پاکێن اِنجیل چه
لوکائے
کَلَما
لوکائے اِنجیلئے پجّار
اے کتابئے نبیسۆکئے نام لوکا اِنت. آ بلدێن داکترے بوتگ. لوکا وت اِسراییلیے نبوتگ. چه آییئے اے کتاب و اَنچش هم چه آییئے دومی کتاب، کاسِدانی کارا، زانگَ بیت که یونانی زبانئے زانتکارێن نبیسۆکے بوتگ.
لوکایا اے اِنجیل په تیوپیلُس نامێن رومئے بادشاهیئے کارندهێا نبشتگ. وتی کتابئے بُنگێج و شروهاتا، «شرپدارێن تیوپیلُسئے» ناما گیپت، که آ ایسّائے سرا باورمندے بوتگ و په وتی باورمندیئے مُهرتر کنگا واهگدار بوتگ.
لوکا، هُداوندێن ایسّا مَسیها سجّهێن دنیائے رَکّێنۆک و یک سَرجمێن انسانێئے شِکل و دْرۆشما پێشَ داریت. وتی اے کتابا چه ایسّا مَسیهئے ماتئے لاپا کپگ و پێدا بئیگا بُنگێجَ کنت. جَلیلئے دَمگا، ایسّا مَسیهئے هُدایی هِزمتکاری و پدا دێم په اورْشَلیما آییئے سات و سپرئے سرگوَستا، په رِد و بندَ گیشّێنیت و کاریت. گُڈسرا، هُداوندێن ایسّا مَسیهئے مَرک و پدا زندگ بئیگ و گۆن وتی مریدان هۆر بئیگئے بارئوا نبیسیت.
1
بُنگێج
1‏-3 شرپدارێن واجه تیوپیلُس! اَنچێن سَرگوَست مئے نیاما* سَرجم بوتگ‌اَنت که اِنجیلئے ائولی هِزمتکاران چه بُنگێجا، همے سَرگوَست گۆن وتی چمّان دیستگ‌اَنت و رَندا په ما رسێنتگ‌اَنت. بازێنێا آیانی بارئوا نبشتگ و انّون من جُهلانکێن پَٹّ و پۆلے کرتگ و په وت گِهتر دیستگ که آیان په تئو گۆن شَرّێن رِد و بندے بنبیسان، تان هَما تالیم که تئو گپتگ‌اَنت، آیانی راستیئے بارئوا تئیی باور مُهر و مُهکمتر ببیت.
یَهیائے پێدا بئیگئے پێشگۆیی
یَهودیَهئے دَمگئے بادشاه، هیرودیسئے زمانگا، زَکَریا نامێن دینی پێشواے هست‌اَت که چه اَبیائے دینی پێشوایانی ٹۆلیا اَت. آییئے جَن، چه هارونئے نَسل و پدرێچا اَت و نامی اِلیزابِت اَت.
آ، هر دوێن، هُدائے چمّ و نِزرا نێک و پهرێزکار اتنت و هُداوندئے سجّهێن هُکم و رهبندانی سرا په بێمئیاری زِندِشَ گوازێنت. بله چُکِّش نێست‌اَت، چیا که اِلیزابِت سَنٹ و بێچُکّ اَت و دوێنانی اُمر هم مزن اَت.
یک رَندے که هِزمتکاریئے باریگ په زَکَریائے ٹۆلیا کپت و آ، هُدائے بارگاها دینی پێشوایی کنگا اَت، گۆن دینی پێشواییئے رهبندانی رَندگیریا، زَکَریا پالئے سرا گچێن کنگ بوت که آ، هُداوندئے مزنێن پرستشگاها برئوت و سۆچُکی دوتّ بدنت. 10 وهدے زَکَریا سۆچُکی دوتّ دئیگا اَت، اے دگه سجّهێن مردم ڈنّا دْوا کنگا اتنت.
11 اَناگت،§ هُداوندئے پرێشتگے، بۆسۆچئے* راستێن نێمگا، زَکَریائے دێما زاهر بوت. 12 گۆن پرێشتگئے گِندگا، زَکَریا بَه مَنت و آییئے جسم و جانا تُرسے کپت. 13 بله پرێشتگا گۆن آییا گوَشت: «او زَکَریا! متُرس. تئیی دْوا مَنّگ بوت، تئیی جَن اِلیزابِت مردێن‌چُکّێئے سرا چِلّگَ بیت و باید اِنت تئو آییئے ناما یَهیا بکنئے. 14 آ، په تئو شادهی و وشّیَ کاریت و چه آییئے بوتنا بازێنے هم شادانَ بیت، 15 چیا که آ، هُداوندئے چمّا مزنێن مردمے بیت. نباید اِنت شراب و دگه هنۆش و بێسار کنۆکێن چیزّان دپ پِر بکنت و بوارت. آ، ماتئے لاپا چه هُدائے پاکێن روها پُرَّ بیت. 16 بازێن بنی اِسراییلیانی دلان دێم په هُداوندا تَرّێنیت، که آیانی هُدا اِنت. 17 آ، گۆن اِلیاس نبیئے روه و کدرتا، چه هُداوندا پێسرَ کئیت، تانکه پتانی دلان چُکّانی نێمگا بتَرّێنیت و نمَنّۆکان هم پهرێزکارانی هِکمتئے نێمگا چَهر بدنت، تانکه په هُداوندا کئومے تئیار بکنت.»
