6
O Yeesu díinía ɓa zã̀amáa
(Matiye 14.13-21; Maaki 6.30-44; Luki 9.10-17)
1 Bṹn mɔ́n ó o Yeesu lè mí nì-kenínia zon ho woohṹ á khú ho Kalilee vũ-beenì mɔ́n, hìa ɓa mún wee ve làa Tiberiade vũ-beenì.
2 Á ɓa minka zã̀amáa bò a yi, lé bìo ɓa vánvárowà na ó o wee wɛɛ́ à ɓa mi á bìo wee wé ho yéréké.
3 Ó o Yeesu wà vaá yòora le ɓúee ɓúi, á yòó kará bĩ́n lè mí nì-kenínia.
4 Mu wee wé, à ɓa *zúifùwa sã́nú na ɓa le *Paaki díró sùaráa.
5 Ó o Yeesu le mí ì loń, à ɓa minka zã̀amáa wee ɓuen wo yi, ó o tùara a Filiipu yi: «Lé wen á wa à yí mu bè-dínii yi á à na ɓa minka nùpua na kà ɓúenɓúen yi?»
6 O Yeesu tùara a Filiipu yi kà, lé bìo ó o wi ò o khɛ́n o kúará, ká arɛ́n wón zũ bìo ó o ò wé.
7 Ó o Filiipu bía nɔn o Yeesu yi: «Hàrí wa lá yí le wɛ́n-hãani khĩá-ɲun à vaa yà lè ho búurú ɓuee cɛ̀ɛka wĩ́níwĩ́ní, á ɓa ɓúenɓúen pá máa yí.»
8 Ó o nì-kenínia nì-kéní, o Simɔn Piɛre ɓàn za Ãndere á bía nɔn o Yeesu yi:
9 «Yàrónza ɓúi wi hen á ɓa cezàwa bùaa ɲun, lè ho búurú bi-zàwa bìo hònú na wó lè mu bìo ɓúi na ɓa le ooze dũmu á wi cɔ̃́n. Ká lée webio á bṹn ǹ wé lè ɓa minka zã̀amáa na kà?»
10 Ó o Yeesu wã́a bía: «Mi bío le ɓa ɓúenɓúen lii kɛɛní.» Le ɲíní sà le lùe mu yi boo, á lé dén ɓa wã́a lií kará wán. Ɓa báawa mí dòn á à yí muaaseé hònú síi.
11 Ó o Yeesu fó ho búurú bi-zàwa, á dó le Dónbeenì bárákà, ò o nɔn ho le ɓa sanka na bìa kará bĩ́n ɓúenɓúen yi. Lé bṹn ɓàn síi ó o mún wó lè ɓa cezàwa, á ɓa ɓúenɓúen dú làa bìo ɓa sĩa vá yi.
12 Bìo ɓa ɓúenɓúen dú sù, ó o Yeesu bía nɔn mí nì-kenínia yi: «Mi yí día le bìo dú ká à yáa. Mi khuii mu ɓúenɓúen.»
13 Á ɓa khuiira mu, á ho ooze búurú bi-zàwa bìo hònú bìo na là ká á sú hã sàkíwá pírú ɲun.
14 Bìo ɓa nùpua mɔn mu yéréké bìo na ò o wó, á ɓa bía: «O nìi na kà ɓɛ̀ntĩ́n lé le *Dónbeenì ɲi-cúa fɛɛro, yìa lá ko ò o ɓuen ho dĩ́míɲá yi.»
15 Bìo ó o Yeesu zũna le ɓa nùpua ɓueé fé mí á à wé lè mí bɛ́ɛ lè ho pànká, ó o tĩ́n wà yòora le ɓúee wán mí dòn.
O Yeesu varákaa mu ɲumu wán
(Matiye 14.22-27; Maaki 6.45-52)
16 Ho zĩihṹ, ó o Yeesu nì-kenínia wà lion ho vũ-beenì ɲii,
17 á lií zon ho woohṹ wee khí lè ho *Kapɛɛnayuumu lóhó cɔ̃́n. Ho tá hũn ká a Yeesu dĩǹ yí ɓueé dɔ̃n ɓa.
