Etɩyɛnnɩ meerbaa
Ⅰ Wosocɛmannɩbər jɩtaarɛ bɩ n a lar, a ʊ: «Sɩra m naa gɛ?» Ⅱ Etɩyɛnnɩ n a nyɩ bɔ ʊ, a ʊ: «K'a a tʊr ka, m danyɩnɔ kan ŋ zɩrɔ kɩ. Woso k'a a so cirbəə ʊ b'a hɩnka wɔɔ yaaba Abraham m, dɔmɩm k'a nyɩnta ʊ Mezopotamii ʊ, an bɔkarɛ an ta Haaran ʊ b'ʊ. Ⅲ A n a hɩ m, a ʊ: ‹Ɩ gʊ ɩ kʊ bɩ ma, kan ɩ harzannɔ kɩ, ɩ ta tara kʊ mɔɔ n n'a hɩnkarɛ ɩbɩɩ m b'ʊ.› Ⅳ Abraham n a gʊ Kalde zannɔ kʊ bɩ ma, k'a yaa nyɩnta Haaran ʊ. B'ʊ bɩ, a zɩ garɛ kur bɩ, Woso n a bɔ kʊ bɩ do nɔ ʊ, an bɩ nyɩnta kʊ k'awɔɔ n ta ʊ heer naa ʊ. Ⅴ A n tara ka ʊ k'an a so ʊ kʊ bɩ do ʊ y, b'a gam cɩnta jɩ ba ʊ y. B'a a ler bɔ m k'a ka ʊ k'an a so ʊ kan a yaŋŋarɔ kɩ, baa k'a n nyɩ yɩ bɩ kɩ. Ⅵ Woso n a hɩ, a ʊ: ‹A dogʊɔɔ nyɩntam do vanta tara ra, bɩ ŋ gasʊm lɔmbaa ʊ, ŋ fɩr karɛ ŋ ma dɔɔraa zɔrsi.› Ⅶ Woso n a hɩ, a ʊ: ‹Do niŋŋə k'a ŋ ba lɔnnɔrɔ wɔɔ, mɔɔ yɩ m dʊdɔ kam. Bɩ kur kɛɛrɛ bɩ, ŋ bɔm, ŋnɩ yaa da mɔɔ m bɩncɛ naa do ʊ.› Ⅷ A n gʊaasɩbabaa da kan kɩ baŋŋʊgasʊrɛ nɔ ʊ. Bɩ minto y'a ka, Abraham k'a Izakkɩ yɩ bɩ, an a gasʊ baŋŋʊ ʊ a yɩrɛ dɔmɩm sinnyə hɔ ma, Izakkɩ n a ba maam sɔ kan Zakɔɔb kɩ. Zakɔɔb n a ba a nyɩnɔ bueerehɩɩyɔɔ kʊ ŋ y'a ba wɔɔ zɩrɔ wɔɔ m maam sɔ.»
Ⅸ «Wɔɔ zɩrɔ wɔɔ n bɔkarɛ ŋnɩ sɔ Zozɛf m, ŋn'a hɛɛ. N n a gaa n nɩ ta m Eziptɩ ʊ. Bɩ, Woso nyɩnta kan kɩ. Ⅹ A n a bɔ a fɩr do haay nɔ ʊ, an hɔɔn ka ʊ kan barka kɩ Eziptɩ cir Farawɔn taa. Bɩ m Zozɛf ba Eziptɩ lɛɛzaa, an a so Eziptɩ ʊ kan a har kɩ haay. Ⅺ Nɔ gʊta n b'a da Eziptɩ kʊ ʊ haay ʊ, kan Kanaan kʊ kɩ ʊ. Fɩryɩrɛ bɩ paŋŋa nyɩnta ʊ, wɔɔ zɩrɔ wɔɔ n hɔbɩrɛ yɩ ŋn'a bɩrɛ y. Ⅻ Kʊ ŋ y'a ma, ŋ ʊ hɔbɩrɛ ɩ Eziptɩ tara ra bɩ, Zakɔɔb a nyɩnɔ, wɔɔ zɩrɔ wɔɔ nyɔɔ ŋ lɛɛkarɛ hɔ ma. ⅩⅢ A hɩɩya hɔ ma bɩ, Zozɛf a hɩnka a danyɩnɔ wɔɔ m. Bɩ Farawɔn a danyɩnɔ wɔɔ dɔ ma ʊ. ⅩⅣ Bɩ m, Zozɛf n nyɔɔ da, ŋn'aa a zɩ Zakɔɔb gaa kan a dogʊɔɔ kɩ. Ŋ y'a zɛ kʊ ra haay gʊaa busaanhɩna a yaa soor. ⅩⅤ Zakɔɔb n ta Eziptɩ ʊ, an aa ga b'ʊ kan wɔɔ zɩrɔ wɔɔ kɩ. ⅩⅥ Ŋ n ŋ gʊr, ŋnɩ ta ŋ nɩ Sikɛm ʊ ŋn'aa ŋ bir yaa kʊ Abraham a si busoo m Emɔɔr nyɩnɔ zi, Sikɛm tara ra b'ʊ.»