18 زَکَریایا چه پرێشتگا جُست کرت: «اِشیا چۆن بزانان و باور بکنان؟ من پیر آن و منی جَن هم مزن‌اُمر اِنت.» 19 پرێشتگا پَسّئو§ دات: «من جِبراییل آن و هُدائے بارگاها اۆشتۆک آن. انّون رئوان دئیگ بوتگان، گۆن تئو هبر بکنان و ترا اے مستاگا* بدئیان. 20 اے وهدا، نون تئو لِلّ و گُنگَ بئے و تان آ رۆچا که اے هبرانی راستی اَلّمَ بیت، هبر کرتَ نکنئے. چیا که تئو، منی اے هبر که کئول داتگێن وهدا راست و پَدّرَ بنت باور نکرتنت.»
21 همے وهدا، مردم ڈنّا زَکَریائے اِنتزار و وَدارا اتنت. هئیران اتنت که آ چیا مزنێن پرستشگاها اینکدر مهتل بوتگ‌اَت. 22 وهدے زَکَریا ڈنّا در آتک، آییا گۆن مردمان هبر کرت نکرت. گڑا زانتِش آییا پرستشگاها اِلهامے رَستگ و شُبێنے دیستگی. چیا که آییا گۆن مردمان اِشارهَ کرت و هبر کنگئے واکی نێست‌اَت.
23 زَکَریا چه هِزمتکاریئے هلاسیا رَند، وتی لۆگا پِر ترّت. 24 چیزّے وهدا رَند، آییئے جَن، اِلیزابِتا چُکّێئے اُمێتواری بوت و تان پنچ ماها، دێمگیر بوت و چه لۆگا درَ نکپت. 25 آییا گۆن وت گوَشت: «هُداوندا په من چُشێن کارے کرتگ، اے رۆچان وتی مِهری منی سرا گوارێنتگ و مردمانی چمّا اے کم‌اِزّتی‌ای چه من دور کرتگ.»
ایسّا مَسیهئے پێدایشئے پێشگۆیی
26‏-27 ششمی ماها، هُدایا وتی پرێشتگ جِبراییل، جَلیلئے دَمگئے شهر ناسِرَها، مَریم نامێن نِشتگێن جنکێئے کِرّا راه دات که آییئے سانگ گۆن ایسُّپ نامێن مردێا بوتگ‌اَت. ایسُّپ، چه داوودئے نَسل و پدرێچا اَت. 28 پرێشتگ، مَریمئے کِرّا آتک و گوَشتی: «گَل و شادان بئے که هُدائے نێکێن واهگئے ساهگا ائے و هُداوند گۆن تئو گۆن اِنت.» 29 چه اے هبرئے اِشکنگا، مَریم باز پرێشان بوت و دلا گوَشتی: «بارێن، اے ڈئولێن هال و هَوال کنگئے مانا چی اِنت؟!» 30 پرێشتگا گوَشت: «او مَریم! متُرس، چیا که هُدائے مِهر و رهمت تئیی همراه اِنت. 31 نون تئو په چُکّا اُمێتوارَ بئے و ترا مردێن‌چُکّے بیت، که باید اِنت آییئے ناما ایسّا بکنئے. 32 آ، مزنێن مردمے بیت و بُرزێن اَرشئے هُدائے چُکّ زانگَ بیت و هُداوندێن هُدا، آییئے پت و پیرُکی، بزان داوودئے بادشاهیئے تَهتا آییا بَکشیت. 33 آ، آکوبئے پدرێچئے سرا مُدام بادشاهیَ کنت و آییئے بادشاهی هچبرَ نکُٹّیت.» 34 مَریما چه پرێشتگا جُست کرت: «اے چۆن بوتَ کنت که من تنینگه سور نکرتگ و جنێن‌چُکّے آن؟!» 35 پرێشتگا پَسّئو دات: «هُدائے پاکێن روه تئیی سرا اێرَ کئیت و بُرزێن اَرشئے هُدائے زۆر و کدرت تئیی سرا ساهێلَ بیت. پمێشکا آ، پاک و هُدائے چُکّ زانگَ بیت. 36 اِلیزابِت هم که تئیی سیاد اِنت، پیرانسریا په مردێن‌چُکّێا اُمێتوار اِنت. هما که گوَشتگ‌اَتِش سَنٹ و بێرَند اِنت، نون شَش ماه اِنت که لاپی پُرّ اِنت. 37 چیا که په هُدایا، هچ کارے نبوتنی نه‌اِنت.» 38 مَریما گوَشت: «من هُداوندئے مۆلد آن، همے ڈئولا که تئو گوَشتگ، اَنچش بات.» رَندا پرێشتگ چه آییئے کِرّا شت.
