19
Paulus ana bale bendar Efesus mi ila
1 Apolos jedung bendar Korintus ba propinsi Akaya mi angu mi sehi se, Paulus ana lamal aabang ba dol taang ang naung mi goleng. Angmuse Paulus ana ila bendar Efesus mi. Angu mi, nehe aaedeng ba iomi metma Mutu Yesus vengaanamang iila angu ana ing harak.
2 Angmuse Paulus ana iadang taaning hula, “Kaku naung. Tura, iini iiomi metma Mutu Yesus vengaanamang angmuse, Lahatala ERoh hamulang angu iing veng iila e, niang?”
Ini ebalet hula, “Niang. Ni bae vengmee di jedung, hula, Lahatala ERoh hamulang ba aulang angu ue.”
3 Angmuse Paulus ana iadangtaaning hula, “Aulang se, ini jar metma iing sarani angu, evia tatalang?”
Angmuse ini ebalet hula, “Ini jar metma ning sarani angu, Yohanis ana jar metma nehe sarani evia angu ba eamulung.”
4 Angmuse Paulus ana iat hubait hula, “Iini vengmee hengi! Yohanis ana jar metma nehe sarani angu metma nehe etubing hula, ini iahalang-iavali ang naung vengbaroti tila. Aarunge na anga iini vengani! Ved kakanap aing ba Israel enehe ang naung iavomung-iapahang hula, ini malekang iomi metma Mutu Yesus angu ba vengaanamang, se Aing angu Nehe ba eningse Lahatala Ana Aing gahing hoa angu ebele.”
5 Vengmeet aulang muse, ini banang hula Paulus ot jar metma ing sarani, senge ing di masot metma Mutu Yesus Ehava omi enehe ening.
6 Paulus ana atang metma ing taang mea senge sambajang muse, Lahatala ERoh hamulang angu hela ing veng. Angmuse ini hur rupa-rupa ba ini bae ateing niang angu metma itat mateng. Lahatala Ana ing veng angu ebele, naba ba eningse Lahatala Ana ening angu, ini metma angu mi nehe at hubai.
7 Ing emangpi angu inang arinu belta aalu.
Paulus ana Efesus mi Lahatala ekarajang at lamal
8 Paulus ana jedung bendar Efesus mi mihi sehi angu, ana biasat ila nehe Yahudi ang naung ihava hamulang angmi maso. Angumi, ana nehe avomung-apahang hula Lahatala angu emenghula raja ba parenta pina angu edadenang. Ana vengmateng aulang angu ana bae uangmari niang, aarunge Paulus ana baranit Lahatala Ehur angu vengmateng. Ana ening aulang, eluung mi uuru tue.
9 Aarunge nehe iiba angu bae evomung-epahang angu tarima niang, base ini aing lavang. Ing di Mutu Yesus Evia Aabetang angu ehura-emananti. Angu ebele, Paulus bot nehe omi vengaanamang ang naung imampi tahit lamal hava hamulang angu eahalang. Angmuse ini ila sakola hava nu mi taing vengkumpul. Hava emanaing angu, ene Tiranus.
10 Paulus ana iavomung-iapahang, ila mi tung aaru; angu ebele, Mutu Yesus Ehur Aaung-hama angu nehe ba propinsi Asia mi iipi angu, emangpi vengmee. Yahudi enehe bot nehe ba bae Yahudi enehe niang ang naung di emangpi vengmee.
Sakewa oal ang naung
11 Uanguveng angu, Lahatala Ana Paulus aing veng, angu ebele tanda herang eapapahing bot nananiang ang naung ana ening.
12 Paulus esapebuar, bot noang ba ong parta angu ini medit baning ila sengila ba ini metma nehe dila ang naung ing tang mea se, nehe ang naung idilang angu mona tila. Aulang di bot setang jasi ang naung bihit nehe ang naung iahalang.
13-14 Angu mi angu, Yahudi e agama ekapala nu bot oal mehal inang bititu angu di ue. Kapala agama angu ene Sakewa. Oal ang naung ini biasat ila mana ang naung mi iipi, senge setang aterit metma nehe eahalang. Ing di bot hula, Yesus Ene angu vengbanang metma setang ateri. Ini setang enehe eele ang naung iat mateng hula, “Yesus Ene ba Paulus ana vengmaring angu omimi, na vengbanang metma aaing parenta, senge oot nehe anga eahalang!” Bot nehe Yahudi enehe hur adang aabeung inang aaedeng angu di vengsobat ening aulang.