ⅩⅦ «Woso lerbɔrɛ k'a ba kan Abraham kɩ kan kʊ yɩ bɩ dɔmɩm k'a n'a zɔm bɩ, zamaa bɩ lɛ a da ra, ŋn'a ba gʊta Eziptɩ tara ra, ⅩⅧ an ta an Eziptɩ cir vanta k'a bɩ cirbəə bɩ, b'a n Zozɛf dɔ bɩ ku. ⅩⅨ Cir bɩ do nyɩnta bʊnyaa, an zambʊ ba wɔɔ do bɩ ma. A paŋŋa ba wɔɔ zɩrɔ wɔɔ ma, an a ka ŋn'a a nyɩnɔ poorero gʊr, ŋn'aa ŋ lo kʊ ŋ nɩ gɩnga. ⅩⅩ Dɔmɩm bɩ do Moyiisi yɩ ʊ. A gʊɛrɛ nyɩnta ʊ Woso mɩm ʊ. A tʊr n y'a ʊ mom kaakʊ a zɩ har ʊ. ⅩⅪ Bɩ kʊ ŋ y'a zo bɩ, Farawɔn nyɩmbʊɛɛrɛ bɩ y'a busu an a tʊr, an a ba a nyɩ. ⅩⅫ Moyiisi n Eziptɩ zannɔ wɔɔ hɔɔn dɩnda haay, a meerbaarɔ kan a zibəəro kɩ paŋŋa nyɩnta ʊ.»
ⅩⅩⅢ «K'a dɔɔraa busi ku bɩ, a a hɔɔn da a ʊ, k'a dɩga a danyɩnɔ Israyɛl zannɔ wɔɔ ma. ⅩⅩⅣ K'a deem yɩ Eziptɩ gʊaa nɩ fɩr kam ma bɩ, k'a ʊ k'a a da a danyɩ k'a nɩ fɩr yɩm bɩ han a bʊmbɔ bɩ, an Eziptɩ gʊaa bɩ zɛ, an ga. ⅩⅩⅤ A hɔɔn a da a ʊ a danyɩnɔ wɔɔ y'a dɔrɛ ŋ ʊ, Woso y'a bɔ ʊ k'a bɩ ŋ bʊmbɔ, bɩ ŋ n a jɩ ma y. ⅩⅩⅥ A dɔ k'a mɛ bɩ, a a danyɩnɔ hɩɩyɔɔ yɩ ŋnɩ kʊ zɛm, an a zɔ k'a ŋ bʊmbɔ kʊ ʊ, an n'a hɩrɛ, a ʊ: ‹M hannyɩnɔ, danyɩnɔ n'awɔɔ m kan kʊ kɩ, bɔ minto, awɔɔ nɩ kʊ zɛrɛ?› ⅩⅩⅦ Bɔzaa nɩ fɩr karɛ a mim bɩ ma bɩ n a wɔ nya Moyiisi cɩ ʊ, an kaanm m, an a hɩ m, a ʊ: ‹Nka y'ɩbɩɩ ba wɔɔ cir, k'ɩ nyɩnta wɔɔ dʊdɔkarɛzaa? ⅩⅩⅧ Ɩbɩɩ lɛ n taa k'ɩ mɔɔ zɛ amba ɩbɩɩ Eziptɩ zannɔ gʊaa bɩ zɛ jim bɩ m na?› ⅩⅩⅨ Moyiisi k'a naa ma bɩ, an a si, an aa a nyaakʊm da kʊ vanta ʊ, Madɩyan tara ra. B'a nyɩnɔ yɩ ʊ hɩɩya.»
