21
Fo꞉l e Ya꞉lusalem ane
1-2 Nio꞉ A꞉fesa꞉s sa꞉sdo꞉ bo꞉fo꞉lowan kalumo꞉wo꞉ ta꞉biyo꞉ a꞉la꞉bo꞉ sa꞉la꞉sa꞉ga꞉, ho꞉n ko꞉suwa disa꞉la꞉sa꞉ga꞉, ho꞉na꞉lo꞉ hegefa꞉ hen, Kos a꞉na tigini ane. Ho꞉len a꞉ma꞉ fa꞉s amio꞉ nio꞉ ha꞉na꞉sa꞉ga꞉ Lodes a꞉na fa꞉la꞉dowo꞉. A꞉la꞉ta꞉ga꞉ ho꞉len a꞉ma꞉ fa꞉s amio꞉ nio꞉ Batala a꞉na fa꞉la꞉dota꞉ga꞉yo꞉, ho꞉n ko꞉su nowo꞉, Fonisia hena ha꞉nabiki, nio꞉lo꞉ a꞉na disa꞉la꞉sa꞉ga꞉ ane. Nio꞉ ha꞉nakiyo꞉, ho꞉na꞉lo꞉ hegefa꞉ hen Saibulus a꞉no꞉ dagi fo꞉fo꞉doloba꞉da꞉ ta꞉ta꞉i aneyo꞉, Silia hen a꞉na ha꞉naki Taya amisa꞉na fa꞉la꞉dowakiyo꞉, kelego꞉wo꞉ a꞉na segeselabiki, nio꞉lo꞉ a꞉na sili alifa꞉. +Taya amisa꞉n a꞉namio꞉ tilidabu kaluka꞉isale nolo꞉ a꞉na galilia꞉sa꞉ga꞉, ho꞉len dom a꞉la꞉fo꞉wo꞉ i o꞉lia꞉ silikiyo꞉, Godeya꞉ Mamaya꞉yo꞉ tilidabu kaluka꞉isale o꞉mo꞉wo꞉ asulo꞉wo꞉ dimiabiki, iliyo꞉ Fo꞉l e Ya꞉lusalem ha꞉nabena꞉ki hagugu sio꞉. Nio꞉ ho꞉len a꞉namilo꞉ mesa꞉no꞉wo꞉ aumbo꞉ edakiyo꞉, amisa꞉n a꞉no꞉ ta꞉ta꞉ga꞉, kaluka꞉isaleyo꞉ so꞉wagalin o꞉lia꞉ nio꞉ tambo ho꞉nsa꞉ya tia꞉ ko꞉lo꞉, a꞉na gulalu siliki Godemo꞉ dulugu sio꞉. Dulugu sa꞉la꞉sa꞉ga꞉yo꞉ imo꞉wo꞉ ta꞉biyo꞉ a꞉la꞉bo꞉ sa꞉la꞉sa꞉ga꞉, iyo꞉ amisa꞉na a꞉ma꞉la꞉ ha꞉nabikiyo꞉, nio꞉ ho꞉n ko꞉suwa disa꞉. Nio꞉ Taya a꞉no꞉ ta꞉ta꞉ga꞉ ha꞉nakiyo꞉, Tolemes amisa꞉na fa꞉la꞉dota꞉ga꞉yo꞉, tilidabu kaluka꞉isale nolo꞉ a꞉na galilia꞉sa꞉ga꞉, ho꞉len imilig nowo꞉ a꞉na ali. +Kea꞉fowo꞉ nio꞉ Tolemes a꞉no꞉ ta꞉ta꞉ga꞉ ha꞉nakiyo꞉, Sesalia a꞉na fa꞉la꞉dowa꞉sa꞉ga꞉, amisa꞉n kalu nowo꞉ Filib ene aya ali. Filib e to nafalo꞉ wida꞉sen kalu nowo꞉ e. A꞉la꞉ta꞉ga꞉ iliga꞉felo꞉ kalu iyo꞉ asuwa꞉foma꞉ki, tamin amilo꞉ kalu doma꞉la꞉fo꞉ da꞉feyo꞉wo꞉ nowo꞉ e. Filiba꞉ ida꞉la꞉la꞉ bola꞉so꞉ fa꞉la꞉da꞉in a꞉ma꞉yo꞉ Godeya꞉ towo꞉ widaki, dinali sa꞉la꞉sen. 10  +Nio꞉ ho꞉len nolo꞉ i o꞉lia꞉ a꞉na o꞉dowo꞉ ko꞉lo꞉, dinali sa꞉lan kalu nowo꞉, Agabus e Yudia hena a꞉la꞉ta꞉ga꞉ mio꞉. 11  +E nilo꞉wa fa꞉la꞉dowakiyo꞉, Agabus eyo꞉ Fo꞉la꞉ yafuwo꞉ dia꞉sa꞉ga꞉, ene gido꞉fo꞉ o꞉lia꞉ dagi o꞉lia꞉yo꞉ yafuwa꞉ mela꞉sa꞉ga꞉yo꞉ a꞉la꞉sio꞉, “Nilo꞉ dimido꞉l we aumbo꞉, Ya꞉lusalem amilo꞉ Yu kalu sab a꞉ma꞉yo꞉ yafulo꞉ biso꞉wo꞉ mela꞉sa꞉ga꞉, Yu kaluma imo꞉wo꞉ dimia꞉ib a꞉la꞉bo꞉ Mamaya꞉yo꞉ dinali sio꞉ ko꞉lo꞉ gimo꞉ wido꞉l.” 12 To a꞉no꞉ da꞉da꞉sa꞉ga꞉, ni o꞉lia꞉ amisa꞉n kalu a꞉namilo꞉ sen o꞉lia꞉ma꞉yo꞉, Fo꞉l e Ya꞉lusalem halonamio꞉ mo꞉hamana꞉kiyo꞉, towa꞉yo꞉ ha꞉nolo sio꞉. 13  +Ko꞉sega Fo꞉l eyo꞉ a꞉ma꞉la꞉ sa꞉lakiyo꞉, “Gi ko꞉lo꞉ ya꞉fodait koma꞉yo꞉, ne nofolo꞉wo꞉ alan dowaki, halaido꞉lo꞉ mo꞉doma꞉kilo꞉ dimidait ko mo꞉wo꞉ ha꞉? Ya꞉lusalemo꞉ ne dibolo amio꞉ mela꞉sa꞉ga꞉ to꞉lolalega o꞉li ko꞉m. A꞉la꞉ta꞉ga꞉ ne Ya꞉su Alana꞉ wi wabulu sa꞉la꞉len a꞉na iliyo꞉ ne sana sowalega, ne o꞉li soma꞉no꞉” Fo꞉l eyo꞉ a꞉la꞉sio꞉. 14 Niliyo꞉ asulo꞉ elo꞉ we mo꞉ka꞉ma꞉no꞉lo꞉biki, wa꞉kabiyo꞉ mo꞉ha꞉nolo sa꞉ma꞉no꞉ a꞉la꞉likiyo꞉, niliyo꞉ sio꞉, “Alana꞉lo꞉ dimidama꞉no꞉ a꞉no꞉ ka fa꞉la꞉doma꞉ki ta꞉fa꞉no꞉.” 15 A꞉la꞉fo꞉ko꞉lo꞉ ho꞉len no amio꞉ nio꞉ dimidalia꞉sa꞉ga꞉, Ya꞉lusalem halona ha꞉na꞉no꞉ ane. 16 Sesalialo꞉ tilidabu kalu nolo꞉ negele ha꞉na꞉sio꞉. Nio꞉ Nasona꞉ aya mesea꞉ki, iliyo꞉ a꞉na tililia꞉gane. Nason e Saibulus kalu ko꞉lo꞉ tamin amilo꞉ tilidabu kalu dowo꞉wo꞉ nowo꞉ e.
