7
Sinꞌman Jesús mosooꞌ capitán, tsꞌan tsjoon Roma
(Mt 8:5-13)
1 Vi na jndë sinin Jesús tsoñꞌen jñꞌoonminꞌ na tondye nnꞌan, yajoꞌ tantcüeꞌ jon Capernaum.
2 Juu tsjoonꞌñeen mꞌaan ncüii capitán na icoꞌxen jon ncüii ciento sondaro. Ndoꞌ mꞌaan ncüii mosooꞌ jon na mioon viiꞌ tsanꞌñeen, maninꞌcueꞌ juu. Njon jndyi juu nchjii jon.
3 Juu capitánꞌñeen, vi na jndë jndyii jon jñꞌoon ntyja ꞌnaanꞌ Jesús, tꞌua jon tsꞌian ndëë vendye nnꞌan judíos na conintque na cꞌohan na mꞌaan Jesús, na quitanhan nnon jon na quindyotsinꞌman jon mosooꞌ juu.
4 Nanꞌñeen tyꞌehan na mꞌaan Jesús. Ndoꞌ vi na jndë squehan joꞌ, jnduehan nnon jon:
—Nquii tsꞌan na tꞌua tsꞌian ndë́, ya tsꞌanhin. Mangꞌe joꞌ, chuhanꞌ na quitsijñꞌonꞌ jñꞌoon na ican jon.
5 Ee njon jndyi nchjii jon nque ntyjëëhë nnꞌan Israel. Ndoꞌ mantyi siquitsu jon na jndë vatsꞌon tsjö́n.
6 Yajoꞌ tja Jesús yo nanꞌñeen. Majoꞌ ya na mavaa xjen na ntsquehan vaaꞌ juu capitánꞌñeen, tꞌua tsanꞌñeen tsꞌian ndëë vendye nnꞌan na ya jñꞌoonhan yo jon na quinduehan nnon Jesús:
—Nndaꞌ ta, juu tsꞌan na viiꞌ mosooꞌ, incyaa jon tsꞌon ꞌnaanꞌ jon nnonꞌ. Itso jon na tantsichjuꞌntyiꞌ ntyja ꞌnaanꞌ jon, ngꞌe itso jon tyiꞌtsixuan jon na ngaqueꞌ quiiꞌ vaaꞌ jon.
7 Mangꞌe na nndaꞌ vaa na icüjiꞌ jon cüenta ntyja ꞌnaanꞌ jon, joꞌ na tyiꞌtsitiu jon na ndyo nquii jon na mꞌanꞌ. Joꞌ itso jon veꞌ quitsuꞌ na quinꞌman moso ꞌnaanꞌ jon, ndoꞌ nꞌman juu.
8 Nndaꞌ vaa nchjii jon ngꞌe mantyi nquii jon mꞌaan jon nacje ꞌnaan nnꞌan na cotoxenhan jon, ndoꞌ mantyi mꞌan sondaro nacje ꞌnaanꞌ jon. Iꞌua jon tsꞌian nnon ncüiihin na cja juu ntꞌaa, ndoꞌ ncja juu. Ndoꞌ ngitso jon nnon ncüiichenhin na quindyo juu, ndoꞌ indyo juu. Ndoꞌ nnon moso ꞌnaanꞌ jon iꞌua jon tsꞌian na quitsꞌaa tsanꞌñeen, ndoꞌ itsꞌaa juuhanꞌ.”
9 Ndoꞌ vi na jndë jndyii Jesús jñꞌoon na tso capitánꞌñeen, tyincyaahanꞌ na taveeꞌ jndyi nchjii jon ntyja ꞌnaanꞌ tsanꞌñeen. Tequen jon ndëë nnꞌan na jndye jndyiꞌhin na tyentyjahan toxenꞌ jon, tso jon:
—Quindyehoꞌ na matsjö, quiiꞌ ntꞌan ntyjëëhë nnꞌan Israel, minꞌjon tacontyꞌia ncüii tsꞌan na tꞌman vantyja tsꞌon juu chaꞌna juu tsanvahin.
Nndaꞌ vaa jñꞌoon na tso Jesús.
10 Ndoꞌ joo nnꞌan na jñon capitánꞌñeen, ya na tyentcüeꞌhan vaaꞌ jon, xjen na squehan joꞌ, jndiohan mosoꞌñeen na jndë jnꞌman juu.
Tyincyaa Jesús na tandoꞌ nndaꞌ jnda tsanscu ninnquii
11 Tyiꞌcovivio xjen na tui na nndaꞌ, ndoꞌ tja Jesús tsjoon chjo Naín. Ndoꞌ nque nnꞌan na conanꞌjon yo jñꞌoon na toninncyaa jon, tyꞌehan yo jon yo ncüii tmaanꞌ nnꞌan na jndye jndyi.