18 Ho pinpiró wee và lè mí pànká, á ho vũ-beenì ɲumu wee yànbónka.
19 Bìo ɓa vá zon á à yí lòn kilomɛɛterewa bìo hònú tàá bìo hèzĩ̀n síi lè le ɓónɓóore, á ɓa mɔn o Yeesu ò o wee varáka mu ɲumu wán wà ɓueé sùará ɓa yi, á ɓa zã́na.
20 Ó o Yeesu bía nɔn ɓa yi: «Mu lé ĩnɛ́n, mi yí zɔ̃́n.»
21 Á ɓa wã́a wi ɓa bío le o Yeesu yòo zo ho woohṹ yi, à bṹn ɓa dɛ̀ɛnía dɔ̃n hen na ɓa wee va yi vó.
O Yeesu ka lòn dĩ́nló na wee na le mukãnì binbirì
22 Mu tá na lée tɔ̃n, á ɓa zã̀amáa na khíi wi lè ho vũ-beenì mɔ́n á zũna le lée woohṹ dà-kéní mí dòn lá wi bĩ́n. Ɓa zũna le o Yeesu yí zon ho woohṹ lè mí nì-kenínia, ká lé ɓarɛ́n wà mí dòn.
23 Ɛ̀ɛ ká wonna ɓúi ló ho Tiberiade lóhó yi ɓueé dɔ̃n ho lahó na ó o Yeesu dó le Dónbeenì bárákà ò o nɔn ho búurú ɓa là yi.
24 Bìo ɓa zã̀amáa mɔn ò o Yeesu mía bĩ́n, ó o nì-kenínia mún mía bĩ́n, á ɓa yòó zon hɔ̃́n wonna so yi ɲɔn ho *Kapɛɛnayuumu lóhó, á wà khíi cà a.
25 Bìo ɓa bĩnía khíi yú a Yeesu ho vũ-beenì mɔ́n, á ɓa wee tùa wo yi: «Nì-kàránlo, fo ɓuara hen dĩà?»
26 Ó o Yeesu bía nɔn ɓa yi: «Le ĩ mì ho tũ̀iá na mia: Mi wee cà mi yínɔń bìo mi zũna mu yéréké bìo na á ĩ wó ɓàn kúará, ká lé bìo mi yú ho búurú á là sù bìo yi.
27 Mi wé yí sá ho dĩ́nló na dà wee yáa bìo yi, ká mi wé sá hìa yí máa yáa bìo yi, hón na wee na le mukãnì binbirì na máa vé. Hón dĩ́nló so lé o Nùpue Za á à na ho mia, lé bìo ó orɛ́n lé yìa ó o Maá Dónbeenì zéenía bìo le mí nɔn mu bìo ɓúenɓúen wéró pànká yi.»
28 Á ɓa tùara a yi: «Lé ho tonló yɛ́n á le Dónbeenì wi à wa sá?»
29 Ó o Yeesu bía nɔn ɓa yi: «Bìo le Dónbeenì le mi wé, lé à mi dé mi sĩa yìa le tonkaa yi.»
30 Bìo ó o bía kà síi, á ɓa bía nɔn wo yi: «Ũnɛ́n ɓɛ̀n lé mu yéréké bìo yɛ́n fo dà à wé á wa à mi á à déráa wa sĩa foǹ? Wé mu ɓúi le wa mi!
31 Pã̀ahṹ na á wàn ɓùaawa hĩ́a wi ho tá henì yi, á ɓa yú ho *maanɛ á là, làa bìo mu túararáa le Dónbeenì bíonì vũahṹ yi: ‹O hĩ́a nɔn ho dĩ́nló na ló ho wáayi ɓa yi á ɓa dú.›»
32 Ó o Yeesu ɓɛ̀n bía nɔn ɓa yi: «Le ĩ mì ho tũ̀iá na mia: Mu yínɔń o *Mɔyiize lé yìa hĩ́a nɔn ho búurú na ló ho wáayi mia. Lé ĩ Maá Dónbeenì nɔn ho mia. Lé orɛ́n mún wee na ho dĩ́nló binbirì na ló ho wáayi mia.
33 Mu bon, ho dĩ́nló binbirì na le Dónbeenì wee na lé yìa ló ho wáayi lion. Lé orɛ́n wee na le mukãnì binbirì ho dĩ́míɲása yi.»
34 Á ɓa bía nɔn wo yi: «Nì-kàránlo, wé na hón dĩ́nló so wɛn fɛ́ɛɛ.»
