6
Yeesu idoo dugwaa iliisiꞌi ha hida gu yaamu kosi
(Mataayo 13:53-58; Luuka 4:16-30)
Inkoo Yeesu gi waaudi teꞌesaa yaamu hhakeesaa, gi ki⁄i Nasareetige tongoo dosii giyaa ilii diiray. Sirakoomiisee dosi da mibi haa cada yaa sliimaa hadakayri haa ina. Qatlay daa ilii day baloo da Sabaato, Yeesu gi tlaatleesi caacaahhamisu gimba gu Iliitleemu teꞌesii sinagoogige. Hida wa⁄a gwaa akhasee ina yaati bakairi hari khisla, hingigi maamisiri inay haa inay tuba, “Heediki yaani kaalaa slay gimbaki guti didiru taqay dee? Hiĩ yaa kaalaa slay waawayki, kara yaani kaalaa slay ⁄uuruki guri yondu haa guri laqaru gimba gu denu gu bakaꞌasa hida da kahhiye arimaa? Hiĩ caba ti dakwidiisaykira, nanku Mariyaa, nankooina haani Yakoobo, Yoose, Yuuda haa Simooni? Kara hhiee kosi gu tigay caba yoó sliimaa ibiidiyay tiꞌii haa dandiray?” Teꞌesii gi slahhaahhaairi hari khisla sa ina, gugi siꞌiri.
Da hheꞌesi, Yeesu gi kaay sa inay tuba, “Tletimiisay yoó dakusiyaaba muree daqeemoo sliimaa gi kaye, muretee giyoó slayaaba yaamu kosii, daqa hiidayuuma dosii haa mara gosii.” 5-6a Yeesu yaati bakai, sa gimba hida gu tongoo dosi gwaa ⁄imbiriiba ina kona hiidahhasa da yondiida yondu gu denu goó bakaꞌasa hida. Sa gimbakee ina yaa laqamiiba gimba lensee gu bakaꞌasa teꞌesii, yaati iliiqamidi kilesi dabaiĩ ga⁄iidee angaamaka haa gigi hhoeemisi.
Yeesu idoo giyaa ilii ya⁄abi sirakoomiisee dosi mibi haa cada
(Mataayo 10:5-15; Luuka 9:1-6)
6b Da hheꞌesi, Yeesu gi waaudi, gi ilakhookhocimi tongoo haa tongoo, gi caacaahhamisi hida gimba gu Iliitleemu. Letu waka, Yeesu gi ⁄oo⁄i sirakoomiisetira tosi mibi haa cada, magi ya⁄abi inay cada cada haa sigigi qay ⁄uuru sarii ca⁄amisu gieeri daqa hidago.
Qatlay giyaa ilii kahhiyee waauda, gigi ilakaay inay tuba, “Hhanti hubitay idoo lensee, ti hhadaa kilesi na hubida. Hhanti hubitay mukaatimoo, curuquu, ma peesay see hhiyuumateesii. Unkuray daamisi ye⁄eetoo kilesi, hhanti hubitay kooti da cadii. 10 Kara sigigi kaay tuba, mara dangoo ilii kwahhasuusiye, teꞌesii kilesii ibiida, qatlaykaꞌa naqatloo gamaa ilii waautee yaamu hhakeesaa. 11 Bere daqa wakay dangoo kwahhasuusiyaaba, ma itatiisa see unkuray, waauda teꞌesaa. Qatlay goo ilii waautee teꞌesaa, gaagahha ceceiya yeꞌeeroo kokunaa, gimbakee yooti ilatlawa tleehhita daqa dooinay.”
12 Da hheꞌesi, sirakoomiisetee gi waaudiri, gi kakaaniri gimba gu Iliitleemu tuba, hida yaa hiifookidiyee daqa Iliitleemuge tlakwaroo dooina. 13 Sirakoomiisetee higii ca⁄amisiri gieeri wa⁄a, gwaa ilii khaabaaꞌamidee hida, gi makhadiri ga⁄iidee wa⁄a hari du⁄iya haa gigi hhoeesiri.
