Àŋwàꞌànə̀ Paul a mbô ŋ̀ghòtə̂
BaGALATIA
ǸJIꞌÌNNǓ AŊWÀꞌÀNƏ̀ YÛ
A aŋwàꞌànə̀ yû aa a lɛ ŋŋwàꞌànə Paul a mbo ŋ̀ghòtə̂ bɔɔ bɨ Kristo jìi mə ɨ lɛ ntswe a nɨ̂ ǹjɔꞌɔ ɨlaꞌa jî mɔꞌɔ a mbuꞌu Galatia yìi mə baRoma lɛ sɨ buꞌutə aà. Nɨ̂ ǹtoo yì ǹsɨgɨ̀nə̀ ya a mbô ŋ̀ghotə ma jû aa a lɛ nzì Paul ǹzi nɨ yu, bə̀ ma bû bɨ kɨ̂ ǹnaŋsə nzi yi (4.13-15). BaYuda bî mɔꞌɔ bɨ lɛ nzì ǹswoŋə nɨ a mbo bə̀ a mûm ŋ̀ghòtə ma jû mə bo bɨ̂tɨ̀zi Nwî bìi mə bɨ mbii Kristo aa, bɨ tswe nɨ̀ ŋ̀ka yòŋə̀ nɨ̂ nɔ̀ŋsə̀ Moses, ŋ̀kɨɨ ŋghɨrə nɨ̂ ɨ̀nnù jî mɔꞌɔ jìi mə nɔ̀ŋsə̀ à lɛ sɨ lɔ̀ɔ̀ aà (4.9,10,21). Bo lɛ ntswe nɨ̂ m̀bii tâ bɨ̀ ŋetə waa, tâ bo kɨɨ nləə nɨ̂ ǹjwi jǐ mɔꞌɔ bo bɨ̀ bɨ̀sàŋ, ntsuu njoo jǐ mɔꞌɔ mə ɨ lɛ ŋwaꞌa laa nyoŋə a nɨ nɔ̀ŋsə̀ aa kɨ jɨ. Ŋ̀gǎŋndɨ̀ꞌɨnù ma jû lɛ sɨ swoŋ nɨ mə mbə bo tsuu a nɔ̂ŋsə̀ kɨ yòŋə̀, ŋ̀ghɨrə nɨ̂ ɨ̀nnù jìi mə bo lɛ sɨ dɨ̀ꞌɨ̀ aa boŋ kaa mbə Nwî a waꞌà waa yweensə̀. BaYuda ma bû lɛ ŋkɨɨ nswoŋə nɨ mə kaa Paul à lɛ ŋwaꞌǎ ŋgàŋntoo yì ànnù nɨ̂koŋ bə̂; kaa ǹtoo yì ǹsɨgɨ̀nə̀ ya mə à lɛ sɨ swoŋə aa, kaa ɨ waꞌà kɨ̀ ŋ̀kuꞌunə. Àâ ànnù yìi mə a lɛ ŋghɨ̀rə̀ Paul a ŋwaꞌànə̌ aŋwàꞌànə̀ yû aà.
Paul à nàŋsə ntsyà aa a nɨ̂ àŋwàꞌànə̀ yulà ǹswoŋ a ajàŋ yìi mə Kristo, a njɨ̌m ntoo yì ǹsɨgɨ̀nə̀ ya, a fiꞌi bə̂ bìi bɨ nɨ̂ŋ ǹtɨɨ̀ waa ghu nu aa, a ndâbùꞌù, ŋ̀kɛtə mɨ̂ŋkɨ̀rə̀ mìi mə nɔ̀ŋsə̀ à kwèrə waa ghu aà (5.1). Ǹtɨgə nnaŋsə ntɔꞌɔtə atu annù yìi mə a tswe ghu nloŋ ɨlòŋ aà. Nwì, ǹloŋ ɨbɔ̀ŋ tɨ̂ ǹdùû yi wa, a yweensə bə̂ ŋ̀ghɨrə ànnû yaa a tsinə̀ a nsi miꞌi yu nyoŋə aa tsiꞌǐ a njɨ̌m àbìintɨɨ̀, kaa waꞌǎ aa njɨ̌m ɨfàꞌa nyoŋ nɔ̀ŋsə̀ bə̂. Yesu à lɛ kwo a atu ati, m̀bii ndɔ̀ɔ̀ nɔ̀ŋsə̀ ya aa nloŋ ŋkwîtû bə̀ bìi mə à lɛ zǐ a nyweensə aà (3.13-14).