15 Angmuse minu adana angu, Sakewa oal ang naung parentat aulang muse, setang jasi angu ibalet hula, “Na Yesus angu ateing. Na Paulus angu di ateing. Aarunge iing anga nuba?”
16 Angmuse, nehe ba setang aing vengbaa angu alil etatabi. Angmuse ana tahit ing marasi bot ing vengtahi. Ana ing ening aiibat, bot ipakiang ang naung di ana abahak, angu ebele ini idurat bihit hava angu eahalang.
17 Angmuse, esarenta angu aalilit mana kanap, angu ebele nehe ba Yahudi enehe bot bae Yahudi enehe niang ba bendar Efesus mi ang naung di emangpi ateing. Nuba ba sarenta angu vengmee angse, ini iuuangmari bot jonga. Angmuse ini Mutu Yesus Aing tajaning Aing palevang, se Lahatala Ekavasa angu ini uuling ateing iila angu ebele.
18 Seng angmuse, nehe ba uhavede iomi vengaanamang ang naung, ini ikaku naung ba iomi vengaanamang iila ang naung ibele hoa iapangaadang mi, iahalang ang naung vengbanang.
19 Ing anga naung, iiba angu ue tebahi ba ebasa-basa veng angu pina. Angmuse ini itebahi ba ebasa-basa veng ebuku ang naung akumpul, senge edet ening atepul. Buku ang naung ebili angu gare se, seeng perak ribu ari iising.
20 Nehe ang naung ini ening aulang angu ba Lahatala Ehur Aaung-hama angu taang aalilit mana ang naung miiipi. Angu ebele nehe ba omi vengaanamang ang naung taang toang maveng. Se Lahatala Ehur Aaung-hama angu, nehe ang naung iomi mi tila angu ebele.
Nehe bendar Efesus mi bir arahak
21 Seng angmuse, Paulus ana vengputus hula lamal bale Yerusalem mi ila. Aarunge ana malekang propinsi Makedonia bot propinsi Akaya ba ematurat mi ila senge, ana bot lamal milalut Yerusalem mi ila. Ana veng omi tilat hula, “Miaung, na ila mana anga naung mi nehe omi vengaanamang ang naung iuuling hengi. Se na malekeng ila bendar Roma di mi hengi.”
22 Angmuse Paulus ana Timotius bot Erastus oleve ba iat lamal metma ia-atang ening angu ing gahing senge iot imaturat Makedonia mi ila. Aarunge aing jedung propinsi Asia mi mihit luung.
23 Uanguveng angu ba, oorang eele bendar Efesus mi ava apaleteng metma Yesus Evia Aabetang angu adana.
24 Oorang eele angu e eela angu alang: Efesus mi angu, nehe perak vengmolang nu ene Dematrius. Ana biasat perak angu metma aaneda ehava kakili ening, senge metma Efesus enehe ang naung ioang aabali, senge ini mi iaaneda jangu nu, ene Artemis angu aing somba. Ekarajang angu etatabit ebili veng, angu ebele ana nehe toang iot oang moling, base seeng toang nehe metma ma inang.
25 Angu ebele, Dematrius ana emolang ang naung, bot molang aabeung ang naung emangpi ing kumpul, angmuse ana iat mateng hula, “Nimang iimal bot nekaku naung! Iini ateing iilat hula, pi aabetang anga aaung alang anga, pikarajang anga nehe seeng toang baning hoa metma mapinang angu ebele.
26 Aarunge angase naba ba Paulus ana ening angu, pi uuling teng taang ateing, bot taver vengmee tila. Se Paulus ana nehe toang ang naung iomi taang hula, naba ba pi ening anga emangpi bae egunang vengniang angu ebele. Aaneda ba pi ening anga naung Paulus ana vengbanang hula, angu aaneda ba bae ekavasa iiba vengniang. Bot nehe ba bae bendar Efesus mi anga naung ba inangkolang aing vengmee niang, aarunge nehe ba propinsi Asia mi iipi ang naung di, emangpi vengmee tila.
27 Iini vengmeet aaung-aaung! Nehe toang angu ini Paulus iimal iamulung aulang se, ping anga tatalang? Hula aulang se, nehe toang eat bae pikarajang anga beli niang iila! Angase vengani! Nehe toang pi aaneda jangu mahena ba, Artemis angu aing somba. Nehe propinsi Asia angu mi iipi bot por etupa ang naung taang angu ini hoa, sengila ba aaneda ehava ae pi bendar Efesus mi anga, mi aing tajaning. Base, misavaka nehe bae iat aaneda angu aing somba niang, bot ini bae iat angami hoa niang iila!”