Gwaaꞌaraa da Yohaana Hiinunqudimiisay
(Mataayo 14:1-12; Luuka 9:7-9)
14 Inkoo Heroode, mutemi gu hhapee da Galilaaya, gi akhasi gimbakee goõ, sa gimba hida daqeemoo sliimaa yaa cocaacoiyay gimba gu Yeesu. Hida wakinay yaa kakaakaanay tuba, “Yohaana Hiinunqudimiisay yaani slafi ayisago! Sagani kona ⁄uuru guri yondiida gimba gu denu gu bakaꞌasa.” 15 Wakinay gi kaayri tuba, “Hikee ti Eliyaa, tletimiisaykira gu wakaꞌalee gu Iliitleemu naani ki⁄i!” Kara hida wakinay gi kaayri tuba, “Hiĩ ti tletimiisay gu Iliitleemu ubee, tletimiisee wakinay pahha gu wakaꞌalee.” 16 Qatlay Heroode giyaa ilii akhasi gimbakee daa cocaacoiye ha hida, gi kaay tuba, “Hikee ti Yohaana Hiinunqudimiisay, gaa isa kereꞌesi, naanii ca⁄i ayisago!”
17 Wakaꞌalee, Heroode yaati ilafahhi sirikaarii dosi, Yohaana hiinuqudimiisay dugwaa ooyiye haa dugu khiidine jeerage. Ina yaati teesaaqay laqi, sa gimba gu Heroodiiya, hadee da Filiipo hhia gosi, giyaa khabimi. 18 Sa gimba, Yohaana yaa kaay sa Heroode tuba, “Ti naraꞌaaba ugu khaboo hadee da hhia googu.” 19 Sa gimbakee Heroodiiya gi slahhaꞌadi haa gi wakidi Yohaana, gwaati amoolaa slaꞌada gaasa. Teesaaqay see, yaa hiidahhasidiiba, sa gimba Heroode yaa slaiyaaba gimbakee. 20 Heroode yaa gwaa⁄i Yohaana, sa gimba yaa khui tuba, Yohaana yaati heedi gu kooma ibinaa daa tafaꞌadi pandaa da Iliitleemuge haa daa tlintiꞌisi, teesaaqay gugi ga⁄ay. Kara, Heroode dugwaa muuna tlakweesi giyaa ilii itatiitimisiye gimbakee gu Yohaana. Teesaaqay see, ina gwaa tosaa slai itatiimisu.
21 Inkoo, Mutemi Heroode yaa ⁄isimi losona gu didiru, gu hiislawaraa baloo da hiidawaraa dosi. Ina gi kakaami sa hida kosi gu deni, sirikaarii dosi da deni haa giyaadimiisee da hhapee da Galilaaya. Teꞌesii Heroodiiya gi slaydi amoo dari gaasa Yohaana. 22 Da hheꞌesi, hotosi da Heroodiiya* yaagii daadi, gi tlaatleesidi seehha pandaa da Heroodege haa dahaa kosii gwaa ibiidee sliimaa haa ina. Heroode gi kaay sa sagameeriyatee tuba, “Firimi idoo ga igi slaꞌade, ana sigi hadisa.” 23 Kara Heroode gii fadidi hari seeliru daqa dosii tuba, “Gu lou, sigi hadisa idoo ga slaꞌade firoo daqa dooii, gamati slaꞌadi see, ma sigii deehhi tawaaloo doyi, ana sigi hadisa.”
24 Da hheꞌesi, sagameeriyatee gii ca⁄adi khoorooge, gi maasa kaydi iyoo dosi tuba, “Iyoo, idoo mala gooay gana firima daqa mutemi Heroodego?” Iyoo dosi gi ilaki⁄isidi tuba, “Taa⁄a sugu kaade, ubee, sigi hadisiye saga gu Yohaana Hiinunqudimiisay.” 25 Sagameeriyatee gi ki⁄idi cira daqa mutemige, sugugi kaadi tuba, “Ana slaꞌa sini hadiside inkootuutuu tiꞌii siniyaage saga gu Yohaana Hiinunqudimiisay.”
26 Mutemi giyaa ilii akhasi gimbakee, yaa li⁄i hari khisla. Inkoo, sa gimba giyaa seelimi pandaa da dahaa kosii, yaa slaiyaaba maga afasiꞌi idoo giyaa firinti. 27 Cirakiray lenge mutemi gi ya⁄abi leẽ gu sirikaarii dosi doó ga⁄awa, maa kereꞌesi saga gu Yohaana haa guraa khaye daqa dosii. Sirikaarimokee gi waaudi jeerage haa gi kereꞌesi saga gu Yohaana hari pangaa. 28 Teꞌesaa yaagi ki⁄i, gi geregedi saga gosi siniyaage, gi tosii hadisi sa sagameeriyatee. Da hheꞌesi girigi tosaa waauti, gi haysa kaydi sa iyoo dosi. 29 Qatlay sirakoomiisee da Yohaana giyaa ilii akhasidi gimbakee gwaa hiica⁄u, gi hadakayri daqa Heroodege, sigimaa hadisi slaqwa da Yohaana, magi qaasaraa kayri aysage.
