13
Kujɨ ta kɨ dɔ nje dɨbɨ nḛ tɨ
(Mk 4.1-9; Lk 8.4-8)
1 NDɔe tɨ kɨn, Jəju tḛḛ me kəy tɨ, aw ɨsɨ kadɨ ba bo tɨ.
2 Kosɨ dɨje ngay kawi-naa gəi gɨde, adɨ aw al ɨsɨ me to tɨ. Ɓa kosɨ dɨje pətɨ, ai ngangɨ ba tɨ ne.
3 Jəju əl-de nḛ je ngay me kujɨ ta je tɨ ə nə: «NJe ndɔr kare aw kadɨ dɨbɨ nḛ,
4 nɨngə dɔkagɨlo tɨ kɨ a ɨlə ko nḛ, ka̰ ko je madɨ tosi ngangɨ rəbɨ tɨ adɨ yəl je rəi o̰i makɨ.
5 Ka̰ ko madɨ je, tosi dɔnangɨ njəkɨrə tɨ, adɨ lo kadɨ ɨngəi dɔnangɨ asɨ tam ɨləi ngɨrəde tɨ goto. Nə ke ə, tɔgi kalangɨ ba, tadɔ ngɨrəde to taa ne.
6 Lokɨ kadɨ ɔsɨ nɨngə, ngan ko je ka kɨn ndoləi mbaw, ɓa go tɨ, tuti kurɨm, tadɔ ngɨrəde aw nangɨ boy al.
7 Ka̰ ko je kɨ nungɨ, tosi dan kon je tɨ, adɨ kon je tɔgi ndəmi-de mbɔl.
8 Nə ka̰ ko je madɨ, tosi dɔnangɨ tɨ kɨ majɨ, adɨ andi. Kɨ na̰ je andi asɨ ɓu kare, njé kɨ nungɨ andi asɨ kutɨ mehḛ, taa njé kɨ nungɨ ɓəy andi asɨ kutɨ mɨtə tɔ.»
9 Jəju ɨlə dɔ tɨ ə nə: «Dəw kɨ aw kɨ mbine mba koo-n dɔ ta ɓa, kadɨ oo dɔ ta kɨn majɨ!»
Gɨn nḛ kɨ Jəju ndo-n nḛ kɨ kujɨ ta je
(Mk 4.10-12; Lk 10.9-10)
10 *NJé ndo je lə Jəju rəi rɔe tɨ dəji-e əi nə: «MBa ri ə əl-de ta kɨ kujɨ ta je ə?»
11 Ə Jəju əl-de ə nə: «M-əl-de ta kɨ kujɨ ta tadɔ səi, Luwə tḛḛ kɨ dɔ nḛ kɨ to lo ɓɔyɔ tɨ kɨ ɔjɨ dɔ ko̰ɓe lie adɨ ɨgəri, nə əi je, Luwə tḛḛ kɨ dɔe adɨ-de al.
12 Tadɔ dəw kɨ aw kɨ nḛ jine tɨ, a adi-e dɔ tɨ ɓəy, kadɨ to mbar mbar jie tɨ, nə dəw kɨ nḛ lie goto, e kɨ ndɨkɨri wa kɨ aw-n jine tɨ kɨn ka, a taai jie tɨ wa ɓəy.
13 E mbata kɨn ə, m-əl-n-de ta kɨ kujɨ ta, tadɔ go̰i lo majɨ ka, ooi nḛ al nɨm, ooi ta majɨ ka, gəri me al nɨm.
14 E be kadɨ ta kɨ Luwə əl kɨ nje kəl ta kɨ tae tɨ Ejay kɨn tɔl tane. Ejay əl ə nə:
“A ooi dɔ ta majɨ, nə a ɨgəri me al nɨm,
A ɨgo̰i lo majɨ, nə a ooi lo al nɨm,
15 Tadɔ me dɨje kɨn təl nga̰ ngororo.
Uti mbide,
NDəmi kəmde,
NDɨgi kadɨ kəmde oo lo al nɨm,
Kadɨ mbide oo ta al nɨm,
Taa kadɨ n-gəri nḛ madɨ kare al nɨm tɔ,
Nə təkɨ ne n-ḭḭ n-rəi rɔm tɨ,
Adɨ m-ajɨ-de.”
16 «Nə səi, səi njé majɨ-kur, tadɔ kəmsi oo nḛ je majɨ nɨm, mbisi oo ta majɨ nɨm.
