quik'a' q'uiy bey, can man yeva' ta. Tok yetzolin c'a pe ri pa tak c'ayibel, vi man niquich'ajch'ojirisaj ta qui', can man yeva' ta. Y c'o c'a ch'aka' chic ri yequibanala' chuka', achi'el ri achique quijosk'ixic ri kumbel tak ya', ri xára, ri ch'ich' tak lek y ri achique chuka' rujosk'ixic niquiben chire ri quivarabel. Que c'a ri' ri yequibanala' rije'. Romari' xepe c'a ri achi'a' fariseos y ri etamanela' chirij ri ley xquic'utuj c'a chire ri Jesús: ¿Achique c'a roma tok la atijoxela' man niquiben ta achi'el ri bin can coma ri kati't-kamama'? Rije' niquitej quivay y man niquich'ej ta quik'a' jebel. Man niquiben ta achi'el nikaben roj, xecha' chire ri Jesús.
Pero ri Jesús xubij chique ri achi'a' ri': Rix xa ca'i' ipalej. Xa can jebel c'a rubixic rubanon can ri Isaías chivij. Ri xubij ri Dios chire chi tutz'ibaj can, nubij c'a:
Re vinek re' xaxe c'a riq'uin ri quich'abel niquiya' nuk'ij,
jac'a ri nrajo' ri cánima xa man ja ta ri'; xa nej c'a chire ri niquiya' ta nuk'ij.
Xa can man jun c'a nic'atzin-vi ri niquiya' nuk'ij,
roma xa e tijonel quichin quetamabal achi'a' y niquibij chi can jari' ri ruc'amon chi niban.
Queri' ri rutz'iban can ri Isaías.§ Y rix jari' ri yixajin chubanic. Xa iyo'on can ri rubin can ri Dios chi c'o chi niben. Rix can man niben ta c'a ri nrajo' ri Dios, xa ja ri niquibij ri vinek, xa jari' ri ichapon rubanic. Achi'el tok nibij ri achique quijosk'ixic ri xára y ri achique quijosk'ixic ri kumbel tak ya'. Y ec'o chuka' ch'aka' chic e achi'el ri', ri ye'ibanala'.
Y ri Jesús xubij chuka' chique: Rix richin niben ri achique oc e quibilon can ri kati't-kamama', can iyo'on c'a can rubanic ri achique rubin can ri Dios chi c'o chi niben. 10 Roma ri ch'abel ri e rutz'iban can ri Moisés, nubij: Taya' quik'ij ri ate-atata'.* Y ri nibanon c'a itzel chique rute-rutata', can man jun chic c'a ri nrajo', can ja vi c'a ri camic ri tika' pa ruvi'. Que c'a ri' ri tz'ibatel can. 11 Jac'a rix xa man que ta ri' ri niben y nic'ut. Xa man niben ta achi'el ri rubin can ri Dios. Rix xa ye'itijoj ri alc'ualaxela' chi man nic'atzin ta chi yequito' ri quite-quitata'. Xa ye'el chuvech ri' riq'uin niquibij chique ri quite-quitata': Yin man yitiquir ta yixinto' riq'uin ri nic'atzin chive, roma ri nic'atzin ta chive rix xa Corbán. Re ch'abel re' nubij c'a: Nusujun chic chire ri Dios. Y riq'uin niquibij queri', chi quisujun chic chire ri Dios ri nic'atzin ta chique ri quite-quitata', man nic'atzin ta chic richin yequito', yixcha' chique. 12 Y riq'uin ri nibij, can nik'alajin-vi chi rix niben chique ri alc'ualaxela' chi man jun chic tiquiya' chique ri quite-quitata'. 13 Riq'uin ri', rix ibanon chi man jun ruk'ij ri rubin can ri Dios. Y queri' ibanon xaxe richin niben ri achique quibin can ri ivati't-imama'. Y ec'o chuka' ch'aka' chic achi'el re' ri ye'ibanala'. Queri' xubij ri Jesús chique ri achi'a' fariseos y ri achi'a' e etamanela' chirij ri ley.
