Yeezuu dʊndɔrɛrɔ ka a karɩndanyɩnɔ ʊ
(Matiyee 10.26-31)
Ⅰ Dɔmɩm bɩ do ʊ bɩ, gʊɔɔ kʊ ŋ lɛ dɔrɛ ba ʊ a zɛ kʊ ra, hallɩ ŋn'ɩ tʊntɔm kʊ ra. Yeezuu n a sa, an n'a dɩndam a karɩndanyɩnɔ m, a ʊ: «A n lɛ da haay bɩ, k'a dundo a zi kan farizɛɛnrɔ nyʊnyɔɔ kʊ zambʊ m bɩ kɩ. Ⅱ Hɔ ba ʊ, an a nyaakʊm da, n b'a yɩrɛ y. Mim ba ʊ, an a nyaakʊm da, n b'a dɔrɛ y. Ⅲ Hɔ k'awɔɔ hɩ monsigə ʊ bɩ, ŋ y'a mam lɛɛgure ʊ. Awɔɔ n a hɩ tʊr ʊ cɛ ʊ bɩ, n bɔm garga ra ŋn'a hɩ.»
Ⅳ «A hɩ mɔɔ nawʊrɛ awɔɔ m, m hannyɩnɔ: A bɩ nyi ba gʊɔɔ kʊ ŋ nɩ mɛsim zɛm gər, bɩ, ŋ b'a dam hɔsɩ ma ŋn'a ba bɩ jɛ ʊ rɔ wɔɔ nɩ y. Ⅴ Hɔ k'awɔɔ a ga m a nyi ba m bɩ, kʊ m a hɩnka a m: K'a nyi ba Woso k'a a da ma an gər zɛ, bɩ jɛ ʊ an a da ma, an ɩ gasʊ sɛhar ʊ bɩ m. Sɩra mɔɔ n'a hɩrɛ awɔɔ m, bɩ, awɔɔ a ga m a nyi ba m. Ⅵ N bɩr bɛnnɔ nyɩnɔ hɛɛnm soor, k'a tanka hɩɩya yɩ ra? Bɩ deem taan… tɔ bɩr bɔm Woso nɔ ʊ y. Ⅶ B'awɔɔ, awɔɔ minkə bɩ, ŋ y'a lɛ sa haay. A da bɩ bɔ y, awɔɔ jɩra bɛnnɔ nyɩnɔ m jilli.»
(Matiyee 10.32-33; 12.32; 10.19-20)
Ⅷ «A hɩ mɔɔ nawʊrɛ awɔɔ m: Kʊ gʊaa kasɛtɩ ka gʊɔɔ taa, a ʊ, mɔɔ gʊaa n'a mɩ, Gʊaanyɩ bɩ y'a kasɛtɩ kam Woso malɛɛkarɔ taa sɔ. Ⅸ Bɩ kʊ gʊaa bɩsɩ ka mɔɔ ma gʊɔɔ taa, mɔɔ bɩsɩ kam ma Woso malɛɛkarɔ taa sɔ. Ⅹ Gʊaa k'a meerbaa bʊnyaa ba Gʊaanyɩ bɩ ma, a y'a sugur yɩm. Bɩ, gʊaa k'a meerbaa bʊnyaa ba Sɛnt-Ɛspri ma, a b'a sugur yɩrɛ y. Ⅺ Kʊ ŋ bʊr, ŋn'ɩ tarɛ awɔɔ m yaadarɛcɛrɔ ʊ, gɛɛ cinno taa, gɛɛ taralɛɛzannɔ taa, a b'a heer kɔ kan hɔ k'awɔɔ n n'a hɩm k'a mɩŋŋa bʊmbɔm bɩ kɩ y. Ⅻ Bala, Sɛnt-Ɛspri y'a hɩrɛ awɔɔ m, a hɩrɛ dɔmɩm ʊ.»
Durnya arzaka
ⅩⅢ Gʊaa ɩ nyɩnta zamaa bɩ bire ʊ, an a hɩ Yeezuu m, a ʊ: «Karɩnsaamba, a hɩ mɔɔ danyɩ bɩ m k'an wɔɔ zɩ arzaka niŋŋə k'a a to bɩ jir kan mɔɔ kɩ.» ⅩⅣ Yeezuu n a hɩ m, a ʊ: «Nka ɩ lɛ ka kʊ mɔɔ n nyɩnta awɔɔ dʊdɔkarɛzaa gɛɛ awɔɔ hɔjirlezaa?» ⅩⅤ A n a hɩ ŋ nɩ, a ʊ: «K'a dundo a zi kan arzaka ŋʊarɛ kɩ. Bala, gʊaa mɩsɩrbaa bɩ bɩr zum kʊ ʊ kan a arzaka kɩ y, baa kʊ arzakazaa m.»