17 Təkɨ rɔjetɨ, adɨ m-əl səsi, njé kəl ta je kɨ ta Luwə tɨ, ngay, kɨ njé ra nḛ je kɨ dana ngay, ndɨgi kadɨ kəmde oo nḛ kɨ səi je, kəmsi oo kɨn, nə asi koo al, ndɨgi kadɨ mbide oo dɔ ta kɨ səi je, mbisi oo kɨn, nə asi koo al tɔ.
Jəju ɔr me kujɨ ta kɨ ɔjɨ dɔ nje kɨlə ko
(Mk 4.13-20; Lk 8.11-15)
18 «Səi, majɨ kadɨ gəri me kujɨ ta lə nje kɨlə ko kɨn majɨ.
19 NGangɨ rəbɨ kɨ ka̰ ko je tosɨ tɨ, e dəw kɨ oo ta kɨ dɔ ko̰ɓe tɨ lə Luwə, nə gər me al, ə su re ɔr ta kɨ dɨbɨ mee tɨ ka kɨn kɔ.
20 Dɔnangɨ njəkɨrə kɨ ka̰ ko je tosɨ tɨ, e dəw kɨ oo ta lə Luwə nɨngə, taa langɨsi ba kɨ rɔnəl,
21 nə ta kɨn, ɨlə ngɨrəne mee tɨ al. E dəw kɨ nje kuwə kɨ ta lə Luwə dɔkagɨlo kɨ ndə̰y be par. Dɔkagɨlo kɨ ko̰ je, ə se kɨndə kəm-ndoo kɨ mbata ta lə Luwə re ɓa, ɨyə̰ kadɨ-me ləne kɔ kalangɨ ba.
22 Ka̰ ko je kɨ tosɨ dan kon tɨ, e dəw kɨ oo ta lə Luwə, nə me ka sururu dɔ nḛ je tɨ kɨ dɔnangɨ tɨ, kɨ ra ta nḛ majɨ je utɨ dɔ ta kɨ oo, adɨ lo kadɨ andɨ goto.
23 Nɨngə, dɔnangɨ kɨ majɨ kɨ ka̰ ko je tosɨ tɨ, e dəw kɨ oo ta lə Luwə, gər mee, adɨ andɨ majɨ. Dɔe kɨ madɨ je andi ɓu kare je, kɨ nungɨ andi kutɨ mehḛ je, kutɨ mɨtə je.»
Kujɨ ta kɨ dɔ jəne tɨ
24 Jəju ɨndə kujɨ ta kɨ rangɨ no̰de tɨ ɓəy ə nə: «Ko̰ɓe lə Luwə, to tə dəw kɨ dɨbɨ kandɨ nḛ kɨ majɨ me ndɔr tɨ ləne,
25 ə kondɔ, lokɨ dɨje toi ɓi ɓa, nje ba̰ lie re dɨbɨ jəne dɔ nḛ tɨ kɨ majɨ kɨ dɨbɨ ka kɨn, ɓa ɔtɨ aw.
26 Lokɨ kandɨ nḛ kɨ majɨ ka kɨn ɨbə tɔgɨ, ə kande je ɨsɨ tḛḛi ɓa, jəne ka kande tḛḛ tɔ.
27 Lo kɨn tɨ, njé ra kɨlə je awi əli ɓade əi nə: “Ɓaje, e kandɨ nḛ kɨ majɨ ə ɨdɨbɨ me ndɔr tɨ ləi tɔ, nga jəne je kɨn tḛḛi ra ə?”
28 Ə ɓade əl-de ə nə: “E nje ba̰ ə ra nḛ kɨn.” NGa ə njé ra kɨlə je dəji-e əi nə: “Ɨndɨgɨ kadɨ jɨ rə̰y-de kɔ a?”
29 Nə ɓa nje ndɔr əl-de ə nə: “Jagɨ, lo rə̰y jəne je tɨ kɨn, a rə̰yḭ kɨ ko kɨ majɨ ba.
30 Ə ɨyə̰i-de adɨ tɔgi naa tɨ bɨtɨ kagɨ lo kɨjə ko tɨ, nɨngə ndɔ kɨje tɨ ɓa, m-a m-əl njé kɨje je m-ə nə: Ɨrə̰yḭ jəne je kɨn ɨdɔɔi kɨ dɔe dɔe kadɨ tə ɨləi por ɓəy taa, ɨjəi wa kɨ me dam tɨ ləm.”»