Fo꞉l e Ya꞉lusalem fa꞉la꞉dowakiyo꞉, Ya꞉ma꞉s o꞉lia꞉ towo꞉ nenelo꞉
17 Nio꞉ Ya꞉lusalem a꞉na fa꞉la꞉dowabiki, tilidabu kaluka꞉isaleyo꞉ ni ba꞉da꞉ga꞉yo꞉ mada sagalo꞉wo꞉ alan dowo꞉. 18 Ho꞉len a꞉ma꞉ fa꞉s amio꞉, nio꞉ Ya꞉ma꞉so꞉ ba꞉ba꞉niki, Fo꞉ldo꞉ nio꞉ tambo a꞉na ane amio꞉, sa꞉sdo꞉ bo꞉fo꞉lowan kaluwo꞉ tambo a꞉na sena ba꞉ba꞉. 19  +A꞉la꞉fo꞉ko꞉lo꞉ Fo꞉l eyo꞉ mada o꞉m a꞉la꞉bo꞉ sa꞉la꞉sa꞉ga꞉yo꞉, Yu kaluka꞉isalemalo꞉wa ha꞉na꞉ga꞉lo꞉, Godeya꞉ nanog dimido꞉ a꞉no꞉, imo꞉wo꞉ malolo꞉ me. 20  +Fo꞉l elo꞉ malolab a꞉no꞉ da꞉da꞉sa꞉ga꞉yo꞉, iliyo꞉ Godeya꞉ wiyo꞉ a꞉na dulugu sio꞉ ko꞉lo꞉, iliyo꞉ Fo꞉lbo꞉wo꞉ a꞉la꞉sio꞉, “Nao, o꞉go꞉ Yu kaluka꞉isale daoseno꞉ modo꞉wo꞉ tilidabu ko꞉lo꞉, iyo꞉ Mo꞉sa꞉sa꞉ ele saefa꞉ a꞉no꞉ ko꞉lo꞉ halale kudu ha꞉na꞉lab a꞉no꞉ ge o꞉go꞉ asula꞉bi. 21 Giyo꞉ Yu kaluka꞉isaleyo꞉ ha꞉la꞉ o꞉lia꞉lo꞉ sab o꞉mo꞉ wida꞉li siakiyo꞉, Mo꞉sa꞉sa꞉ ele saefa꞉ a꞉no꞉ Yu kaluwa꞉yo꞉ dila꞉ma꞉ki, a꞉la꞉widabikiyo꞉, tilidabu kalu wilo꞉ sen a꞉ma꞉ dabu. Gi sa꞉lakiyo꞉, inin so꞉wagalino꞉ do꞉go꞉fo꞉ hege gedea꞉so꞉bo a꞉la꞉ta꞉ga꞉ Yuwa꞉ mano꞉lo꞉ kudu ha꞉na꞉so꞉boka꞉ a꞉la꞉do꞉ gilo꞉ wido꞉ a꞉no꞉ iyo꞉ asulufo꞉lab. 22-23  +A꞉la꞉go꞉ko꞉lo꞉ niliyo꞉ waga dimidama꞉no꞉wa꞉le? Ge wena ya꞉ga꞉ sab a꞉la꞉bo꞉ iliyo꞉ da꞉ba꞉ib ko꞉lo꞉, nililo꞉ gemo꞉lo꞉ sa꞉ma꞉nigo꞉l a꞉no꞉ kudu ha꞉na꞉bi. Kalu fa꞉la꞉da꞉in nolo꞉ Godemo꞉lo꞉ dinali saefa꞉ a꞉no꞉ ne o꞉lia꞉ so꞉l. 24 O꞉go꞉ kalu i we, Godeya꞉ siwa꞉l amio꞉ malilo꞉ doma꞉no꞉ man a꞉no꞉ kudu ha꞉na꞉ni ha꞉nab ko꞉lo꞉, gelo꞉ i we o꞉lia꞉ ha꞉na꞉ga꞉ ililo꞉ dimidab o꞉leau, giyo꞉lo꞉ a꞉la꞉dimidama꞉ni hamana. A꞉la꞉ta꞉ga꞉ man ililo꞉ dimidan ho꞉len a꞉namilo꞉ boba dimian a꞉no꞉ gi kililia꞉bi. A꞉la꞉dimidalikiyo꞉, iyo꞉ misa꞉ fo꞉no꞉ o꞉li hanula꞉ma꞉ib. Giyo꞉ a꞉la꞉dimidalikiyo꞉, Yu kaluka꞉isaleyo꞉ dimido꞉ a꞉no꞉ ba꞉da꞉sa꞉ga꞉yo꞉, ge Mo꞉sa꞉sa꞉ ele saefa꞉ a꞉no꞉ hendele kudu ha꞉nabo꞉lo꞉b a꞉la꞉asuluma꞉ib ko꞉lo꞉, kaluka꞉isaleya꞉lo꞉ to sio꞉ ko꞉lo꞉ dabu a꞉no꞉ madali sio꞉lo꞉b a꞉la꞉asuluma꞉ki, ge i o꞉lia꞉ hamana.