35 Ó o Yeesu wã́a bía nɔn ɓa yi: «Ĩnɛ́n lé yìa lé ho dĩ́nló na wee na le mukãnì binbirì. Yìa bò miì á dó mí sĩi miì, á hĩni làa ɲu-hãní máa ɓúe ɓànso hùúu.
36 Ĩ bía mu nɔn mia le mi mɔn bìo á ĩ wó, à mi ɲɔǹ pá yí dó mi sĩa miì.
37 Bìa á ĩ Maá wee wé à ɓa bìo sĩ̀ miì le mí nì-kéní kéní wé è bè miì. Yìa bò miì, á ĩ máa bío le o bĩní hùúu.
38 Lé bìo á ĩ yí ló ho wáayi yí wà ɓueé wé ĩ sĩi bìo. Yìa tonkaa mi lé wón sĩi bìo á ĩ wà ɓueé wé.
39 Yìa tonkaa mi sĩi bìo lé à ĩ yí vĩ́iní bìa ó o kàràfáa miì nì-kéní ɓúi, ká ĩ vèení ɓa ho dĩ́míɲá vé nɔ̀nzoǹ.
40 Mu bon, ĩ Maá sĩi bìo lé à bìa ɓúenɓúen na fá mí yìo o Za yi á dó mí sĩa wo yi, à yí le mukãnì binbirì na máa vé, à ĩ vèení ɓa ho dĩ́míɲá vé nɔ̀nzoǹ.»
41 Á ɓa *zúifùwa wã́a wee khí mí kío yi, lé bìo ó o bía le mínɛ́n lé ho dĩ́nló binbirì na ló ho wáayi lion.
42 Á ɓa bía: «Yínɔń orɛ́n lé o Zozɛɛfu za Yeesu le? Wa zũ ɓàn maá lè ɓàn nu. Ó o wã́a à wé kaka á à bíoráa le mí ló ho wáayi lion?»
43 Ó o Yeesu bía nɔn ɓa yi: «Mi yí khí mi kío yi.
44 Nùpue woon yí dà máa bè miì, ká a Maá na tonkaa mi yí ɓuan wo yí ɓuararáa, á ĩnɛ́n á à vèení ɓànso ho dĩ́míɲá vé nɔ̀nzoǹ.
45 Bìo kà lé bìo túara le Dónbeenì ɲi-cúa fɛɛrowà vɔ̃nna yi: ‹Le Dónbeenì khíi kàrán ɓa ɓúenɓúen.› Nùpue lée nùpue na wee ɲí a Maá Dónbeenì tãmu, á wee día míten ò o kàrán, wón á à bè miì.
46 Bṹn yí máa zéení le ĩ le nùpue ɓúi mɔn o Maá. Yìa ló le Dónbeenì cɔ̃́n ɓuara, lé wón mí dòn mɔn wo.
47 Le ĩ mì ho tũ̀iá na mia: Yìa dó mí sĩi wo yi, wón yú le mukãnì binbirì na máa vé.
48 Ĩnɛ́n lé ho dĩ́nló na wee na le mukãnì binbirì.
49 Mìn ɓùaawa là ho *maanɛ ho tá henì yi, ɛ̀ɛ ká bṹn màhã́ yí hò ɓa húmú.
50 Ká ĩnɛ́n lé ho dĩ́nló binbirì na ló ho wáayi lion. Yìa dú ho, á ɓànso ò yí le mukãnì binbirì na máa vé.
51 Ĩnɛ́n lé ho dĩ́nló na wee na le mukãnì binbirì, hìa ló ho wáayi lion. Yìa dú ho, á ɓànso á à yí le mukãnì binbirì na máa vé. Ho dĩ́nló na á ĩ ì na bèra a na à ho dĩ́míɲása yí le mukãnì binbirì, lé ĩ sãnía.»
52 Bìo ɓa *zúifùwa ɲá hã bíoní mu, á ɓa wee kán mín lè mí sòobɛ́ɛ. Ɓa wee bío: «O nìi mu dà a wé kaka a nanáa mí sãnía wɛn á wa a là?»
53 Ó o Yeesu bía nɔn ɓa yi: «Le ĩ mì ho tũ̀iá na mia: Hen ká mi yí là a Nùpue Za sãnía, á yí ɲun o cãni, á le mukãnì binbirì máa kɛń mia.