Kujɨ ta dɔ ka̰ kagɨ tɨ kɨ ɓari-e mutadɨ
(Mk 4.30-32; Lk 13.18-19)
31 Jəju ɨndə kujɨ ta kɨ rangɨ no̰de tɨ ɓəy ə nə: «Ko̰ɓe lə Luwə to tə ka̰ kagɨ madɨ kɨ ɓari-e nə mutadɨ kɨ dəw madɨ un dɨbɨ me ndɔr tɨ ləne kɨn be.
32 Ka̰ mutadɨ ə e kandɨ nḛ kɨ du ɨtə ndəgɨ kandɨ nḛ je pətɨ, nə lo kɨ tɔgɨ ɓa, təl kagɨ ta̰y kɨ bo ɨtə kam ta̰y je pətɨ kɨ me ndɔr tɨ. Təl kagɨ kɨ bo, adɨ yəl je rəi rai kəy tode bajie je tɨ.»
Kujɨ ta dɔ əm tɨ
(Lk 13.20-21)
33 Jəju əl-de kujɨ ta kɨ rangɨ ɓəy ə nə: «Ko̰ɓe kɨ dɔra̰ tɨ to tɨtɨ-naa kɨ əm kɨ dəne madɨ un lɔy-n ndujɨ kɨ me kee joo, adɨ ndujɨ kɨ lɔy ba pətɨ ḭ kɨn be.»
Jəju əl ta je pətɨ kɨ kujɨ ta
(Mk 4.33-34)
34 Ta je kɨn pətɨ, Jəju əl kosɨ je kɨ kujɨ ta. Ta kɨ kadɨ əl-de kɨ kujɨ ta al, goto.
35 E be kadɨ ta je kɨ Luwə əl kɨ ta nje kəl ta kɨ tae tɨ kɨn tɔl tane. NJe kəl ta kɨ ta Luwə tɨ əl ə nə: «M-a m-tḛḛ tam kadɨ m-əl kujɨ ta je, m-a m-ɨlə mbḛ nḛ je kɨ toi lo ɓɔyɔ tɨ lo kɨlə ngɨrə dɔra̰ tɨ kɨ dɔnangɨ tɨ nu kɨn.»
Kɔr gɨn kujɨ ta kɨ dɔ jəne tɨ
36 Jəju ɨyə̰ kosɨ je ə aw ɓe. Lokɨ rəi ɓe, njé ndo je lie rəi rɔe tɨ, dəji-e əi nə: «Ɔr-je gɨn kujɨ ta kɨ dɔ jəne tɨ kɨ a me ndɔr tɨ kɨn adɨ j-o.»
37 Ə Jəju ɨlə-de tɨ ə nə: «Dəw kɨ nje dɨbɨ ko nḛ kɨ majɨ kɨn, e mi NGon dəw;
38 nɨngə ndɔr, e dɔnangɨ; ə kandɨ ko kɨ majɨ, e njé je kɨ ndɨgi kadɨ Luwə o̰ ɓe dɔde tɨ; jəne, e njé je kɨ uni go nje majal;
39 nje ba̰ kɨ nje dɨbe, e su; kagɨ lo kɨjə ko e dɔbəy ndɔ; ɓa njé kɨjə ko je əi malayka je tɔ.
40 Tə ka kɨ, e kɨ rə̰y-n jəne ɓuki poro, dɔbəy ndɔ a to be tɔ.
41 *Mi NGon dəw m-a m-ɨlə kɨ malayka je ləm kadɨ tuji dɨje pətɨ kɨ njé kɔsɨ madɨde je kadɨ osi me majal tɨ, kɨ dɨje kɨ njé ra majal.
42 *Malayka je a ɓuki-de me por tɨ kɨ dum kəl tae, kɨ e lo kɨ a no̰i je a ngəi ngangɨde je tɨtɨ.
43 Lo kɨn tɨ, njé ra nḛ kɨ dana a unji tə kadɨ be me ɓeko̰ tɨ lə Bawde Luwə. Dəw kɨ aw kɨ mbine kadɨ oo-n dɔ ta ɓa, kadɨ oo dɔ ta kɨn majɨ.