14 Y ri Jesús xch'on chic c'a jun bey quiq'uin ri janíla chi vinek ri quimolon-apo-qui' chiri' y xubij c'a chique: Tivac'axaj c'a chi'ivonojel re xtinbij chive y tik'ax-el chivech. 15 Roma ri nutej-ka ri vinek, man ja ta ri' ri nitz'ilobisan richin,§ man que ta ri'. Ri nitz'ilobisan richin jun vinek xa ja ri itzel ri nipe pa ránima. 16 Ri c'o c'a rac'axabal, can trac'axaj c'a ri xinbij.* Queri' xubij ri Jesús chique ri vinek.
17 Y rija' xeruya' c'a can ri vinek, y xbe pa jun jay. Y ri tijoxela' xquic'utuj c'a chire chirij ri nitz'ilobisan richin jun vinek. 18 Y ri Jesús xubij c'a chique: ¿Can junan ibanon rix quiq'uin ri ch'aka' chic vinek chi man nik'ax ta chivech ri ninbij? ¿Can man nik'ax ta chivech chi ronojel ri nutej-ka ri vinek, xa man ja ta ri' ri nitiquir nitz'ilobisan richin? 19 Ronojel ri achique nutej-ka ri vinek, xa man pa ránima ta nibe-vi. Xa pa rupan nibe-vi y c'ari' nel can. Y roma ri queri' xubij ri Jesús, nik'alajin chi ronojel ri ec'o can richin chi yetij, can e utz vi.
20 Y ri Jesús xubij chuka' chi xa ja ri itzel ri nipe pa ránima ri vinek, xa jari' ri nitz'ilobisan richin. 21 Roma xa pa ránima c'a ri vinek yepe-vi ri itzel tak ch'obonic. Chiri' nipe-vi ri ch'obonic tok ri vinek ri e c'ulan y ri man e c'ulan ta niquicanola-qui' richin yemacun.§ Y chiri' chuka' nipe-vi ri ch'obonic tok yecamisan. 22 Pa tak cánima c'a ri vinek nipe-vi ri jalajoj tak ch'obonic, tok ye'elek', tok niquirayij chi ronojel ta cosa quiq'uin ta rije' c'o-vi, yequibanala' etzelal, yek'olon, ri achi'a' y ri ixoki' niquibanala' mac ri janíla yeq'uixbisan, itzel niquina' chire jun vinek ri utz c'o, yequibila' itzel tak ch'abel chiquij ri ch'aka' chic, niquina chi janíla quik'ij, e nacanek. 23 Ronojel c'a ri etzelal que tak ri', pa ránima c'a ri vinek nipe-vi, y jari' ri nitz'ilobisan richin. Que c'a ri' xubij ri Jesús chique ri rutijoxela'.
Ri Jesús xuc'achojirisaj jun xten, ral jun ixok man israelita ta
24 Y ri Jesús e rachibilan ri rutijoxela' xel c'a el ri chiri', y xbe c'a pa jun lugar ri nakaj nicanej can chique ri tinamit quibini'an Tiro y Sidón.* Y xc'oje' c'a pa jun jay, roma man nrajo' ta c'a chi netamex chi rija' c'o chiri'. Pero man riq'uin ri', chanin xnabex chi c'o chiri'. 25 Can chanin c'a xnabex-pe roma jun ixok ri c'o jun ral-xten, ri c'o jun itzel espíritu riq'uin. Ri ixok ri' can xe c'a xrac'axaj-pe chi ri Jesús c'o chiri', rija' xpe c'a riq'uin. Rija' xoxuque' c'a chuvech. 26 Ri jun ixok ri' man israelita ta c'a. Rija' jun sirofenicia. Pero xoxuque' chuvech ri Jesús richin xoruc'utuj utzil chire chi trelesaj ri itzel espíritu ri c'o riq'uin ri ral. 27 Pero ri Jesús xubij chire ri ixok: Ri rutzil ri Dios man utz ta chi chire xabachique ninya-vi. C'o chi ja ri nuvinak israelitas yento' nabey. Roma man ruc'amon ta chi nelesex ri quivay ri alc'ualaxela' richin ja ri tak tz'i' yetijon, xcha' ri Jesús.