12 Ya na jndë tindyo na ntsquehan ꞌndyo tateon ntjöꞌ na ndyiiꞌ juu tsjoonꞌñeen, jntyꞌiahan na conduiꞌ nnꞌan na coquityꞌiuhan tsꞌoo. Juu ndyee tsꞌooꞌñeen, tsanscu ninnquiihin, ndoꞌ nquii tsꞌooꞌñeen, majuuñꞌen juu na singui jon. Jndye jndyi nnꞌan tsjoonꞌñeen tyenanꞌjonhan na vjantyꞌiu juu tsꞌooꞌñeen.
13 Xjen na jndyiaaꞌ ta Jesús juu tsanscuꞌñeen, tyioo na ndyiaꞌ ro juu nchjii jon. Tso jon nnon juu:
—Nndaꞌ nan, tantꞌioꞌ.
14 Ndoꞌ tantyjaaꞌ ta Jesús, tꞌuii jon jndu na ntyjo juu tsꞌooꞌhin. Ndoꞌ na nndaꞌ, joo nnꞌan na chohinhanꞌ, tyecüentyjeeꞌhan. Ndoꞌ tso jon nnon tsꞌooꞌñeen:
—ꞌUꞌ yusꞌandyua, matsjö nnonꞌ: Quinanquintyjaꞌ.
15 Ndoꞌ joꞌ tacüetyen juu, tyeꞌ na itsinin juu. Yajoꞌ tyincyaa Jesús juu ntꞌö ndyee juu.
16 Ndoꞌ na tui na nndaꞌ, siquityꞌue jndyihanꞌ tsochen nanꞌñeen. Ndoꞌ taꞌhan tonanꞌtꞌmaanꞌhan Tyoꞌtsꞌon. Jnduehan:
—Quiiꞌ ntꞌan jaa jndë tyjeeꞌ ncüii tsꞌan na tꞌman jndyi conduihin na incyaa jon jñꞌoonꞌ Tyoꞌtsꞌon.
Mantyi jnduehan:
—Nquii Tyoꞌtsꞌon, jndë tyjeeꞌ jon na ntejndei jon jaa na condui jaa nnꞌan cüentaaꞌ nquii jon.
17 Ndoꞌ na nndaꞌ vaa na sꞌaa Jesús, tycya jñꞌoon ninvaa ndyuaa Judea yo njoon na mꞌaan xiꞌjndio ntꞌöhanꞌ.
Jñon Juan nnꞌan na mꞌaan Jesús
(Mt 11:2-19)
18 Nnꞌan na totsayꞌon yo jñꞌoon na toninncyaa Juan, jnanꞌquindyiihanhin tsoñꞌen jñꞌoon ntyja ꞌnaanꞌ Jesús. Ndoꞌ joꞌ tꞌman jon ve nanꞌñeen.
19 Tꞌua jon tsꞌian ndëëhan na cꞌohan na mꞌaan Jesús na quitsataꞌxeeꞌhan nnon jon na aa conduihin nquii Mesías na cominndooꞌ nnꞌan judíos na ncüjeeꞌ, oo aa icanhanꞌ na ngüendooꞌhin ncüiichen tsꞌan.
20 Ndoꞌ nanꞌñeen jeꞌ, vi na jndë squehan na mꞌaan Jesús, jnduehan nnon jon:
—Nndaꞌ ta, nquii Juan, tsan na totsiquindëëꞌ nnꞌan, jñon jon já na mꞌanꞌ na quindyotaꞌxꞌë́ nnonꞌ: “¿Aa condui ꞌuꞌ nquii Mesías na cominndooꞌ nnꞌan na ncüjeeꞌ, oo aa icanhanꞌ na ngüendooꞌhan ncüiichen?”
21 Ndoꞌ maninꞌjuu xjenꞌñeen, sinꞌman Jesús nnꞌan vꞌi na jndye nnon ntycu na coquenonhan. Mantyi sinꞌman jon nnꞌan na mꞌaan jndyetyia quiiꞌ nꞌonhan, ndoꞌ sꞌaa jon na joo nannchjan, xuee jntyꞌia nndaꞌhan.