Kujɨ ta kɨ dɔ nḛ kɨngə tɨ kɨ to lo ɓɔyɔ tɨ kɨ mədɨ-kɔsɨ
44 «Ko̰ɓe kɨ dɔra̰ tɨ to tə nḛ kɨngə kɨ ɓɔyɔi me ndɔr tɨ, ə dəw madɨ aw tḛḛ dɔ tɨ kɨn be. Dəw ka kɨn təl ɓɔyɔ gogɨ, ɓa rɔe nəl-e ngay, adɨ aw gatɨ kɨ nḛ majɨ je ləne pətɨ, ə ɨyə̰ lae re ndogɨ-n ndɔr ka kɨn.
45 Ko̰ɓe kɨ dɔra̰ tɨ to tə nje ra gatɨ kɨ ɨsɨ sangɨ mədɨ-kɔsɨ kɨ ndole be.
46 Lokɨ ɨngə e kɨ gate e ngay, təl aw gatɨ kɨ nḛ kɨngə je ləne pətɨ, ə ɨyə̰ lae re ndogɨ-n mədɨ-kɔsɨ ka kɨn.
Kujɨ ta kɨ dɔ bandɨ tɨ
47 «Ko̰ɓe lə Luwə to tə bandɨ kɨ dəw a ɨlə me ba tɨ ə a ɔy dɔ kɔ kanjɨ je kɨ dangɨ dangɨ kam be.
48 Lokɨ bandɨ ka kɨn rosɨ ɓa, nje ndo̰ ndɔr re-n ngangɨ ba tɨ, ɨsɨ nangɨ, nɨngə tɔr njé kɨ majɨ majɨ me sukɨm tɨ, ə ɨyə̰ njé kɨ tḛḛi nḛ al ɓukɨ-de kɔ.
49 Kae tɨ ka kɨn ə, dɔbəy ndɔ a e be tɔ. *Malayka je a rəi kadɨ ɔri kəm dɨje kɨ njé ra nḛ je kɨ dana kɨ njé ra nḛ je kɨ dana al, naa tɨ.
50 A ɓuki dɨje kɨ njé ra nḛ je kɨ majal me por tɨ kɨ dum kəl tae, kɨ e lo kɨ a no̰i je a ngəi ngangɨde je tɨtɨ.»
51 Lo kɨn tɨ no̰o̰, Jəju dəjɨ njé ndo je ləne ə nə: «Ɨgəri me ta je kɨn pətɨ a?» Ə ɨləi-e tɨ əi nə: «Oyo, jɨ gər.»
52 Nɨngə Jəju əl-de ə nə: «E be ə, nje ndo dɨje ndu-kun kɨ təl nje taa nḛ ndo kɨ dɔ ko̰ɓe tɨ lə Luwə, to tə ɓa nje kəy kɨ ɨngə nḛ je kɨ sɨgɨ kɨ nḛ je kɨ kɔke lo ngəm nḛ tɨ ləne kɨn be.»
Dɨje kɨ Najarətɨ tɨ adi mede Jəju al
(Mk 6.1-6; Lk 4.16-30)
53 Lokɨ Jəju əl kujɨ ta je gɨne gangɨ ɓa, ɔtɨ lo kɨ a tɨ kɨn kɔ.
54 Ɔtɨ no̰o̰, aw ɓe bo tɨ kɨ tɔgɨ tɨ. Jəju ndo nḛ dɨje gɨn kəy kaw-naa tɨ lə *Jɨpɨ je. NDo-de nḛ ndo kɨ ətɨ-de ɓəl, adɨ əli əi nə: «Gosɨ ta je kɨ nḛ kɔjɨ je kɨn ḭḭ-n ra ə?
55 Ma ngon lə nje ragɨ kagɨ dɔ kəy tɨ wa ka am wa? Ko̰e al ə e Mari a? Ə Jakɨ je, kɨ Jɨsəpɨ je, kɨ Sɨmo̰ je kɨ Judɨ je tɔ al ə əi ngako̰e je a?
56 Taa, konane je ka ɨsi səje ne tɔ al a? NGa nḛ je kɨn pətɨ ɨngə ra dana?»
57 Ta kɨ dəji kɨn ɔgɨ-de kadɨ adi mede Jəju, ə Jəju əl-de ə nə: «NJe kəl ta kɨ ta Luwə tɨ ɓa, e me ɓe koje tɨ, kɨ me kəy tɨ lie ə dɨje a kɨdi-e tɨ.»
58 Lo kɨn tɨ, Jəju ra nḛ kɔjɨ je ngay al mbata mbati kadi-e mede.