25  +“A꞉la꞉fo꞉ ko꞉sega, Yu kaluka꞉isalema ko꞉lo꞉ tilidabu o꞉mo꞉wo꞉ niliyo꞉ mo꞉fo꞉so꞉ tamina sa꞉sa꞉liga꞉takiyo꞉, imo꞉wo꞉ a꞉la꞉sio꞉, ‘Gio꞉ madali godemo꞉lo꞉ fofa tolo꞉ dimido꞉ ma꞉no꞉ a꞉no꞉ mogago꞉ dowo꞉ ko꞉lo꞉ na꞉so꞉bo. A꞉la꞉ta꞉ga꞉ no꞉ ho꞉bo꞉ a꞉no꞉lia꞉, no꞉wo꞉ dagasa sili sa꞉nda꞉sa꞉ga꞉lo꞉ ho꞉bo꞉wo꞉ mo꞉ane a꞉no꞉lia꞉yo꞉, na꞉so꞉bo. A꞉la꞉ta꞉ga꞉ uwo꞉wo꞉ dia꞉so꞉bo.’ Nio꞉ a꞉la꞉sa꞉sa꞉lo꞉ ko꞉lo꞉, iyo꞉ man a꞉na kudu hamana꞉kiyo꞉, mo꞉fo꞉so꞉ tamina sa꞉sa꞉liga꞉fo꞉.”
26  +Iliyo꞉ a꞉la꞉sa꞉la꞉sa꞉ga꞉yo꞉, kea꞉fo amio꞉ Fo꞉l eyo꞉ kalu fa꞉la꞉da꞉in i a꞉no꞉ tililia꞉sa꞉ga꞉, iyo꞉ tambo Godeya꞉ siwa꞉l amio꞉ malilo꞉ doma꞉no꞉ man a꞉no꞉ kudu ha꞉na꞉sa꞉ga꞉yo꞉, Fo꞉l eyo꞉ Godeya꞉ malilo꞉ aya ha꞉na꞉sa꞉ga꞉, bobalo꞉ so꞉mea꞉sen kalumo꞉wo꞉ a꞉la꞉sio꞉, “So꞉agelo꞉ imilig nowo꞉ tandala꞉ta꞉ga꞉yo꞉, kalu fa꞉la꞉da꞉in we malilo꞉ doma꞉no꞉wo꞉ elema꞉ib ko꞉lo꞉, iyo꞉ kelego꞉wo꞉ boba so꞉mena꞉ki, a꞉ma꞉la꞉ wena mia꞉ib” a꞉la꞉sio꞉.