Paul à lɛ à tɨgə lɔ̀gə ɨbɨɨnû yi yumbɔŋ nɨ̂ àlènsə̀, fɨgɨtə ajàŋ mə Kristo à lɛ kɛ̀tə̀ mɨŋkɨ̀rə̀ mɨ nɔ̂ŋsə̀ yìi mə yu lɛ sɨ yòŋə̀ a mbìì aà. Nòò yìi mə yu lɛ mbii a Kristo aà yu lɛ kwo bo yu Kristo yumbɔŋ, Kristo a tɨgə ŋkwɛtə nii a mûm ǹtswêntɨ̀ɨ yu, àkòrə̀ nɨzǐ yi a tɨgə̀ m̀bə yìi mə Nwì a lɔ̀ɔ̀ aà (2.20-21). Ǹswoŋ mə Nwì à lɛ ntoo Mû yi Kristo aa mə tâ à zi ntsuꞌu atû bə̀ bìi mə bɨ lɛ sɨ yòŋə̀ nɔ̂ŋsə̀, ɨ tɨgə fa abwarə a mbo bo tâ bo bə bɔɔ̀ bi (4.4-5). A mbo bə̀ bìi mə à nɨ bɔɔ bɨ Nwî aa, a fa nɨ̂ Azwì yi yìi mə ghɨ̀rə̀ bɨ koonə̀ nɨ fɨ̀ntà fɨ Àzwì, ǹtɨgə ŋghɨrə nɨ̂ ɨ̀nnù jìi mə Nwî a lɔ̀ò aà (4.6; 5.22-3). Paul yìi mə a zi ŋgɨꞌɨ yìi mə nɔ̀ŋsə̀ à lɛ nɨŋə a nu yu, Kristo zǐ mfiꞌi yi ghu aa, a mâŋsə̀ ǹswoŋ mə kaa mbə yu waꞌà nû yì nɨ̂ àyoo dàŋ bû ŋ̀ka ntswoŋə ntsyatə annǔ Kristo yìi mə à lɛ ŋkwo mfiꞌisə yi a mûm ɨbɨ mbi, ŋghɨrə mə tâ nɔ̀ŋsə wa mə a tɨ̀ɨ̀ nɨ mə tâ bàa ŋŋetə nɨ̂ bə̀ aa tâ à tsuu annû tsu bǔ bə. Ànnù yî wè yìi mə a tswe ghu aa à nɨ mə yu tɨgə̀ àyoo yì fii yìi mə Nwì à bǔ nnaŋsə (6.14-16).
Bɨ yatə̂ àŋwàꞌànə̀ yû aa laà:
1. Ǹjiꞌì ànnù àŋwàꞌànə̀ yû 1.1-10
2. Àdàꞌà yìi mə Paul à lɛ ŋkwɛrə a mbə ŋ̀gàŋtoò Kristo aà 1.11—2.21
3. Ǹtoo yì ǹsɨgɨ̀nə̀ ǹloŋ ɨbɔ̀ŋ Nwî 3.1—4.31
4. Ajàŋ mə Kristo a kɛ̀tə̀ mɨ̂ŋkɨ̀rə̀ a nu bə̀ bìi mə bɨ bii yii aa bo bɨ̀ àkòrə̀ nɨzî yaa a mûm ǹtswêntɨ̀ɨ̀ ma yû 5.1-6.10
5. Ɨ̀nnù jìi mə Paul à lɛ nswoŋə a nlwìꞌìsə aà 6.11-18
1
Paul a tsàꞌàtə ŋghotà baGalatia
Àŋwàꞌànə̀ yû a lo aa a mbo mə̀ Paul, ŋ̀gàŋntoò Kristo. Kaa a gha aa a lɛ ŋwaꞌà bə̂ tsɔꞌɔ ntoo bə̂, kaa bɨ waꞌa gha kɨ ntsɔꞌɔ ntsya aa a mûm m̀bo ŋù tsù bə̂. Lâ a gha aa a lɛ ntsɔꞌɔ tsiꞌì Yesu Kristo, bo Taà Nwìŋgɔ̀ŋ yìi mə à lɛ nyweensə yi nɨ nɨ̀wo aà. Bìꞌi bɨ̀ bɨ̀lɨ̀m bɨlɨm bɨtsɨ̀m bìi bìꞌibo tswe aa bɨ too atsàꞌàtə̀ a mbô ŋ̀ghòtə̂ tsɨ̀m jìi ɨ tswe a alaꞌa baGalatia aà. Tâ Nwìŋgɔ̀ŋ Taà yiꞌinə̀ nɨ Mmàꞌàmbî yìꞌinə̀ Yesu Kristo fa ɨbɔ̀ŋ nɨ̂ m̀bɔɔnə a mbo bù. Yesu Kristo ma ghû à lɛ mfa ɨbɨ̀ɨnû yì mbɨꞌɨ ɨnnù jî bɨ̂ jiꞌinə̀ mə yu kwɛrə yiꞌinə̀ a mbô ŋ̀gùꞌù yî mbɨ yûla nɨ̂ ŋ̀kɔ̀ŋə Nwìŋgɔ̀ŋ Taà yìꞌinə̀. Tâ nɨ̀ghaꞌa tâ nɨ̀ tswe ghu mbo nlwiꞌi nɨ̂ŋkoŋə̀. Amen.