مَریم اِلیزابِتئے گِندگا رئوت
39 هما رۆچان، مَریم اِشتاپیا سر گپت و یَهودیَهئے کۆهستانی هَند و دَمگئے شهرێا شت. 40 اۆدا زَکَریائے لۆگا شت و اِلیزابِتی هال و هَوال کرت. 41 اَنچش که مَریمئے تئوار اِلیزابِتئے گۆشان کپت، آییئے لاپا، چُکّا سِرّ بست و اِلیزابِت چه پاکێن روها پُرّ بوت. 42 گۆن بُرزێن تئوارے گوَشتی: «تئو، جنێنانی نیاما بَهتاور ائے! بَهتاور اِنت هما چُکّ که تئیی لاپا اِنت. 43 من کئے آن که منی هُداوندئے مات منی گِندگا بیئیت؟ 44 وهدے تئیی تئیارجۆڑیئے تئوار منی گۆشان کپت، چُکّ چه گَلا لاپئے تها سُرِت. 45 بَهتاور ائے تئو که باورِت کرتگ، چیا که هُداوندئے هما هبر که گۆن تئو گوَشگ بوتگ‌اَنت، سَرجمَ بنت.»
په هُدایا مَریمئے سَنا و سَتا
46 مَریما، آییئے پَسّئوا گوَشت:
«منی ساه و جان، هُداوندا سَتا و سَنا کنت.
47 منی روه گَل و بال اِنت، که هُدا منی رَکّێنۆک اِنت.
48 چیا که وتی مۆلدئے نِزۆری‌ای چارتگ.
چه اِد و رَند، سجّهێن نَسل و پدرێچ منا بَهتاورَ زاننت.
49 چیا که آ پاک‌نامێن زۆراکا په من مزنێن کار کرتگ.
50 آییئے مِهر و رهمت، هما سجّهێنانی پُشت در پُشتا مانیت
که آییئے تُرسِش دلا هست‌اِنت.
51 آییا گۆن وتی زۆراکێن باسکا، مزنێن کار و کِرد پێش داشتگ و
هما که وتی دلا بازێن پَهرِش§ بستگ، آییا شِنگ و شانگ کرتگ‌اَنت.
52 آییا، هُکمران چه وتی تَهتان سرشَکون و
گریب، بُرز و سرپراز کرتگ‌اَنت.
53 شدیگ، گۆن وشّێن چیزّان سێرلاپ و
سێرێنی دست هۆرک و هالیگ رهادگ کرتگ‌اَنت.
54 آ وتی مِهر و رهمتانی یات و تْرانَگا کپتگ و
په وتی هِزمتکارێن بنی اِسراییلی کئوما مهربان بوتگ،
55 بزان په اِبراهێم و آییئے چُکّ و اۆبادگان اَبدی مِهری بَکشتگ،
هما پئیما که گۆن مئے پت و پیرُکان لَبزی کرتگ‌اَت.»
56 مَریم، سئے ماهئے کِساسا اِلیزابِتئے لۆگا مَنت و رَندا پِر ترّت و وتی لۆگا شت.
یَهیائے پێدایش
57 وهدے اِلیزابِتئے ماه و رۆچ سَرجم بوتنت، آییا مردێن‌چُکّے بوت. 58 آییئے چِلّگیئے هال که سیاد و همساهگان سر بوت و اِشکتِش هُداوندا آییئے سرا مزنێن مِهر و رهمتے کرتگ، گڑا گۆن آییئے وشّیا هۆر و شریکدار بوتنت.