54 Yìa là ĩ sãnía, á ɲun ĩ cãni, wón ɓànso yú le mukãnì binbirì na máa vé. Ĩ ì vèení ɓànso ho dĩ́míɲá vé nɔ̀nzoǹ.
55 Mu bon, ĩnɛ́n sãnía lé ho dĩ́nló binbirì, á ĩ cãni lé mu bè-ɲunii binbirì.
56 Yìa là ĩ sãnía á ɲun ĩ cãni, se wón páanía làa mi á ĩnɛ́n páanía làa wo.
57 O Maá na tonkaa mi lé wón mí bɛɛre wee na le mukãnì binbirì. Á lé orɛ́n pànká yi á le mukãnì binbirì mún wiráa ĩnɛ́n yi. Lé làa bṹn síi, á yìa là ĩ sãnía, á ɓànso mún ǹ yí le mukãnì binbirì ĩnɛ́n pànká yi.
58 Ĩnɛ́n lé ho dĩ́nló na ló ho wáayi lion, hón yí ka làa hìa á mìn ɓùaawa yánkaa dú bìo síi. Bán dú hón à ɓa pá húrun. Ɛ̀ɛ ká yìa dú ho dĩ́nló na ló ho wáayi lion, á ɓànso á à yí le mukãnì binbirì na máa vé.»
59 O Yeesu bía hã bíoní na kà, ká a wee kàrán ɓa nùpua ɓa zúifùwa kàránló zĩi ho *Kapɛɛnayuumu lóhó yi.
Le mukãnì binbirì na máa vé bíoní
60 Bìo á bìa bò a yi ɲá a bíoní, á ɓa cɛ̀rɛ̀ɛ bía: «O nìi mu bíoní ɓɛ̀ntĩ́n hereka. Nùpue na dà à tà hã yi á mía.»
61 Ó o Yeesu zũna le bìa bò a yi wee khí mí kío yi bìo ó o bía bìo yi, ó o bía: «Hã bíoní mu ɓóonía mia lée?
62 Ɛ̀ɛ ká mi ɓɛ̀n wã́a khíi mɔn o *Nùpue Za ká a bĩnía wee yòo hen na ó o ló yi ɓuara hã́?
63 Le Dónbeenì Hácírí lé dìo wee na le mukãnì binbirì. O nùpue míten yí dà dɛ̀ɛ máa wé. Hã bíoní mu na á ĩ bía nɔn mia kà lé le Dónbeenì Hácírí á hã ló cɔ̃́n. Hã wee na le mukãnì binbirì.
64 Ɛ̀ɛ ká ɓa nùwã yɛn ɓúi mi tĩ́ahṹ á yí dó mí sĩa miì.» À mu ɓɛ̀n bon, mu ɲúhṹ ɓúɛɛníi á bìa yí dó mí sĩa o Yeesu yi ó o zũna bìo, á mún zũna yìa á à dé o ò na bìo.
65 Ó o Yeesu pá bĩnía bía kà síi: «Lé bṹn te bìo á ĩ bía mu nɔn mia le nùpue yí dà máa bè miì, ká a Maá Dónbeenì yí nɔn mu wéró pànká ɓànso yi.»
66 À wã́a lá bṹn ɲii wán, á bìa bò a yi cɛ̀rɛ̀ɛ bĩnía o mɔ́n, á yí máa bè làa wo.
67 Ó o wã́a tùara mí nì-kenínia pírú ɲun yi: «Minɛ́n mún máa bĩní le?»
68 Ó o Simɔn Piɛre bía nɔn wo yi: «Ɲúhṹso, lé o yɛ́n á wa à bĩní vaá bè yi? Ũnɛ́n lé yìa le mukãnì binbirì na máa vé bíoní wee lé cɔ̃́n.
69 Warɛ́n dó wa sĩa foǹ, á zũ le ũnɛ́n lé yìa lé le Dónbeenì nùpue yi poni ɓànso na le tonkaa.»
70 Ó o Yeesu bía nɔn ɓa yi: «Mu so yínɔń ĩnɛ́n hueekaa minɛ́n pírú ɲun le? Ɛ̀ɛ ká mi nì-kéní ɓúi màhã́ pá lé o *Satãni nùpue.»
71 Mu lé o Simɔn Isikariote za Zudaa ó o wee bío bìo. Mu bon, ɓa pírú ɲun mu tĩ́ahṹ ó orɛ́n lé yìa à dé o ò na.