Ǹtoo yì ǹsɨgɨ̀nə̀ yî m̀fùùrə̀ yìi bìꞌinə̀ swoŋə aà
A tsya gha mə, kaà àghaꞌa a burə tɨ̀ sàꞌàtə̀, nɨ̀ burə̀ ŋ̀ka mmaꞌatə nɨ̂ ŋû yìi à lɛ ntwoŋə ghuu, ǹtsya a njɨ̌m ɨbɔ̀ŋ Kristo aa, ǹtɨgə mbii nɨ̂ ǹtoo yì ǹsɨgɨ̀nə̀ yî dàŋə̀. Kaa mə̀ sɨ swoŋ aa mə ǹtoo yì ǹsɨgɨ̀nə̀ yî dàŋ ɨ̀ tswe ghu. Lâ bə̀ tswe ghu bìi bɨ fa ŋgɨꞌɨ a mbo bù, m̀buurə nɨ̂ ɨ̀tû juu, ǹlɔɔ nɨ̂ ŋ̀kwènsə ǹtoò Kristo yî ǹsɨgɨ̀nə̀ yâ. Lâ, m̀bə bìꞌì tɛꞌɛ, kə̀ angel a lo a aburə nsɨgə ŋka nswoŋ ntoo yì dàŋ ǹtsyatə ya yìi bìꞌì lɛɛ̀ ǹtɛꞌɛ mfoo nswoŋə a mbo bù aa, boŋ ǹdɔ̀ɔ̀ ɨ̀ tswe ghu atû. Àjàŋ mə bìꞌì tɛ̀ꞌɛ̂ ǹswoŋ a mbo bù aa, mə bù ŋ̀kwatə nswoŋə a mbo bù mə, mbə ŋù tsù ka nswoŋ ntoo yì dàŋ ǹtsyatə ya mə nɨ̀ lɛɛ̀ ǹtɛꞌɛ mfoo ŋkwɛrə aa, boŋ ǹdɔ̀ɔ̀ ɨ̀ tswe ghu atû.
10 Ma yû a finə aa tsiꞌì tsò mə tɨgə nlɔɔ mə tâ bə̀ beentə gha, kə̀ a nɨ aa mə mə lɔ̀ɔ̀ mə Nwì beentə gha aa ɛ? Kə̀ mə lɔ̀ɔ̀ aà ŋ̀ghɨ̀rə mə bə̀ ka ndorɨtə aa ɛ? Mə̀ bə kɨ lɔ̀ɔ̀ bə mə mə kɨ ghɨ̀rə tâ nû bə̀ ka mbɔŋə boŋ kaa mə̀ sɨ̌ ŋgàŋàfàꞌa Kristo bə̂. 11 Bɨ̀lɨ̂m bâ, mə lɔ̀ɔ mə tâ nɨ̀ zi mə ǹtoo yì ǹsɨgɨ̀nə ya mə mə̀ lɛ nswòŋə a mbo bù aa, kaa ɨ̀ lɛ ŋwaꞌǎ aa yì ŋù mɨ̀sɔ̀ŋ bə̂. 12 Kaa mə̀ lɛ ŋkɨꞌɨ̀ aa a mbo ŋù kwɛrə̀. Kaa a lɛ waꞌà ŋû a mbo mə̀ kɨ ndɨꞌɨ. Lâ ɨ̀ lɛ mbàŋnə̀ ǹzi ntsyà aa a njɨmə ajàŋ mə Yesu Kristo yu mbɔŋ à lɛ ndɨ̀ꞌɨ̀ a mbo mə̀.