28 Pero ri ixok xubij c'a chire ri Jesús: Ajaf, can kitzij ri nabij. Pero can yojtiquir c'a chuka' nikac'ul-apo juba' chire ri utzil ri'. Achi'el niquiben ri tak tz'i' ri chuxe' mesa, yequimolola' chuka' ri ruc'aj vey ri yequitzakala-ka ri ac'uala'.
29 Y ri Jesús can jac'ari' xubij chire ri ixok: Ri xabij can queri' vi. Vacami catzolin c'a, roma ri itzel espíritu xel yan el riq'uin ri aval, xcha' ri Jesús.
30 Y ri ixok xtzolin c'a chirachoch. Y xberila' ri ral cotz'ol pa ch'at. Y chanin chuka' xutz'et chi ri itzel espíritu man c'o ta chic riq'uin ri ral.§
Ri Jesús nuc'achojirisaj jun achin ri man naq'uex ta y man nich'on ta jebel
31 Ri Jesús e rachibilan ri rutijoxela' xel c'a pe chupan ri lugar ri nakaj nicanej-vi can chire ri tinamit Tiro y xbek'ax-pe pa Sidón. Y xbek'ax chuka' pe chupan ri lugar rubini'an Decápolis, c'ari' xoka' chuchi' ri nima-ya' rubini'an Galilea. 32 Chiri' c'a c'o-vi tok xc'an-pe jun achin chire ri Jesús, jun achin ri man naq'uex ta y man nitiquir ta nich'on jebel. Y ri e c'amayon-pe richin, xquic'utuj c'a utzil chire ri Jesús chi tuya' ruk'a' pa ruvi'. 33 Ri Jesús xuc'uaj c'a el ri achin ri'. Xuju' ruvi-ruk'a' pa tak ruxiquin, xchuban,* y c'ari' xunek ri rak'. 34 Y ri Jesús xtzu'un chicaj, xjik'jo'x y xubij: Efata. Re tzij re' nubij c'a: Tijakatej.
35 Y ri achin can jac'ari' xaq'uex y xch'on chuka' jebel. 36 Y ri Jesús xuq'uen c'a pe ri achin y xubij chique ri vinek chi man tiquitzijoj ri xbanatej.§ Pero ri vinek, man riq'uin chi can janíla chilaben-el chique roma ri Jesús chi man tiquitzijoj, xa jari' ri xbequibana-pe nabey. 37 Y ri vinek ri' can xsach-vi c'a quic'u'x* tok xquitz'et ri xbanatej, y niquibila' c'a: Jebel ri xuben. Nuben c'a chique ri man ye'aq'uex ta, chi ye'aq'uex; y nuben chuka' chique ri e mema', chi yech'on, yecha' c'a.
* 7:1 Mt. 15:1. 7:2 Mt. 15:20. 7:5 Mt. 15:2. § 7:7 Is. 29:13; Mt. 15:8. * 7:10 Ex. 20:12; Dt. 5:16. 7:10 Ex. 21:17; Lv. 20:9. 7:11 Mt. 15:5; 1 Ti. 5:8. § 7:15 Hch. 10:14, 15; Ro. 14:17; 1 Co. 8:8; 1 Ti. 4:4. * 7:16 Mt. 11:15. 7:17 Mt. 15:15. 7:21 Gn. 6:5; 8:21; Mt. 15:19; Hch. 8:22. § 7:21 Ga. 5:19. * 7:24 Mt. 15:21. 7:26 Ga. 3:28; Col. 3:11. 7:27 Mt. 10:5, 6; 15:26; Hch. 13:46; 22:21; Ro. 9:4; Ef. 2:11, 12. § 7:30 1 Jn. 3:8. * 7:33 Mr. 8:23; Jn. 9:6. 7:34 Mr. 6:41; Jn. 11:41. 7:34 Jn. 11:33, 38. § 7:36 Is. 42:2. * 7:37 Mt. 15:31; Mr. 6:51; 10:26.