Fo꞉l e Yu kaluwa꞉ ta꞉li
27 So꞉agelo꞉ a꞉no꞉ ko꞉na꞉ma kedefa꞉no꞉ dowabikiyo꞉, Yu kalu A꞉sia hena a꞉la꞉ta꞉ga꞉lo꞉ mio꞉ a꞉ma꞉yo꞉, Fo꞉l e Godeya꞉ malilo꞉ aya sena ba꞉da꞉ga꞉yo꞉, iyo꞉ kaluka꞉isaleyo꞉ kegea꞉sa꞉ga꞉, ili asulo꞉wo꞉ da꞉ga꞉ alifelo꞉ ko꞉lo꞉, kalu kegeo꞉ a꞉ma꞉yo꞉ Fo꞉l e ta꞉li. 28 Iyo꞉ halale sa꞉la꞉likiyo꞉ a꞉la꞉sio꞉, “Isolael kalu gio꞉ nio꞉ asuwa꞉foma. Kalu we, heno꞉ tambo wida꞉li sia꞉likiyo꞉, kaluka꞉isalemo꞉wo꞉ Mo꞉sa꞉sa꞉ ele difa꞉ a꞉no꞉ mo꞉kudu hamana꞉ki sio꞉. Eyo꞉ Godeya꞉ malilo꞉ a we dio꞉ge sa꞉la꞉len. A꞉la꞉ta꞉ga꞉ o꞉go꞉ eyo꞉ Yu kaluma nolo꞉ Godeya꞉ Malilo꞉ hen we Godeya꞉ siwa꞉l amio꞉ mogagabiki, tililia꞉ mio꞉ ko꞉lo꞉ a꞉lab” a꞉la꞉sio꞉. 29  +(Ililo꞉ sio꞉ a꞉no꞉ mo꞉wo꞉ we. Tamin amio꞉, iyo꞉ Tolofimus, A꞉fesa꞉s kalu e, Fo꞉l o꞉lia꞉ Ya꞉lusalem amio꞉ sia꞉labiki ba꞉ba꞉ ko꞉lo꞉, iliyo꞉ Fo꞉l e kalu a꞉no꞉ malilo꞉ a usa tililia꞉ mio꞉ a꞉la꞉asulakiyo꞉, towo꞉ halaido꞉ a꞉na sio꞉.) 30 Amisa꞉n kaluka꞉isaleyo꞉ to a꞉no꞉ da꞉da꞉ga꞉yo꞉, iyo꞉ tambo iligaki, ko꞉li ko꞉lilo꞉ dalalelia꞉ga꞉ kegeakiyo꞉, Fo꞉l e a꞉na ta꞉lia꞉sa꞉ga꞉, ha꞉la꞉ya susululia꞉ga꞉ ta꞉takiyo꞉, malilo꞉ a a꞉ma꞉ togo꞉ uludu alifa꞉. 31-32 Iyo꞉ Folo꞉ sanala꞉ma꞉no꞉ sa꞉ndabikiyo꞉, Lom da꞉la꞉diya꞉ misa꞉ kalu e, ililo꞉ gadiakilo꞉ yame tandeab a꞉no꞉ da꞉da꞉ga꞉, eyo꞉ da꞉la꞉dilo꞉ bo꞉fo꞉lowan kalu i o꞉lia꞉ da꞉la꞉dileyo꞉lo꞉ tililia꞉ga꞉yo꞉ nai ya꞉la꞉ga꞉, kalu kegeo꞉lo꞉ halale tandea꞉lab a꞉na fa꞉la꞉dowo꞉. Kaluka꞉isale iliyo꞉ da꞉la꞉di misa꞉ kalu o꞉lia꞉ ene da꞉la꞉dile kalu i a꞉no꞉ fa꞉la꞉dowabiki ba꞉da꞉ga꞉yo꞉, Fo꞉l sa꞉nda꞉leno꞉ a꞉na ta꞉fo꞉. 33 Da꞉la꞉diya꞉ misa꞉ kaluwo꞉ a꞉na fa꞉la꞉dowakiyo꞉, Fo꞉l e ta꞉lia꞉sa꞉ga꞉, sa꞉ni a꞉la꞉ya꞉ melealifoma꞉ki sa꞉la꞉sa꞉ga꞉yo꞉, Fo꞉l we o꞉b kaluwa꞉le, a꞉la꞉ta꞉ga꞉ eyo꞉ o꞉b dimido꞉wo꞉ a꞉la꞉liki dabu ba꞉ba꞉. 34 Ko꞉sega kaluka꞉isale kegeo꞉ nolba꞉yo꞉ to imilido꞉ mo꞉sa꞉laki, nolba꞉yo꞉ to ko꞉li ko꞉lilo꞉ sio꞉ ko꞉lo꞉, misa꞉ kalu e to hendeleyo꞉ mo꞉dinafa da꞉ba꞉no꞉ dowabikiyo꞉, eyo꞉ Folo꞉ da꞉la꞉di kalulo꞉ sa꞉sen aya tililia꞉ hamana꞉ki sio꞉. 35 Iyo꞉ Folo꞉ aya tililia꞉ga꞉, wo꞉ldo꞉ kodo꞉wa fa꞉la꞉dowabikiyo꞉, kaluka꞉isale kegeo꞉ i a꞉no꞉ gadio꞉wo꞉ mada alan dowo꞉ ko꞉lo꞉, da꞉la꞉di kaluwa꞉yo꞉ Folo꞉ fo꞉fo꞉lelia꞉ga꞉ a usa tiane. 36  +Kalu kudu mio꞉ a꞉ma꞉yo꞉ ho꞉le sa꞉lakiyo꞉, “Fo꞉l ko sanalema!” a꞉la꞉sio꞉.