28 Vengmeet aulang muse, iomi etatabit tutung. Angmuse ini moring hula, “Artemis aabeta! Artemis ba mahena! Ning Efesus enehe anga naung Artemis aing tajaning aing palevang!”
29 Vengmeet nehe aru-moring aulang muse, taang-taang mi angu nehe bihit ila sengila ba angu mi taing vengkumpul, angu ba bendar angu nehe aaving taing eetek, bot ing emangpi oorang-dumung. Angmuse nehe hama-hamat via oat lamal bir arahak, angu ba ini bot lamal ila bendar elelang eele angu di mi. Ini nehe aaru iadoi sengila ba ing masiring ila bendar elelang eele angu mi. Nehe aaru angu nu ene, Gayus bot nu angu ene Aristarkus. Nehe ang naung ini oleve anga iadoi angu, se oleve anga Paulus egahing vala ba Makedonia mi hoa angu ebele.
30 Vengmeet aulang muse, Paulus ana hula nehe ba bir arahak ang naung ihahamami ila, aarunge nehe ba iomi metma Mutu Yesus vengaanamang angmi ang naung ini bae aing vengkilang ot ila niang.
31 Nehe eele aaedeng propinsi Asia mi angu ini Paulus ateing. Ini nehe gahing ila Paulus at hubait hula, Paulus ot ekang nehe ba bendar elelang eele mi bir arahak ang naung ibele ila ekang.
32 Angmuse bendar elelang eele angumi, nehe ang naung ini parkara angu eeela-eaajala vengtaaning. Iiba angu moring hula “Alang!” Bot aabeung ang naung moring hula, “Aulang!” Nehe toang ba taing vengkumpul bendar elelang eele mi angu, vengbanang hula ini bae parkara angu eeela-eaajala ateing niang. Se ing angu mang hula eoorang-dumung anguba eamulung angu ebele.
33 Uanguveng angu, nehe Yahudi ba angmi ang naung iuangmari tila, se ini veng iomit hula, misavaka nehe toang angu ing ening ahalat hula, ing ba parkara angu e eela. Angu ebele ini nehe nu aing oorok va iapangaadang mi tahi, senge aing metma ihur vala ening. Nehe angu ene, Aleksander. Ini banang senge ana mateng ing vengeebang vengbanang hula, parkara angu, bae nehe Yahudi ang naung ba eela mea niang. Angmuse Aleksander ana atang ohi, senge ini ekang oorang ekang, senge ana hula mateng nehe Yahudi ang naung ing vengeebang.
34 Ini ateing se aing angu Yahudi enehe muse, ini bot taang moring iamal aelet hula, “Artemis aabeta! Artemis ba mahena! Ning Efesus enehe ang naung Artemis aing tajaning-aing palevang!” Ini aru moring aulang oda aaru omimi.
35-36 Angmuse, bendar Efesus eparenta enehe eele angu tahit mateng nehe ang naung iot taimang. Ana mateng hula, “Nekaku naung, iing ba bendar Efesus enehe! Nehe emangpi ateing iilat hula, pi aaneda Artemis ehava angu ae bendar Efesus anga mi, bot evar angu burangmi ba baat hela, angu ebele var angu pi metma Artemis ehava angu omimi gariang mea. Base, tatalang ba iini moring alang anga? Nehe akal mateng iomi eamulung tatalang dise, iing ekang sama bir arahak alang ekang!
37 Iini Gayus bot Aristarkus oleve ing masiring anga mi hoa anga, emenghula ini ue jasi ening sehi angu edadenang. Ini bae Artemis ehava ba mi aing sasomba angu mi na iiba taavi niang. Bot ini bae hura-manantit metma pi aaneda ene aaung angu adana niang.
38 Iini venganit aaung-aaung! Ping anga pi mana parkara vengputus ue. Nehe ba vengpaputus angu di ue perkara angu ading sehi. Base, Dematrius iimal hula parkara ening se, ini malekang evia angu eamulung, senge parkara angu baning emana vengpaputus angu mi ila.
39 Bot na aabeung di ini hula metma parkara ening se, ini malekang ila hada eboma ang naung imampi vengmateng hengi.
40 Misavaka Roma eparenta enehe eele angu ana ahalang anga metma ping taang mea, se oorang-dumung anga ebele. Ini hula etatalang ba nehe bir arahak angu vengtaaning ateing se, naba ba pi metma ibale? Se parkara anga e eela bae vengniang angu ebele!”
41 Mateng aulang seng muse, nehe eele angu ana nehe ang naung iot baraki. Angmuse ini ila.