Arzakazaa k'a hɔɔn ba ʊ hɔbɔkʊrɛnoom
ⅩⅥ A n hɔbɔkʊrɛnoom naa do da ŋ nɩ, a ʊ: «Arzakazaa deem ɩ nyɩnta ʊ, a hɔsɩra n hɔ ba mɩŋŋa. ⅩⅦ A n n'a hɔɔn darɛ a heer ʊ, a ʊ: Mɔɔ y'a bam lɔ? Bala, bɩncɛ ba mɔɔ ʊ, m nɩ m hɔyaa bɩ zarŋ ʊ y. ⅩⅧ A n n'a hɩ a mɩŋŋa m, a ʊ: Hɔ kʊ mɔɔ n'a bam bɩ ba n nɩ: kʊ m m sɩrɔ wɔɔ zɔ haay, m ŋ banka m ŋ dɔ gʊta-gʊta, m m hɔyaa bɩ zar ʊ kan m arzaka bɩ kɩ. ⅩⅨ Mɔɔ y'a hɩrɛ m mɩŋŋa m, mɔɔ ʊ: Ba ɩ n nɩ arzaka gʊta m na, dɔɔraa hɔka-hɔka minto. Mɛnyɔɔ da, hɔ bɩ, ɩ hɔ mi, k'ɩ heer nyɔɔ. ⅩⅩ Bɩ, Woso a hɩ m, a ʊ: ‹Hɔɔnwarzaa ra, ɩbɩɩ gam gum naa ʊ. Hɔ k'ɩbɩɩ banka haay bɩ, nka n n'a sarɛ?› ⅩⅪ Ncɩnaaʊ m kan gʊaa k'a arzaka gʊr an n'a kuntəre a mɩŋŋa tɔ ma, an bɔkarɛ hɔntazaa bɛɛ m Woso mɩm ʊ y.»
Heerkɔrɛ mim
(Matiyee 6.25-34)
ⅩⅫ Yeezuu a hɩ a karɩndanyɩnɔ m, a ʊ: «Naa minto y'a ka mɔɔ n'a hɩrɛ awɔɔ m: a b'a heer kɔ kan hɔ k'awɔɔ n'a bɩm k'a mɩsɩrbaa ba bɩ mim kɩ y, a b'a heer kɔ kan huu k'awɔɔ n n'a dure a ma bɩ mim kɩ sɔ y. ⅩⅩⅢ Bala, mɩsɩrbaa lɛ da hɔbɩrɛ m, mɛsim n lɛ da huu m. ⅩⅩⅣ K'a dɩga kaakaarɔ ma, ŋ bɩr hɔ duure y, bɩ ŋ bɩr a darɛ y. Ŋ ba hɔbɩrɛ kuntəjɩ nɩ y, ŋ ba sɩ m sɔ y. Bɩ Woso yɩ ŋ tʊrm. Awɔɔ jɩra bɛnnɔ m gallɛm hɔka! ⅩⅩⅤ Gʊaa bɩ kara n'awɔɔ bire ʊ, an n'a dam ma, an a mɩsɩrbaa nyɔɔ lɛɛ poore a heerkɔrɛ minto? ⅩⅩⅥ K'awɔɔ b'a dam a poore bɩ barɛ ma bɩ, bɔ minto m, awɔɔ n n'a heer kɔm kan bɔ ɩ gɔɔta haay bɩ kɩ? ⅩⅩⅦ K'a dɩga burvuro kʊ ŋ nɩ haanm hɔsɩra ʊ rɔ wɔɔ ma, ŋ bɩr lannɩ nɔɔrɛ, ŋ bɩr huu barɛ y, bɩ mɔɔ y'a hɩrɛ awɔɔ m: Salomɔɔn kan a cirbəə bɩ kɩ, a n huuro gʊɛrɛrɔ yɩ an burvuro nɔɔn duro deem nɩ y. ⅩⅩⅧ Kʊ Woso ɩ bur gʊɛrɛ dam ma ncɩnaaʊ her, booti m kʊ sɛ n a bɩ, a bɩ dɩgarɛ awɔɔ mim ma gʊta an lɛ da ra, sɩrakarɛ poore zannɔ ra? ⅩⅩⅨ B'awɔɔ, a b'a mɩŋŋa da kɔrɛ ma a a ka hɔ k'awɔɔ n n'a bɩm, kan hɔ k'awɔɔ n n'a mim bɩ kɩ ma y. ⅩⅩⅩ Naa haay naa, durnya gʊɔɔ kʊ ŋ bɩr yaa dam nɔ wɔɔ n'a karɛ ŋ ma. B'awɔɔ Zɩ Woso a dɔ a ʊ, a zibəə ta awɔɔ ma. ⅩⅩⅪ Bɩ, k'a ka Woso cirbəə bɩ ma. A n nɩ bɔ ɩ gɔɔta bɩ darɛ awɔɔ m la.»
