7
Fafas ke Stiwen
1 Famfamu ken foron pris ka diik Stiwen aragii, “Orek ae ri tiu wo ini, i tekentu le biil?”
2 Ke ka kiliis u aragii, “Foron tuaklik ke foron tamang, gam ongen iau! God ae ifuun ini memeh, i tapiek ta sing tubutamat kerer Abaram, aunbiing imel biitom na Mesopotamia ma biil biitom i la una Aran.
3 Ke God ka fas u aragii, ‘On kang koseng nanal kiam turan foron sikinting lo wo ma ok la una nanal ae ian finngas o ini.’
4 “Pesu ka la koseng nanal ken fan Kaldia ma ka mel na Aran. Aunbiing tama ka met tah, ke God ka wuun u una nanal ae igii mang gam ka kiis lo.
5 Biil tom ti sun nanal God i ta ta u usuf Abaram, biil. Isau le i falimlim ta usuf i, le i turan foron tubutamat rin kep nanal ae. Aunbiing ae Abaram biil biitom ti kalalik kia.
6 God i fas ta u aragii, ‘Foron tubumtamat rin kiis arae foron ses na fale nanal keskes, ma fanu rin tel ri aragii foron fafauun foes ma rin ta fangungut usuf ri na in fet e mar e bet.
7 Isau le, ian ta fangungut usuf funmat ae i tel foron tubumtamat arae foron fafauun foes. Ma namih, rin suu tina falifu ae ke rik lotu una aisang aga na falifu igii.’
8 Namih, God ka fas Abaram isi kiit pununfo arae fakileng na puput kia usuf i. Abaram ka fapuar Aisak ma nami na iwal e biing ae i pang lo, ka kiit pununfo Aisak. Nami Aisak ka fapuar Jekop, ke Jekop ka fapuar sangful ini u e tubutamat kerer.
9 “I wara le berberat ke Jekop i laulau e balri ini tualik ri sing Josep, ke ri ka ta u isi fanu rin fiil pes u arae nenge fafauun foes una Isip. Isau le God i kiis tura
10 ke ka fasengsegeng u koseng foron tatawin tikii ae i tafe u. Parau, king tina Isip ka naim u, wara le Josep i kep polo na wol sing God. Ke Parau ka luun u isi nagogon tikii Isip turan foron tier tikii na fel kia.
11 “Namih, nenge tara fitol ka tapiek na falifu tikii na Isip ke na Kenan ma ka fatapiek tara na fangungut, ma foron tubutamat kerer biil ifasi rin tafe ti inen.
12 Aunbiing Jekop ka ongen u le imel e inen na Isip, ka wuun foron tubutamat kerer na ninla famu kiri unaiwa.
13 Na fawu e ninla kiri, Josep ka fas foron tualik mang le i e seh, ke Parau ka usum mang lon foron tualik e Josep ke tama.
14 Namih, Josep ka fawuun isi tama turan foron sikinting tikii lo. Wewes tikii lo ri, ifasi aragii ifit e sangful ini lim.
15 Namih, Jekop ka pu una Isip ke ka met aiwa turan foron tubutamat kerer.
16 Ri ka kep fafis pununfo ri tom una Sekem ma ri ka luun ri na matanfat una luun minet, ae Abaram i fiil pes ta u ini fale pitkalang sing berberat ke Amor.
17 “Ma aunbiing ka fatat mang isi God in fasuut falimlim kia usuf Abaram, wewes lon fanu kirer na Isip ka lala laumet.
18 Namih, nenge king ae biil i usum lo Josep ka nagogon na Isip.
19 King ae ka fabal foron tubutamat kerer ma ka ta fangungut usuf ri ke ka fangongos ri isi rin lin foron mirmiriiu kiri, isi rik met.
20 “Na aunbiing ae, Moses ka pang. Ma God i laes kanaka ini. Na ituul e funiil, ri fofonoi lo na fel ke tama.