22 Ndoꞌ tꞌa jon jndyue nanꞌñeen na jñon Juan:
—Quitsantcüeꞌhoꞌ na mꞌaan Juan. Quinanꞌquindyiihoꞌhin ntyja ꞌnaanꞌ ꞌnan na jndë macondyehoꞌ yo na cojntyꞌia ndëëhoꞌ. Quinduehoꞌ nnon jon na joo nannchjaan, xuee cojntyꞌia nndaꞌhan, ndoꞌ joo nnꞌan na ntjein ngꞌe, ya cotsacaꞌhan. Nnꞌan na cho ndöꞌ cotöꞌ, nein jndë jnꞌmanhan. Joo nnꞌan na quita, neinhin ya condyehan. Nnꞌan na jndë tjë, cotaꞌndoꞌ xcohan, ndoꞌ joo nnꞌan na ntyꞌiahan, jndë macondyehan jñꞌoon naya ꞌnaanꞌ Tyoꞌtsꞌon.
23 Ndoꞌ juu tsꞌan na tyiꞌcꞌoonꞌ tsꞌon na ve vaa yo ntyja njan, neiinꞌ jndyi juu.
24 Ndoꞌ vi jndë na tyentcüeꞌ nanꞌñeen, taꞌ Jesús na sinin jon ndëë nnꞌan na jndye jndyiꞌhin ntyja ꞌnaanꞌ juu Juanꞌñeen. Tso jon:
—¿Nchu vaa na saquijntyꞌiahoꞌ na tyꞌehoꞌ ndyuaa na tyiꞌjndye nnꞌan mꞌan naijon na tomꞌaan jon? ¿Aa tjiꞌhoꞌ cüenta na itsijonhanꞌhin chaꞌvijon ncüii tsman tsꞌoon na nayꞌoon jndyehanꞌ? Ja nchji chito aa joꞌ tsixuan jon.
25 Ya joꞌ ¿Nchu vaa na saquijntyꞌiahoꞌ? ¿Aa jntyꞌiahoꞌhin na cüe jon ndiaa na njon jndyi? ꞌOꞌ mangiohoꞌ nque nnꞌan na cocüe ndiaa na njon jndyi, tacotsitjahanꞌ ꞌnan na ntcüaꞌhan ndoꞌ ninnquiiꞌchen mꞌanhan ntꞌaa na mꞌan rey.
26 Ngꞌe na nndaꞌ, ¿Nchu vaa na saquijntyꞌiahoꞌ? ¿Aa jntyꞌiahoꞌ na conduihin tsꞌan na incyaa jñꞌoonꞌ Tyoꞌtsꞌon? Ncö mavꞌa ja jñꞌoonvaꞌ, mayuuꞌ majoꞌ conduihin. Ata tꞌmanntyichen tsꞌian itsixuan jon, chichen minꞌcya ro nnꞌan na toninncya jñꞌoonꞌ Tyoꞌtsꞌon.
27 Juu jon conduihin nquii tsꞌan na tsiꞌman jñꞌoonꞌ Tyoꞌtsꞌon na jndui. Itsohanꞌ:
Ja majñönntyë ncüii moso njan na vejndyee jon tonnonꞌ na ngayꞌoon jon juu jñꞌoon njan.
Ncüjiꞌ jndyoyu jon ntyja ꞌnanꞌ chaꞌ ncꞌoncje nnꞌan xjen na ngueꞌ na mꞌanhan.”
Tsontyichen Jesús:
28 “Jñꞌoon mayuuꞌ na matsjö ndëëhoꞌ, quiiꞌ ntꞌan nnꞌan na mꞌan tsonnangue naneinhin, taꞌnan tsꞌan na incyaa juu jñꞌoonꞌ Tyoꞌtsꞌon na tꞌmanntyi conduihin chaꞌna nquii Juan, tsan na totsiquindëëꞌ nnꞌan. Majoꞌ vaa jñꞌoon xco na itsijndaꞌ Tyoꞌtsꞌon na icoꞌxen jon nnꞌan ntyja ꞌnaanꞌ na cotsamꞌanhan. Ndoꞌ minninchen tsꞌan, min tyiꞌtꞌman ivaaꞌ tsꞌon juu ntyja ꞌnaanꞌ juu jñꞌoon xcoꞌñeen, tꞌmanntyichen condui tsanꞌñeen, chichen nquii Juan.
29 “Ndoꞌ nnꞌan na cotye sꞌon cüentaaꞌ gobiernon Roma, yo ninꞌtsoñꞌen nnꞌan, xjen na jndyehan jñꞌoonꞌñeen na tso Jesús, tjiꞌ jndyoyuhan na itsꞌaa Tyoꞌtsꞌon chaꞌxjen na chuhanꞌ. Nndaꞌ vaa tjiꞌhan cüenta ee mantyi na jndë siquindëëꞌ Juan joohan.
