11
Tara'i Heiha'auu 'Iniai Taha Naasi Hinihini
Taha naasi hinihini? Hinihini, naasi 'adoma'i wetewete nagau to'oraa do na mareho nagau 'adoma'i heitotori 'ini'i rai to'o ha'a-momori, rei'uaa nara ai'a to'o mau. Ma na'i 'oha i na'o, 'ia God 'a taeniraau inoni suriai hinihinia adaau.
Suriai hinihini, naasi nagau aidangisia 'inia do na marewanani 'a pwa'ara moi 'iniai ha'atee ana God, do neina baaniai taha nagau ai'a matai 'omesia rai hura'a mai taha nagau matai 'omesi'i.
Suria Ebol 'a hinihinia God, 'ia Ebol 'a hauai ho'asi na arari goro na 'ia God na wa'ewa'e 'inia baaniai ho'asi na 'ia Kein na haa. Mia God 'a wa'ewa'e 'iniai ho'asi na haua, ma 'unua do 'iia 'e inoni odo-odo. Ma rei'uaa na 'iia 'a bwane mae, ma'ata ni hinihini na haua beia God 'e ha'ausuringa'i tanagiai noni mau tari mai na'i dangini.
Suria 'ia Inok 'a hinihinia God nara waia ha'i tahi 'inia ara'ai aro. 'Agu 'asu'ani ai'aa moi, suria 'ia God na waia.* Na'i Usu-usu Maea 'a 'unua do 'ia God 'a waia Inok, 'inia 'ia God 'a wa'ewa'e 'inia. Naasi mou 'omesia do 'abwa'i nei nai matai ha'a-wa'ewa'ea God 'onaa na bwa'i to'oraai hinihini. 'Inia 'iatei na raba boi beia God, 'ai hinihini ma'ata'a do 'ia God 'a awa ha'a-momori ma matai tahariraaui nei narau siba suria.
Suria 'ia Noa 'a hinihinia God, 'ia Noa 'a araisuriai ha'abasu na haa God tanaa 'iniai mareho narau ai'a 'omesia do'ai to'o ga'u ta 'oha. 'Iia 'a araisuria God ma tagoraai haka 'anai ha'atahiraaui ruruha ana. 'Iniai hinihinina beia God, 'iia 'e ta'i 'ini'i nei nara odo-odo na'i maana God. Mana barongana Noa 'a ha'ata'inia doni inoni na'i 'ohasi ra ta'aa ma arari do'ia God 'ai hiiri ha'amaesiraau.
Suria 'ia Ebraham 'a hinihinia God, 'ia Ebraham 'a araisuria God 'oha na soia ma 'unua tanaa do'ai hura'a maai hano 'anai dora na duruduru 'inia tanaa do'ai haua tanaa. Na'i 'oha na hura'a na hano, 'iia 'a hano ha'i ai'a aidangisiai dora na 'ia God na duruduru tanaa 'inia. Ma na'i 'oha na ataha na'i dorasi, 'iia 'a awa na'i 'isi mana hinihinina 'a awa mau na'i hungana God. 'Iia 'a awa suri'i ruma saira 'onaai mahuara. Mana garena, 'ia Aisak, mana wauwana, 'ia Jekop, raru awa o'asi ro'u rei'uaa na 'ia God na duruduru tanararua ro'u 'iniai dorasi. 10 'Ia Ebraham 'a mwa'emwa'e 'anai awa o'asi 'inia 'a 'adoma'i heitotori 'iniai 'omaa nai awa tarau. 'Omaasi 'ia God nai hauai nununa, me 'iia ro'u nai tagoraa.
11 Suria 'ia Ebraham mea Sera raru hinihini, rei'uaa raru wari di'u'a, mia Sera 'a 'amara ro'u, me rarugu buna to'o gare mau. 'A o'asi 'inia 'ia Ebraham 'a hinihinia do'ia God 'a bwa'i horosia mwada'u i duruduru ana. 12 Rei'uaa na 'ia Ebraham 'a wari di'u'a 'anai haua ta gare, me baania 'a hura'a mai kae ruruha raha na bwa'i nei nai matai uduma'i arariraau. Na rago rau haa 'a 'onaai'i hee'u nai aro mana nunu'u nai one.