Yeesu ⁄agimisi hida elefu kooani
(Mataayo 14:13-21; Luuka 9:10-17; Yohaana 6:1-14)
30 Qariqaaqari ya⁄abimiisee da Yeesu yaagi ki⁄iri hhiyuuma dooinaa, gi kaayri sa Yeesu gimba goõ giyaani yondiidiri haã idoo giyaani ilii caacaahhamisiri hida. 31 Da hheꞌesi, qatlay giyaa ilii teꞌesii wane sliimaa, hida wa⁄a yaa khakhaakhayay haa yaa waauuꞌumidiya. Teesaaqay Yeesu haa sirakoomiisee dosi yaa slayriiba ma mucu gu ⁄agoo see. Teꞌesii Yeesu gi kaay sa inay taai, “Paaree daqa wakay dayii caaqutige daba hida, ma hiifiifisa kayni coko⁄o.” 32 Teesaaqay, gii guniri masuwaage inay kilakoina, gi waaudiri daqa dayii caaqutige, daaba ilii ibimaamidu hida.
33 Teesaaqay see, hida wa⁄a gigi ariniri inay waaudiyay, gi caahhiri daqa giyaa kakaakayeei. Da hheꞌesi hida gu tongagu goõ gii slehheesiri, gi tlaatleesiri tu⁄udimoo yade khuꞌusa daqatiray, inay gi giyaadiri dawaraa. 34 Yeesu giyaa ilii ⁄eeti masuwaago, gi arimi raqa da didiri da hida. Ina gi ⁄awaarimi sa raqatee, sa gimba inay yaati raqataꞌa pahha da bee⁄u dabasli deꞌemiisay. Teꞌesii, ina gi tlaatleesi caacaahhamisu hida gimba wa⁄a gu Iliitleemu.
35 Sirakoomiisee dosi giyaa ilii aniri letu hiĩ paragidi, gi hadakayri daqa dosii, sugugi kaayri tuba, “Yuꞌudiyaa, daqati tiꞌii ga iliiwane ti hatli, inkoo letu see slaꞌada hiihuua. 36 Aareesi hida, ma waaudiri maraai gu qaymamuge waaree haa tongagu gu ilaciyaa waaree, ma sangii kiriga kayri ⁄agoo.”
37 Teꞌesii, Yeesu gigi ilaki⁄isi inay tuba, “Unkuray sigi qaydeei ⁄agoo, ma ⁄aginiri!” Inay gi kaayri sa ina tuba, “Ugu slaꞌadaa dandiray ma kiriga kayni mukaatee gu dinaari miyaa cada, ma hadisani sa hida hhanki goõ ma ⁄aginiri?” 38 Yeesu gi maasi inay tuba, “Inkoo unkuray mukaatee maka gana kontay? Taa⁄amida yuꞌudaw.” Qatlay giyaa ilii aniri, yaagi ki⁄iri, sugugi kaayri tuba, “Wana mukaatee kooani haa samaakii cada.”
39 Yeesu gi kaay sa sirakoomiisee dosi, ma ibiidisiri hida raqoo haa raqoo sluufaa gu naa⁄age. 40 Hida gi ibiidiri raqoo gu hida mibeeri mibimibi, kara wakinay raqoo gu hida mibeeri koakoani. 41 Da hheꞌesi, Yeesu gii oyi mukaatetira da kooani haa samaakikira gu cada, gi ganaꞌasi ilaa kosi rawge, gi kaay ⁄iisoo sa Iliitleemu sa ⁄agotee. Teꞌesii ina gi fandakumisi mukaatetee cokoocoko⁄o, gigi hadimisi sa sirakoomiisee dosi, ma hadimisiri sa hida hhakee guũ ibiidee raqooge, ma ⁄aginiri. Kara Yeesu gi deehhimi samaakikee see gu cada sa hida hhakee goõ, ma ⁄aginiri. 42 Hida hhakee goõ gi ⁄aginiri mukaatee haa samaakii, gi akhaakhaniri. 43 Da hheꞌesi, sirakoomiisee dosi yaagii kurunkuriri fandakumay gwaa meetu gu mukaatee haa samaakii, gi hacimisiri kapapuu mibi haa cada. 44 Hida gwaa ⁄agimee ⁄agotee yaati wa⁄a, hhawatee kilesi faadoo dooina yaa elefu kooani.