21 Aunbiing ri ka luun ta u koseng ri, keleflik ke king Parau ka patak pes u ma ka fofonoi lo arae nenge kalalik tutus kia.
22 Moses ka kep fafausum na matngan tasum tikii ken fan Isip, ma i rakrakai kanaka na orek kia ma na foim kia.
23 “Aunbiing Moses ka fet e sangful e bet kia, ka ier isi in laum foron sikinting lo.
24 Ka par nenge sikin Isip i paket neng lo ri, pesu ka la isi tikale u. Ke ka siimete sikin Isip ae, una kiliis sinang ae i tel ta u.
25 Moses i wol le fanu tutus kia rin iliim u le God i tus pes ta u isi in faliu ri, isau le biil ri iliim u.
26 Na biing namih, Moses ka tafe iwu e sikin Israel ru fapaket, ke ka totof isi tikale ruh ma ka tarah, ‘Uner, kamu iun latualik sau. Isi sani kamu ka fapaket fis ini kamuh?’
27 “Isau le kaltu ae i paket nenge tala, ka sule ufu Moses ke ka tara sing i aragii, ‘Se i luun ta wo isi on tapiek famfamu ke tom nagogon kimem?
28 Arafah, o ier isi siimete iau arae o siimete ta nenge sikin Isip nabiing?’
29 Aunbiing Moses ka ongen u arae, ka fin una Midian ma ka mel aiwa arae nenge ses ke ka fapuar iwu e kalalik tamat.
30 “Nami na ifet e sangful e bet, nenge angelo ka tapiek sing i na falifu foes fatat pungpung na Sinai. I tapiek sing i na palgan karfian yiif na nenge au.
31 Aunbiing i par u, ka lala bitit na sani i par ta u. Ma aunbiing i la fatat isi par fakasi, ka ongen kine Kumguui i tara aragii,
32 ‘Ia God ken foron tubumtamat. Ia God ke Abaram, Aisak ke Jekop.’ Moses ka nananar ma ka lala binbin isi in par.
33 “Ke Kumguui ka tara sing i aragii, ‘Tel ufu su kiam, wara le falifu ae o soti lo i kalkaluu.
34 Ia ka par ta foron fangungut tikii ae ri ta u usuf fanu kiak na Isip. Ia ka ongen ta tineng kiri ke ia ka pu isi fasengsegeng ri. Ma igii, la mang. Ian wuun fafis o una Isip.’
35 “Moses ae, ri fakawe ufu tah ma ri ka tara ta sing i le, ‘Se i luun ta wo isi on tapiek famfamu ke tom nagogon?’ Moses sau ae, God i wuun fafis u usuf ri, isi in famfamu kiri ke isi ik fasengsegeng ri. I wuun ufu na aunbiing angelo i tapiek ta sing i na au ae i sok.
36 Moses ka lame fasuu ri koseng Isip ma ka fatapiek foron tier an fabitit ke foron fakileng na Isip, na palgantes ae ri foteng u ini Tes Melmelek ke na falifu foes na ifet e sangful e bet.
37 “Moses sau ae, i fas ta fan Israel le, ‘God in wuun ti profet arae iau usuf gam tina foron sikinting lo gam tom.’
38 Moses i kiis turim turan foron tubutamat kerer na falifu foes ke turan angelo ae i faorek ta u na pungpung na Sinai. Ke ka kep ta foron orek ae i liu isi in ta u usuf kerer.
39 “Isau le foron tubutamat kerer biil ri wong sing i. Ri ka soke ufu bin ma na wolwol kiri, ri ier tom isi fis una Isip.
40 Ri ka fas Aron aragii, ‘Tel ti foron god kirer ae in famu pes kerer, wara le Moses ae i lame fasuu ta kerer tina Isip, biil mang kere usum le sani mang ka tapiek lo.’
41 Na aunbiing ae, ri ka tel nenge god famfabal arae nenge natun bulmakau. Ri ka ta foron fafen usuf i ma ri ka lala laes ini sani ri tel ta u ini limri.