30 Majoꞌ joo nnꞌan na conduihan tmaanꞌ fariseos yo nnꞌan na conanꞌman nchu vaa itsiquindyi jñꞌoonꞌ Tyoꞌtsꞌon na tquen Moisés, jntꞌahan na tyiꞌquijntꞌue jñꞌoon na sijndaꞌ Tyoꞌtsꞌon na ntsinꞌman jon ñuaan nnꞌan, min tajnanꞌjonhan ntyja na totsiquindëëꞌ Juanꞌñeen nnꞌan.”
31 Ndoꞌ tso Jesús ndëë nanꞌñeen:
—Nnꞌan na mꞌan nanein, ¿Nin ꞌnan ntsijönꞌ jahan? ¿Nin ncüii nnon itsijonhanꞌhin?
32 “Itsijonhanꞌ nanminꞌ chaꞌna yotsca na tyiꞌninꞌquinanꞌtjonꞌ yoꞌñeen jñꞌoon yo ntyje joo na concyꞌo joo nata. Conanꞌxuaa yoꞌñeen ntyje joo, condue joo: Cotjáꞌ tsman son na coco tsꞌan, majoꞌ tyiꞌninꞌquinanꞌjnonhoꞌ. Ndoꞌ mantyi cotjáꞌ son ntyja na tueꞌ tsꞌan, majoꞌ min tyiꞌninꞌquityueehoꞌ.” Nndaꞌ vaa jñꞌoon conanꞌxuaa yotscaꞌñeen ndëë ntyje joo.
33 Tsontyichen Jesús: “Ndoꞌ juu xjen na tyjeeꞌ nquii Juan, tsan na totsiquindëëꞌ nnꞌan, na veꞌ ninntyi ꞌnan na tocüaꞌ jon, min tatꞌu jon vinon, ndoꞌ tonduehoꞌ na totsixuan jon yutyia.
34 Majoꞌ ja na condui tsansꞌa na iꞌua Tyoꞌtsꞌon tsꞌian nnön na coꞌxën tsoñꞌen nnꞌan, jndë tyjë quiiꞌ ntꞌanhoꞌ, matsijon ja yo nnꞌan, macüꞌa yohan ndo maꞌva vinon. Majoꞌ conduehoꞌ na condui ja tsꞌan na icüaꞌ quitscu ndoꞌ tenon ntyja xjen na iꞌu. Conduehoꞌ na matsijon ja yo nnꞌan na cotye sꞌon cüentaaꞌ gobiernon Roma ndoꞌ yo nnꞌan na conanꞌtjahan tonnon Tyoꞌtsꞌon.
35 Majoꞌ tanin, ee juu na jndaꞌ xquen Tyoꞌtsꞌon, covitincyooꞌ jndyoyuhanꞌ na tsoñꞌen na itsijndaꞌ jon itsiꞌmanhanꞌ na nndaꞌ.”
Tja Jesús vaaꞌ Simón, tsꞌan tmaanꞌ fariseo
36 Ncüii tsꞌan tmaanꞌ fariseo, tqueenꞌ juu Jesús vaaꞌ juu na ntcüaꞌhan. Ndoꞌ joꞌ tja Jesús, tueeꞌ jon joꞌ. Taqueeꞌ jon vaaꞌ tsanꞌñeen ndoꞌ tacjo jon mesa na ntcüaꞌhan.
37 Ndoꞌ juu tsjoonꞌñeen, joꞌ tomꞌaan ncüii tsanscu na veꞌ ndöꞌ ro mꞌaan juu yo nnꞌan. Vi na jndë jndyii juu na joꞌ mꞌaan Jesús na icüaꞌ jon yo nnꞌan vꞌaaꞌñeen, tja juu joꞌ. Tayꞌoon juu ncüii tsioo na jndëhanꞌ yo tsjöꞌ quichiꞌ na jndyuhanꞌ alabastro na ñjon nchenꞌ quichihanꞌ.
38 Tecüentyjeeꞌ juu ngiaaꞌ Jesús tongꞌee jon. Ndoꞌ taꞌ juu na itꞌioo juu ndoꞌ ndaa nnon juu toncyaahanꞌ cjooꞌ ngꞌee Jesús. Mantyi toveꞌ juu ngꞌee jon yo soxquen juu. Toꞌu juu ngꞌee jon ndoꞌ tocyu juu nchenꞌ quichiꞌñeen ngꞌee jon.