(Matiyee 6.19-21)
ⅩⅩⅫ «Awɔɔ k'a bɔ kʊ ʊ kan hɔbɩsɩ cir poore kɩ bɩ, a da bɩ bɔ ʊ y. Bala, a awɔɔ Zɩ bɩ nɔ yɩ, k'a a cirbəə bɩ ka awɔɔ ʊ.»
Arzana nɔ arzaka
ⅩⅩⅩⅢ «K'a hɔ k'an ta awɔɔ ʊ bɩ hɛɛ, a ka cicirzannɔ ʊ. K'a a ka busoohɛra k'a bɩr zarm bɩ ma, kan arzaka k'a nyarɛ ba ʊ arzana ʊ bɩ kɩ. B'ʊ bɩ, ŋ nyaanlɛ ba ʊ y. Konno b'a dam ma ŋn'a sa, bɛɛ b'a dam ma an a bɩ y. ⅩⅩⅩⅣ Bala, bɩncɛ k'awɔɔ arzaka bɩ n ta ʊ bɩ, awɔɔ heer bɩ, b'an ta ʊ sɔ.»
K'a a banka k'a wɔ ʊ a zi ba
ⅩⅩⅩⅤ «K'a hɔsoaʊ sa, a so a ʊ, k'a sɛ da a fɩtɩrɛ ʊ. ⅩⅩⅩⅥ K'a a ba amba zibəənyɩnɔ kʊ ŋ nyɩnta ŋn'ɩ dɔm a harzaa k'a ta harcɩntarɛ cibsa ma rɔ wɔɔ m. Kʊ harzaa b'a bɔ an nɩ zɛrɛ, k'a bɩ lee ku an cɛlɛ zɛ, k'a gʊ m. ⅩⅩⅩⅦ Mimbirenyɩntazannɔ m zibəənyɩnɔ nɔɔn duro m, kʊ ŋ harzaa bɩ bʊr, an bɩ dɩga a ŋ n hinceem ba y. Sɩra mɔɔ n'a hɩrɛ awɔɔ m: a y'a hɔsoaʊ sarɛ, an a so a ʊ an ŋ nyɩnta hɔbɩrɛ bɩrɛ bɩncɛ ʊ, an hɔbɩrɛ sa a zim an b'a ka ŋ ʊ. ⅩⅩⅩⅧ Mimbirenyɩntazannɔ m zibəənyɩnɔ wɔɔ m, k'a bɔ an bʊr dibsir ma gɛɛ dɔmɩrɛ m, a n a ya, an bɩ dɩga a ŋ n hinceem ba y. ⅩⅩⅩⅨ K'a mim naa do jɩ ma mɩŋŋa. Kʊ harzaa bɩ, kʊ koor zɛrɛ dɔmɩm a dɔ, a b'a tom an gasʊ a cɛ ʊ y. ⅩⅬ Awɔɔ sɔ, k'a a banka mɩŋŋa. Bala, Gʊaanyɩ bɩ zɛm bɩ bʊr dɔmɩm niŋŋə k'awɔɔ bɩr a hɔɔn dam ma b'ʊ.»
(Matiyee 24.45-51)
ⅩⅬⅠ Pɩyɛɛr n a lar, a ʊ: «Zuuba, wɔɔ minto ɩbɩɩ nɩ hɔbɔkʊrɛnoom naa do dam gɛɛ, gʊaa haay minto nɩ?» ⅩⅬⅡ Zuuba n a nyɩ bɔ nʊ, a ʊ: «Nka m zibəənyɩ mɩŋŋa, a hɔɔn n ta ʊ? Bɔ harzaa lɛ ka ʊ k'an dɩga a har bɩ mim ma, k'an hɔbɩrɛ ka a muno wɔɔ ʊ dɔmɩm niŋŋə k'a a ga m b'ʊ bɩ m. ⅩⅬⅢ Mimbirenyɩntazaa m zibəənyɩ bɩ do m, kʊ harzaa a wusigə, an bʊr a har ʊ, an bɩ dɩga a a y'a zibəə lɛ ra. ⅩⅬⅣ Sɩra paan… mɔɔ n'a hɩrɛ awɔɔ m, harzaa bɩ y'a dɔm a arzaka bɩ haay ma. ⅩⅬⅤ Bɩ kʊ zibəənyɩ bɩ do a hɩ a heer ʊ, a ʊ: Mɔɔ harzaa bɩ bɩr zɛm zɔɔ y, an wuti an n'a zibəənyɩnɔ kʊ ŋ gɔɔta rɔ wɔɔ zɛrɛ, kan zibəənyɩlʊrɔ wɔɔ kɩ, an nɩ hɔ bɩrɛ an nɩ hɔ mire a mɩm nɩ durgəre. ⅩⅬⅥ Zibəənyɩ bɩ do harzaa bɩ zɛm bɩ bʊr hin niŋŋə k'a n a hɔɔn da ma b'ʊ, kan wakatɩ k'a n a dɔ a ʊ a zɛm bɩ kɩ ʊ. A lam la, an fɩr ka ma mɩŋŋa, an a da gʊɔɔ kʊ ŋ bɩr zum Woso ʊ rɔ wɔɔ barla. ⅩⅬⅦ Zibəənyɩ k'a hɔ k'a harzaa lɛ n taa bɩ dɔ bɩ, b'a bɩr a mɩŋŋa bankam, b'a bɩr bɩ hɔɔnhɔ barɛ, a zɛrɛ yɩm mɩŋŋa. ⅩⅬⅧ Bɩ bɔ ɩ nɩ hɔ k'a harzaa lɛ n taa bɩ dɔ an bɔkarɛ an nɩ zi k'a a ga zɛrɛ m bam bɩ, a bɩ zɛrɛ yɩm gʊta y. Bɩ bɔ n y'a ka ʊ gʊta bɩ, n y'a laaka dam han gʊta. Bɔ n y'a ka ʊ gʊta k'an dɔ ma bɩ, n y'a sim han gʊta sɔ.»