ⅩⅩⅩ «Dɔɔraa busi kur bɩ, malɛɛka a hɩnka m Sinayii ci poohɔɔn ʊ tutugu ʊ, sɛ nɔ ʊ. ⅩⅩⅪ Moyiisi k'a naa yɩ bɩ, a zɛ kədə, an a zɔ k'a dɩga a. A Zuuba Woso leer ma, an n'a hɩrɛ, a ʊ: ⅩⅩⅫ ‹Ɩbɩɩ zɩrɔ Abraham kan Izakkɩ kɩ Zakɔɔb kɩ Woso m mɔɔ m.› Moyiisi da n bɔ ʊ, a mɛ nɩ nyiŋŋəm, a n yɛ k'a a ya, a a mɩm busu a dɩga y. ⅩⅩⅩⅢ Zuuba n a hɩ m, a ʊ: ‹Ɩ kʊsɔrɔ bɔ ɩ gam ʊ, bala, bɩncɛ k'ɩbɩɩ n nɩ jɩnɩŋ ʊ naa, bɩncɛ mɩŋŋa m, bala mɔɔ ɩ naa ʊ. ⅩⅩⅩⅣ Mɔɔ m gʊɔɔ wɔɔ cicir yɩ Eziptɩ tara ra, mɔɔ ŋ zeedarɛ ma, mɔɔ n zer kʊ m ŋ bʊmbɔ. Naa ma kɛɛrɛ bɩ, mɔɔ lɛ n taa kʊ m ɩ nyɔɔ Eziptɩ kʊ ʊ.› »
ⅩⅩⅩⅤ «Moyiisi bɩ do ŋ kaanm m ŋn'a hɩrɛ, ŋ ʊ: ‹Nka y'ɩbɩɩ ba cir, dʊdɔkarɛzaa sɔ?› Bɩ, Woso a nyɔɔ k'an bɩr cir, bʊmbɔrɛzaa sɔ kan malɛɛka k'a hɩnka m tutugu nɔ ʊ bɩ daahan kɩ. ⅩⅩⅩⅥ Bɩ yɩ ŋ gaa, an bɔ ŋ nɩ kan hoserlo barɛ kɩ, makrarɔ kɩ Eziptɩ tara ra, higʊta piinə bɩncɛ ʊ, poohɔɔn ʊ, dɔɔraa busi. ⅩⅩⅩⅦ Moyiisi mɩŋŋa y'a hɩ Israyɛl zannɔ m, a ʊ: ‹Woso y'a lɛsinnɩsorazaa bɔŋ ʊ awɔɔ danyɩnɔ bire ʊ, amba mɔɔ m, an a ka awɔɔ ʊ.› ⅩⅩⅩⅧ A mɩŋŋa ɩ nyɩnta kan Israyɛl zannɔ wɔɔ kɩ poohɔɔn ʊ, malɛɛka n meer ba kan kɩ Sinayii ci mim ʊ. A n mɩsɩrbaa lemim si an a ka wɔɔ ʊ. ⅩⅩⅩⅨ Wɔɔ zɩrɔ wɔɔ n yɛ k'a lɛ si y. Ŋ kaanm m, ŋn'a ŋʊa k'a a bɔ a ta Eziptɩ tara ra.»
ⅩⅬ «Ŋ n a hɩ Aarɔn m, ŋ ʊ: ‹wosoro ba ɩ ŋ ka wɔɔ ʊ, kʊ ŋ nɩ bɩr ʊ lɛɛ. Bala, Moyiisi naa do k'a wɔɔ gaa an bɔ wɔɔ m Eziptɩ ʊ naa, wɔɔ n a dɔ kʊ bɔ ɩ ba nɩ y.› ⅩⅬⅠ Ŋ n hɔ ba an bɔ kʊ ʊ kan dinnyɛɛm kɩ, dɔmɩnnɔ wɔɔ duro ʊ, ŋnɩ mannɩ ba ma, ŋnɩ hɔ kʊ ŋ y'a ba bɩ cibsa ba kan heernyɔɔ kɩ. ⅩⅬⅡ Woso n kaanm ŋ nɩ, an ŋ to ŋn'ɩ brama monyaarɔ daŋ ʊ, amba ŋ y'a gʊrsɩra ba wosolɛsinnɩsorazannɔ ci ʊ bɩ m:
Israyɛl zannɔ, mɔɔ awɔɔ ganwʊrɛ gɛɛ mannɩhɔ ka m ʊ
dɔɔraa busi nɔ ʊ, poohɔɔn ʊ ra?
ⅩⅬⅢ Awɔɔ wosobaawɔm Molok cɛ kʊ n y'a ba huu m bɩ busu
kan awɔɔ woso Refan monyaa kɩ,
hɔɔbarɛrɔ, awɔɔ ŋ ba, k'a bɩr ŋ daŋ ʊ.
Naa tɔ ma bɩ, mɔɔ tarɛ awɔɔ m
lɔmbaa ʊ laatʊ *Babɩlɔnnɩ ma.»