42 Isau le God ka ta pokta ulo ri, isi rik lotu una aisan foron tier tikii buuii na bat. Arae sabin na buk ken foron profet ri siit u aragii,
‘Fan Israel, aunbiing gam la na falifu foes na ifet e sangful e bet,
biil gam tel ta ti tunmapek usuf iau
ke biil gam ta ti fafen ta usuf iau.
43 Gam kusep ta felu Molek, god kimi.
Ke nenge keltot, tantanwa Refan, i e god kimi.
Iun god ae, gam tom gam tel ta u isi gamen lotu una aisruh.
Pesu, ian tel ufu gam
una fale maleh ae i tapak koseng Babilon.’
44 “Aunbiing foron tubutamat kerer ri la na falifu foes, palpalbuang ke God, tinaiwa tom na aisri. Palpalbuang ae i fakileng u le God ae tom na aisri. Ri tel palpalbuang ae arae tom God i patrai ta Moses, namin tantanwa ae i par ta u.
45 Namih, foron tubutamat kerer ri ka kep pes palpalbuang ae sing foron temri. Ri ka kusep u tura ri aunbiing Josua i famu pes ri ma ri ka kep nanal sing fale funmat ae God tom i tel ufu ta ri na famu lo ri. Ke palpalbuang ae, tinaiwa tom, papang na aunbiing ke king Dewit.
46 Dewit i falaes God ke ka sising usuf i le in somangat ufu isi ik tel ti rokap na felu God ke Jekop.
47 Isau le king Solomon mang ka tel fel ae.
48 “Isau le God Buuii na Mawe, biil i kiis la na foron fel ae fanu ri tel u. Arae tom profet i use ta u le,
49 ‘Kumguui i tarah,
Kukulii i e nian kiiskiis an king kiak,
ma piklinbat i e salan luun kekeng.
Matngan fel arafa gamen tel u salang?
Ke fiawa e salan mange kiak?
50 Foron tier tikii igii,
ia tom ia tel ta u ini limang.’ ”
51 Ke ka tara sabin aragii, “I arae fat e balmi! Ma gam arae fanu ae biil ri usum lo God ke balbalu gam i kutkut! Gam fasi sabin arae foron tubutamat gam. Gam tikale foim la ken Tanwa Kalkaluu.
52 Arafah, imel e ti profet awii, ae foron tubutamat gam biil ri ta fangungut ta usuf i? Ri siimete ta fanu sabin ae ri fafas famu ta ini taptapiek ke Ier ae i Tom Tortores. Ma igii, gam ka siimete ta u, na aunbiing gam ta ufu ta una liman foron tuui.
53 Gam sau gam kep ta nagogon ke God ae foron angelo ri filange ta u, isau le biil tom gam misuut lo!”
Ri Luumete Stiwen
54 Aunbiing ri ongen orek ke Stiwen, ri ka lala ngaliaf ma ri ka ngaitpam ulo.
55 Isau le Stiwen ifuun ini Tanwa Kalkaluu. Ka par una kukulii ma ka par memeh ke God ke ka par Iesu i soti na mia God.
56 Ke ka tarah, “Par u, ia par kukulii i sapeng ma Kalalik ken Kaltu i soti na mia God.”
57 Ri ongen orek ae ke ri ka piis kale foron balbalu ri ma ri ka kukuk ulo. Ri ka faruru kale u
58 ke ri ka dat fasuu u tina maleh ae ma ri ka tipes luuluu u. Ke fanu ae ri tiu ta u, ri ka tel ufu foron dolon kaen kiri ke ri ka luun u fatat iun keke nenge guam, asa e Sol.
59 Aunbiing ri luuluu u la biitom, Stiwen ka sising aragii, “Kumguui Iesu, pose pes tanwang.”
60 Namih, ka ilepul ma ka tautau aragii, “Kumguui! Gong o kiliis fafis sinang laulau igii ri tel u!” Ka use ta u arae ke ka met.