Yeezuu zuure ɩ zɛm gʊngʊkʊma m
(Matiyee 10.34-36)
ⅩⅬⅨ «Bʊr mɔɔ ʊ sɛ m tara burə ʊ. A ŋʊa mɔɔ nawʊm paan… k'an yɔ. Ⅼ Fɩryɩrɛ n ta ʊ an nɩ mɔɔ yɩm. A gore ta ʊ kan mɔɔ kɩ, b'a mɔɔ ku an nya. ⅬⅠ A hɔɔn awɔɔ n'a darɛ a ʊ laafɩɩ mɔɔ bʊr m tara burə ʊ ra? Ayy…, a hɩ mɔɔ nawʊrɛ awɔɔ m, bʊr mɔɔ ʊ gʊngʊ kʊ ma m. ⅬⅡ Bala, naa ma kɛɛrɛ naa, kʊ gʊaa soor ɩ har deem ʊ, ŋ y'a gʊngʊm kʊ ma, gʊaa kaakʊ y'a gʊm gʊaa hɩɩya ma, gʊaa hɩɩya n a gʊ gʊaa kaakʊ ma. ⅬⅢ Zɩ y'a gʊrɛ a nyɩ ma, nyɩ n a gʊ a zɩ ma. Da y'a gʊrɛ a nyɩmbʊɛɛrɛ ma, nyɩmbʊɛɛrɛ n a gʊ a da ma. Da y'a gʊrɛ a nyar ma, nyar y'a gʊrɛ a da ma.»
Woso minno dɔrɛ mɩŋŋa
(Matiyee 16.2-3)
ⅬⅣ A n a ya, an a hɩ zamaa bɩ m, a ʊ: «K'awɔɔ warkʊ yɩ an jɩm meer ʊ, b'awɔɔ hɩ lɛɛm a ʊ: la n nɩ zɛm, b'a kʊ yɩm maam. ⅬⅤ K'awɔɔ hɩnhɛr yɩ an a to jɩsadɔpaasɩ an nɩ hɔnrɛ, b'awɔɔ ʊ lɛɛ ma m, b'a kʊ yɩm maam. ⅬⅥ Zambʊzannɔ ra, awɔɔ ba lɔ a brama kan tara kɩ minno dɔ, a bɔkarɛ a n dɔmɩm k'an ta ʊ dɩɩtaa naa mim dɔ?»
Kʊ marɛ kan a jɩm kɩ
(Matiyee 5.25-26)
ⅬⅦ «Bɔ m sɔ b'awɔɔ bɩr hɔ k'an mɩŋŋa bɩ dʊdɔ karɛ a zim nɩ y? ⅬⅧ K'ɩbɩɩ jɩm ɩ tarɛ ɩ m dʊdɔkarɛ bɩncɛ ʊ, k'ɩ ɩ tɔ ʊ a kʊ ma zaa ra, k'a bɩ ta ɩ m dʊdɔkər taa y, kʊ dʊdɔkər bɩ b'ɩbɩɩ ka lɔnnɔdɔmazannɔ ʊ, ŋn'ɩbɩɩ du lɔnnɔcɛ ʊ y. ⅬⅨ Sɩra mɔɔ n'a hɩrɛ ɩbɩɩ m: N b'ɩbɩɩ bɔm lɔnnɔcɛ b'ʊ k'ɩbɩɩ n zɩm bɩ ka haay ɩ nya y. Baa tanka deem bɩ gɔɔtarɛ y.»