Fo꞉l eyo꞉ elo꞉ tilidabu mo꞉wo꞉ fanda sio꞉
37 Iliyo꞉ Folo꞉ a usamio꞉ o꞉tina꞉niki, isagena kagayabikiyo꞉, Fo꞉l eyo꞉ misa꞉ kalumo꞉wo꞉ a꞉la꞉dabu ba꞉ba꞉, “Niyo꞉ gemo꞉wo꞉ to nowo꞉ sa꞉ma꞉no꞉wo꞉ o꞉liyo꞉?” Fo꞉l eyo꞉ Gilig to a꞉la꞉liki dabu ba꞉dabiki, misa꞉ kalu eyo꞉ a꞉ma꞉la꞉ sa꞉lakiyo꞉, “Ge Gilig towo꞉ asulo꞉lo꞉ka꞉? 38  +Ge Isib kalu ko꞉lo꞉ kalulo꞉ yasala꞉sen kalu 4,000 a꞉la꞉fo꞉wo꞉ gilo꞉ kalaleli hena a꞉la꞉ta꞉ga꞉ kegeakilo꞉ gamani kalu o꞉lia꞉ gisdo꞉ dia꞉leno꞉, hendele geya꞉le?” 39 A꞉la꞉dabu ba꞉dabiki, Fo꞉l eyo꞉ a꞉ma꞉la꞉yo꞉ a꞉la꞉sio꞉, “A, ne Yu kalu, Silisia hen amio꞉ Tasus amisa꞉n alan a꞉no꞉ kaluwo꞉ ne ko꞉lo꞉, giyo꞉ ne kaluka꞉isale kegeo꞉ wemo꞉wo꞉ towo꞉ sama꞉kiyo꞉, fogo꞉ dimia꞉no꞉wo꞉ o꞉liyo꞉?” 40 Emo꞉wo꞉ fogo꞉ dimiabikiyo꞉, Fo꞉l e wo꞉la꞉ mea kagafo꞉liki, kaluka꞉isale kegeo꞉ a꞉no꞉ hela꞉foma꞉ki, dagiya꞉ da꞉feyo꞉. Kaluka꞉isale iyo꞉ hela꞉tabiki, Fo꞉l eyo꞉ kaluka꞉isalemo꞉wo꞉ inin Alam to sa꞉la꞉likiyo꞉ a꞉la꞉sio꞉.
+ 21:4 Ilig 20.23 + 21:8 Ilig 6.5, 8.40 + 21:10 Ilig 11.28 + 21:11 Ilig 20.23, 21.33 + 21:13 Ilig 20.24 + 21:19 Ilig 15.12 + 21:20 Ilig 15.1,5 + 21:22-23 Nam 6.1-20, Ilig 18.18 + 21:25 Ilig 15.29 + 21:26 1Kol 9.20 + 21:29 Ilig 20.4 + 21:36 Luk 23.18 + 21:38 Ilig 5.36-37