59 وهدے نُنُّکا هَشت رۆچ بوت، په آییئے سُنّت کنگا آتکنت. آیان نُنُّکئے نام پتئے نامئے سرا، زَکَریا پِر بندگی اَت. 60 بله نُنُّکئے ماتا گوَشت: «نه، آییئے نام باید اِنت یَهیا ببیت.» 61 مردمان گوَشت: «تئیی کُٹُم و هاندانا، اے نامێن مردم کَسّ نبوتگ.» 62 گڑا آیان چُکّئے پت، زَکَریا په اِشاره جُست کرت که آ وتی چُکّا چۆنێن نامے پِرَ بندیت؟ 63 زَکَریایا نبیسگی دارتَهتَگے لۆٹت و آییئے سرا نبِشتی: «چُکّئے نام یَهیا اِنت.» گڑا سجّهێن مردم هئیران بوتنت. 64 هما دمانا زَکَریائے گُنگێن زبان پَچ بوت و هبرا لگّت و هُدائے سَتا و سَنایی بُنگێج کرت. 65 چه اے هبرا، همساهگان تُرس دلا کپت و یَهودیَهئے دَمگئے کۆهستگانی سجّهێن مردمان اے بارئوا هبرَ کرت. 66 هرکَسا که اے هال اِشکت وتی دل و هئیالا چُش گوَشتی: «بارێن، اے چُکّ چۆنێن مردمے بیت؟» چیا که هُداوندئے دست گۆن آییا گۆن اَت.
ایسّائے پێدایشئے بارئوا زَکَریائے پێشگۆیی
67 گڑا، یَهیائے پت زَکَریا، چه پاکێن روها پُرّ بوت و پێشگۆیی کرت و گوَشتی:
68 «هُداوند، اِسراییلئے هُدایا سَتا و سَنا بات،
چیا که په وتی کئومئے مَدَت کنگا آتکگ و کئومی رَکّێنتگ.*
69 آییا چه وتی هِزمتکارێن داوودئے لۆگ و بُنجاها،
کانٹے په مئے رَکّێنگا جۆڑێنتگ،
70 اَنچش که آییا بازێن وهدێا پێسر،
چه وتی پاکێن نبیانی زبانا کئول داتگ.
71 آییا، چه مئے سجّهێن دژمن و بدواهان که چه ما نپْرتَ کننت،
مارا رَکّێنتگ،
72 مئے پت و پیرُکانی سرا مِهر و رهمتی کرتگ و
وتی پاکێن هما اَهد و کَرارئے یات و تْرانگی داشتگ.
73 گۆن مئے پت اِبراهێما سئوگندی هم کرتگ‌اَت،
74 که مارا چه دژمنانی دستا برَکّێنیت،
تانکه بے تُرس و بیمّا په آییا هِزمت بکنێن و
75 آییئے چمّ و نِزرا وتی سَرجمێن زِندا
نێک و پاک ببێن.
76 تئو، او منی چُکّ!
بُرزێن اَرشئے هُدائے نبی زانگَ بئے،
چیا که تئو چه هُداوندئے آیگا پێسر،
آییئے راه و کِشکا تچک و تئیارَ کنئے.
77 تئو آییئے کئوما اے زانتا دئیئے
که گۆن آیانی گناهانی پهِلّیا،
هُدا آیانَ رَکّێنیت.
78 چیا که مئے هُدا مهربان اِنت و
چه آییئے بێکِساسێن رهمتان رۆچ چه بُرزێن اَرشا،
مئے زِندمانا سرَ کَشّیت،
79 تان په آیان که تهارۆکی و مَرکئے ساهگا نِشتگ‌اَنت،
رُژنایی ببَکشیت و
مارا دێم په سُهل و آسودگیئے راها رهشۆنی بکنت.»
80 آ چُکّ، رُدان و مان پاکێن روها زۆرمند بئیان اَت. چه بنی اِسراییلیانی نیاما زاهر بئیگا پێسر، گیابانانَ مَنت.
* 1:1‏-3 نیاما، بزان میانا، درنیاما، تها، تۆکا. 1:1‏-3 بُنگێج، بزان بِندات، شُرو. 1:9 پال، بزان لاٹری، بئے و شَرتبندی. § 1:11 اَناگت، بزان یک اَناگت، اَچانَک، ناگهان. * 1:11 بۆسۆچ، بزان جاگه یا دَرپے که آییئے سرا یا تها سۆچُکی دوتَّ دئینت. 1:12 بَه مانگ، بزان سکّ هئیران بئیگ، بُه بئیگ. 1:15 هُدائے پاکێن روه، بزان روه‌اُلکُدُس. § 1:19 پَسّئو، بزان جواب. * 1:19 مستاگ، بزان وشّێن هال، بشارت. 1:20 پَدّر، بزان زاهر، آشکار. 1:47 رَکّێنۆک، بزان نجات دئیۆک. § 1:51 پَهر، بزان تَکبُّر، گُرور. * 1:68 رَکّێنگ، بزان نجات دئیگ، بچّێنگ. 1:69 کانٹئے مانا اِدا زۆر و کدرت اِنت. 1:78 بێکِساس، بزان سکّ باز، بےاندازه، بێهساب.