39 Majoꞌ juu fariseoꞌñeen na tqueenꞌ juu Jesús na cüaꞌ jon yohin, xjen na jndyiaaꞌ juu na nndaꞌ vaa, joꞌ sitiu nquii juu: “Juu tsanvahin, xe na aa mayuuꞌ conduihin tsꞌan na incyaa jñꞌoonꞌ Tyoꞌtsꞌon ntyja ꞌnan na nguaa, ya joꞌ jndë taaꞌ tsꞌon jon nin tsꞌan tsanscuvahin ndoꞌ nin manyan tsixuan juu na veꞌ ndöꞌ ro mꞌaan juu yo nnꞌan.”
Nndaꞌ vaa na tondyiiꞌ tsꞌon tsanfariseoꞌñeen.
40 Ndoꞌ juu Jesús, tso jon nnon fariseoꞌñeen:
—Nndaꞌ Simón, vaa jñꞌoon na ninꞌquitsjö nnonꞌ.
Tꞌa tsanꞌñeen, tso juu:
—¿Nin ꞌnan, ta? Quitsuꞌ ndyi.
41 Tso Jesús:
—Tomꞌaan ncüii tsꞌan na totejndei jon xoquituꞌ nnꞌan. Ndoꞌ tomꞌaan ve tsꞌan na toquichojnanhan nnon jon. Ncüii tsanꞌñeen chujnan juu ꞌon ciento sꞌon denarios, ndoꞌ ncüiichen tsanꞌñeen, chujnan juu ninvennꞌan nchoꞌnqui denarios.
42 Ndoꞌ ngꞌe taꞌnan cuaa sꞌon na ndyionhan na chojnanhan nnon jon, majoꞌ min na nndaꞌ, sitꞌman tsꞌon jonhan.
Nndaꞌ vaa jñꞌoon na tyiꞌquitso nquiiꞌhanꞌ na sinin Jesús.
Tsontyichen jon:
—Nanein ntꞌue tsꞌön na quitsuꞌ nnön ¿Nin ncüii na vehan ncꞌoon juu na venchjiintyichen juu jon?
43 Tꞌa Simónꞌñeen, tso juu:
—Mꞌaanꞌ tsꞌön na juu tsꞌan na tꞌmanchen na chujnan, njonntyichen tsanꞌñeen nchjii juu.
Sintcüeꞌ Jesús jñꞌoon, tso jon:
—Majoꞌ ro macüjiꞌ cüenta.
44 Ndoꞌ joꞌ tequen Jesús, jndyiaaꞌ jon nnon tsanscuꞌñeen, tso jon nnon Simón:
—Maquenꞌ cüenta ntyja ꞌnaanꞌ juu tsanscu na mꞌaan ndö, ¿Aa tyiꞌyuuꞌ? Tyjë ja vaꞌ, majoꞌ min tandaa tyincyaꞌ na mman ngꞌë, majoꞌ juu tsanvaꞌ, jndë tman juu ngꞌë yo ndaa nnon juu, ndoꞌ tueꞌ juu ngꞌë yo soxquen juu.
45 Tasiquindëꞌ costumbre na ncꞌuaꞌ quinchꞌö na ninncyaꞌ tsꞌon ja, majoꞌ tsanvaꞌ jeꞌ, ntyjantyi xjen na tyjë vaꞌ, tacovacüentyjeeꞌ juu na iꞌu juu ngꞌë.
46 “ꞌUꞌ min tascongioꞌ nchenꞌ xquën, majoꞌ tsanvaꞌ jndë scongio juu nchen quichi ngꞌë.
47 Mangꞌe na nndaꞌ, joꞌ matsjö nnonꞌ na jndë sitꞌman tsꞌon Tyoꞌtsꞌon jnaanꞌ juu na jndye jndyihanꞌ ngꞌe tꞌman vaa na venchjii juu ja. Majoꞌ juu tsꞌan na tyiꞌjndyechen na tsitꞌman tsꞌon Tyoꞌtsꞌon, mantyi tyiꞌvenchjii ya tsanꞌñeen ja.
48 Jndë joꞌ tso Jesús nnon tsanscuꞌñeen:
—Jndë sitꞌman tsꞌön tsoñꞌen na matsitja ꞌuꞌ.
49 Ndoꞌ joo nnꞌan na vendyuaa mesa joꞌ yo jon, taꞌhan na cotaꞌxeeꞌhan ndëë ntyjehan:
—Juu tsanvaꞌ, ¿Nin tsꞌan conduihin na ata itsitꞌman tsꞌon jon jnan nnꞌan?
50 Yajoꞌ itso jon nnon tsanscuꞌñeen:
—Ngꞌe na vantyja tsonꞌ ja, joꞌ na jndë sinꞌman Tyoꞌtsꞌon ñuan ꞌnanꞌ. Nanein cjaꞌ, na minꞌchjo jñuaanꞌ tsꞌon tyiꞌncꞌonꞌ.