ⅩⅬⅣ «Wɔɔ zɩrɔ kʊ ŋ nyɩnta poohɔɔn ʊ rɔ wɔɔ, ŋ nyɩnta Woso taʊrɛ kasɛtɩ cɛ m. Ba a ʊ, amba Woso meer ba kan Moyiisi kɩ an a hɩ m bɩ m. A ʊ: ‹A ba amba hɔ niŋŋə k'ɩbɩɩ yɩ bɩ m.› ⅩⅬⅤ Wɔɔ zɩrɔ wɔɔ kʊ ŋ y'a si bɩ, ŋ gasʊ m tara kʊ Zoziye ka ŋ lɛɛ, ŋnɩ yar ba ʊ Woso m la do vantɔɔ ra ŋn'a so ʊ naa ʊ. Bɩ, a gɔɔta ʊ, an ta, an Davɩd dɔmɩm ku. ⅩⅬⅥ Davɩd barka yɩ Woso taa, Zakɔɔb Woso bɩ, an zaa yɛ han k'a cɛ dɔ a ka ʊ. ⅩⅬⅦ Salomɔɔn ɩ cɛ bɩ dɔ an a ka ʊ.
ⅩⅬⅧ Bɩ Woso k'a lɛ da haay bɩ bɩr nyɩntam cɛrɔ kʊ gʊɔɔ ŋ dɔ rɔ wɔɔ ʊ y. Amba wosolɛsinnɩsorazaa a da a ci nɔ ʊ bɩ m:
ⅩⅬⅨ Zuuba Woso a hɩ:
Mɔɔ nyɩntajɩ bɩncɛ m arzana m,
tara m mɔɔ gankarahɔ.
Cɛ kara awɔɔ k'a dɔ a ka mɔɔ ʊ?
Mɔɔ mɛnyɔɔdarɛ bɩncɛ m kara?
Ⅼ Mɔɔ wɔ bɛɛ hɔ haay naa ba ra?»
ⅬⅠ «Tʊrgarɛ zannɔ n'awɔɔ m, awɔɔ heer kan awɔɔ tʊr kɩ bɩr Woso mim sire y. Awɔɔ nɩ bɩsɩ kam Sɛnt-Ɛspri ma dɔmɩm haay. Awɔɔ kan a zɩrɔ wɔɔ kɩ hɔdeem. ⅬⅡ Wosolɛsinnɩsorazaa bɩ kara ɩ nyɩnta ʊ awɔɔ zɩrɔ wɔɔ n fɩr ka ma? Ŋ mɩŋŋɔɔ ɩ gʊɔɔ gɔsɩnnɔ kʊ ŋ lɛɛ ka ŋnɩ Gʊaa tɩrga bɩ zɛrɛ bɩ hɩ rɔ wɔɔ zɩnzɛ, gʊaa bɩ do awɔɔ zambʊ ba ma, a zɛ. ⅬⅢ Woso malɛɛkarɔ nyɔɔ ŋnɩ bɩ Woso lɛrɔ hɩ awɔɔ m, b'awɔɔ n zu ʊ y.»
Etɩyɛnnɩ zɛ
ⅬⅣ Minno nɔɔn duro ŋ heer busu, ŋn'a sɔ sʊrɛ Etɩyɛnnɩ minto. ⅬⅤ Bɩ Sɛnt-Ɛspri k'a Etɩyɛnnɩ han bɩ, an a bɔɔta, an dɩga brama, an Woso lɛbɔʊrɛ yɩ, Yeezuu nɩ jɩnɩm Woso bɩsɩ ʊ. ⅬⅥ A n a hɩ, a ʊ: «Ba mɔɔ arzana yɩ an a gʊ, mɔɔ n Gʊaanyɩ bɩ yɩ an nɩ jɩnɩm Woso bɩsɩ ʊ na.» ⅬⅦ Ŋ n zee da, ŋn'a wɔ tɩnta a tʊʊrɔ rɛ. Ŋ haay wuti, ŋnɩ Etɩyɛnnɩ nyasʊ, ⅬⅧ ŋnɩ bɔ m tara bɩ nɔ ʊ, ŋn'a gʊngʊɛɛnm jaa m. Kasɛtɩzannɔ wɔɔ, a huuro wɔɔ kuntə ŋ y'a ʊ gʊaa poo kʊ n n'a birm Sol bɩ jɩr ʊ. ⅬⅨ Kʊ ŋ nɩ Etɩyɛnnɩ gʊngʊɛɛnm bɩ, a ɩ yaa darɛ an n'a hɩrɛ, a ʊ: «Zuuba Yeezuu mɔɔ nyi si!» ⅬⅩ A n sʊnta, an zee gʊta da, a ʊ: «Zuuba, ɩ bɩ ŋ mimbʊnyaa naa do taar ka ŋ ʊ y.» Naa k'a hɩ bɩ, an ga.