Yeesu khoci hari rawaa gu maꞌay
(Mataayo 14:22-33; Yohaana 6:15-21)
45 Qatlay giyaa ilii hheꞌesiri ⁄agotee, cirakiray lenge Yeesu gi kaay sa sirakoomiisee dosi, ma hiiguniri masuwaage, ma giyaadiri hari bara da cadii da tlawa da Galilaaya tongoo da Betisaydaage. Qatlay ina gi ilii aareemisiye raqatee da hida. 46 Yeesu giyaa ilii hheꞌesi aareesa hida hhakee, ina gi ilakhiinaaꞌadi onke, ma firoo kay Iliitleemu.
47 Qatlay daa ilii amasuudi, masuwatee daa iliiwane sirakoomiisee da Yeesu, yaati asu daadi tla⁄aã gu tlawage. Qatlaykee, Yeesu yaa ina lenkosi wana hari kenga waku gu tlawa. 48 Yeesu gi arimi segengo sirakoomiisee dosi, idoo giyaa ilii aniri maana da madinay gu masuwatee, sa gimba caaqwa da dihhi yaa kaniinimisida inay pandaago. Qatlay daa ilii daadaauusi pisaraa, Yeesu gi ilii hadakay sirakoomiisee dosi, khoci hari rawaa gu maꞌay gu tlawatee, giti aloo hiicati pahha.
49 Inay gwaa ilii aniri Yeesu yaa khoci hari rawaa gu maꞌay, gi ilahudeesiri inay beela, yaati iliitleemumoo, gi cunqusiri. 50 Inay gonkoinaa gwaa ilii aniri ina, yaa tlaꞌamuudiri hari khisla. Teꞌesii cirakiray lenge Yeesu gi kaay sa inay tuba, “Karahhasa muunaiĩ, ti ana, hhanti tlaꞌamutay!” 51 Da hheꞌesi, gii day masuwateesii giyaa iliiwanee, caaqwatira gi kaanahhasidi. Gonkoinaa yaati bakaakairi hari khisla, 52 inay yaa kahhiyay caahha gimba gu bakaꞌasa gu Yeesu gu hacisa mukaatetira, sa gimba muunaiĩ koina yaa karaarahhiri.
Yeesu hhoeemisi ga⁄iidee wa⁄a hhapee da Genesareetige
(Mataayo 14:34-36)
53 Yeesu haa sirakoomiisee dosi giyaa ilii tlo⁄osiri tlawa, gi dayri hhapee da Genesareetige, gi qadidisiri masuwaa kenga gu tlawage. 54 Qatlay giyaa ilii ⁄ee⁄eetiri kilesi masuwaago, hida gwaa waaree teꞌesii gi cira caahhiri Yeesu. 55 Da hheꞌesi, inay gi cira hiislehheesiri, gi niini⁄idiri hhapetee goõ, gi kakaaniri sa hida tuba, Yeesu yaani khay. Hida giyaa ilii akhasiri, gi geregediniri ga⁄iidee hari faloo, gi sirakomamidiri daqeemoo sliimaa giyaa ilii akhasiri tuba, ina yade wana. 56 Daqeemoo goõ Yeesu giyaa ilii hadakakay, tongaguge, yaamuge baku qaymamuge, hida yaa leehhimisiri ga⁄iidee dooina daqa doó ilii kurunkurimidiye hida, gi tlaatlaqasiri Yeesu, ⁄imbiye ga⁄iidee dooina, ma nangumisiri ma somborokimoo gu qayru gosi kilesi see. Ga⁄iidee goõ gwaa nangumisee somborokimokee yaati hhoaaꞌayri.
* 6:22 6:22 hotosi da Heroodiiya: Uma gosi naa Saloome. Yaa hotosi da Heroodiiya haa Filiipo, hhawata gosi gu pandaa. 6:37 6:37 dinaari miyaa cada: Dinaari leẽ yaa peesay gu buaraa da yondimiisay gwaa yondiidu letu leẽ.