13 Ǹloŋ mə nɨ̀ lɛɛ̀ ǹyuꞌu a ajàŋ mə ǹtswê yà yî m̀bìì a mûm ànnù Nwî baYuda ɨ̀ lɛ mbə aà. A ajàŋ mə mə̀ lɛ sɨ naŋsə ntsɔꞌɔ nɨ̂ àkòrə ŋghotə̂ Nwì tsiꞌì nɨ mɨ̀tɨ̀ɨ̀, ǹlɔɔ nɨ mə mə burə bwɛsə tsiꞌì bwɛ̀sə̀. 14 Mə̀ lɛ ntsyàtə ŋkɛ̀ɛ̀ yà a mûm ànnù Nwî baYuda tsiꞌì ǹtsɨ̀mə̀, ǹnaŋsə mfa ɨbɨɨnû gha a nyoŋ nɔ̀ŋsə̀ bɨ̀tà bɨ bɨ̂taà biꞌi. 15 Lâ nòò yìi mə yu wa yìi mə à lɛ ntɛꞌɛ mfoo ntsɔꞌɔ gha mbɔŋ tâ bɨ̀ jwe gha à lɛ ntwoŋə gha ntsya a njɨm ɨbɔ̀ŋ yi, 16 ǹdorɨtə mə yu dɨ̀ꞌɨ Mû yì a mbo mə̀, mə mə̀ tɨgə ŋka nswoŋ ntoo yì sɨgɨ̀nə̀ ya mbɨꞌɨ ŋgaa yì a mbo bɨ̀tɨ̀zî Nwî aa, kaa mə̀ lɛ ŋkɨꞌɨ adɨꞌɨtə̀ a mbo ŋù mɨ̀sɔ̀ŋ maa noò kwɛrə̀; 17 kaa ŋkɨꞌɨ̀ kɔꞌɔ ŋghɛɛ a Yerusalem a mbo bə̀ bìi mə bɨ lɛ mfòò m̀bə ŋgǎŋntoo Kristo tɨ mə̀ aà. Mə̀ lɛ mbàŋnə̀ ǹlo ŋghɛ̀ɛ̀ gha a alaꞌa Arabia, ŋ̀ghɨrə mbù ǹtɨgə mbɨɨ a Damascus.
18 Ɨ̀lòò ɨ kà mə̂ aa ntsya ji tarə mə̀ kɔꞌɔ ŋghɛ̀ɛ̀ a Yerusalem a ŋghantə Cephas, ǹtswe biꞌiyu njwi nɨ̀ghûm ǹtsò ǹtaà. 19 Lâ kaa mə̀ lɛ ŋkɨꞌɨ̀ gha ŋ̀gàŋntoò Kristo wa yì tsù yə ntsyàtə̀ Jɛms yìi mə à nɨ muma bɨ̀ M̀màꞌàmbi aà. 20 (A mûm ɨ̀nnù jû mə mə ŋwàꞌànə̀ a mbo bù aa, a nsi miꞌi Mmàꞌàmbi, kaa mə̀ sɨ ɨnnù tswɛɛ.) 21 Mə̀ lɛ ntɨgə mbu nlo ghu ŋghɛɛ a mbùꞌu Syria nɨ Cilicia. 22 Kaa ŋ̀ghòtə Kristo jya jìi ɨ lɛ ntswe a Yudea aa kaa ɨ burə̀ tɨ nsî gha zî. 23 Bo lɛ sɨ yuꞌu aa tsiꞌì yùꞌù bɨ swoŋə̀ nɨ mə, “Ŋù wa yìi à lɛ sɨ tsɔꞌɔ akòrə̂ yiꞌinə̀ aa a tɨgə nsɛɛnsə annǔ abìintɨɨ mà ya mə à lɛ sɨ lɔ̀ɔ̀ a bwɛsə aà.” 24 Bo lɛ sɨ tɨgə ŋghaꞌasə nɨ̂ Nwî m̀bɨꞌɨ ŋgaà yà.