13 'Iraaui inoni 'isi, rau hinihinia God tari mae, rei'uaa narau ai'a daa'i na'i marewanani taha na 'ia God na duruduru tanaraau 'ini'i. Ma'ata 'a 'onaa do rau wanasi'i 'ariwou i taha narai daua mau ta'oha, marau wa'ewa'e 'ini'i. Naasi, rau ha'ata'inia hura'a do 'iraau ra'i mahuara, ma ra'i inoni nara gaariri moi mai na'i marewanani. 14 'Irai nei nara here o'asi, 'a ha'ata'inia dorau siba suria nadaau i huunai 'omaa. 15 'Onaa narau ga'i 'adoma'inia doni 'omaa narau hano baania naasi huunai 'omaa, rau ga'i suria aho'i tara narau boi suria. 16 Me ai'a! Rau siba suriai 'omaa na goro di'u ro'u wou, 'e 'omaa goro na'i aro. Tarana naasi 'ia God 'a mari'ori'o 'iniraau 'oha narau 'unua do'iia 'e God adaau. Gau 'iraraa o'asi, 'inia 'iia na tagoraai 'omaa tanaraau na'i aro.
17-18 Suria 'ia Ebraham 'a hinihini na taarai mwa'emwa'e 'anai ho'asi 'inia Aisak, 'oha na 'ia God 'a ohongiai hinihinina Ebraham. 'Ia Aisak naasi'a i ta'i gare ana, ma'ata 'a mwa'emwa'e 'anai ho'asi 'inia tanaa God rei'uaa na 'ia God 'a bwane duruduru o'ani tanaa, “Baania Aisak naasi narai hura'a mai inoni 'anai ha'arago'i warowaromu.” 19 'Ia Ebraham 'a hinihini do 'onaa 'ai mae a Aisak, 'ia God 'ai matai ha'a-suruta'ea aho'i baaniai mae. Naasi na'i 'ohasi, 'ia Ebraham 'a 'onaa do 'a waia aho'i garena na mae ga'u.
20 Suria 'ia Aisak 'a hinihinia God nagu taarai ha'agorohirarua 'inia i rua gare ana, 'ia Jekop mia Iso. 'A maania tanararua i ha'agorohi na 'ia God 'ai haua mau tanararua.
21 Suria 'ia Jekop 'a hinihinia God nagu taarai ha'agorohirarua 'inia i rua wauwa ana, ni rua gare mwane ana Josep. Na'i 'ohasi 'ia Jekop 'a wari di'u'a ma gaarangi mae'a, ma dau wou na'i 'a'abi ana ma ha'aasaa God.§
22 Suria 'ia Josep 'a hinihinia God, 'oha na gaarangiai 'oha ana 'anai mae, 'a hadanga'iniai hura'a wairaau nai haa God inoni nai Israel baaniai Ijip, ma 'unua tanaraaui here narai haua 'ada'i surisurina'i 'oha nai mae.*
23 Suria inana mana amana Moses raru hinihinia God, nararugu taarai girua 'inia Moses suriai oru hura murinai huta ana. Ni 'omesia adarua do'iia 'e gare 'ome goro, rau ai'a araisuriai taha i mwaeraha na 'unua.
24 Suria 'ia Moses 'a hinihinia God, 'oha na raha ara'a, 'a ai'a rabasia dorai 'unua do 'iia 'e gare anai gare urao anai Mwaeraha ni Ijip. 25 'Iia 'a 'adoma'i nunuga na'i tahingana hako 'anai rongomaata'i goni beiraaui inoni ana'ia God. 'A 'iraraa doni heresi 'a goro di'u baaniai awa wa'ewa'e moi na'i gere madoraa na'i ora-ora'a. 26 'Iia 'a 'adoma'inia do, 'anai rongomaata'i 'iniai hinihinina do 'ia God 'ai ha'ataariai Ha'atahi 'anai ha'atahiraaui Jiu, 'a goro baaniai to'ora'i mwane mareho goro na'i Ijip. Suria 'iia 'a wana 'ari na'i 'oha nai boi mau 'anai kae heitahari raha na 'ia God nai haua tanaa.
27 Suria 'ia Moses 'a hinihinia God, nagu taarai hano 'inia baaniai Ijip ha'i ai'a mamaa'usiai Mwaeraha. 'Iia 'a hano moi ma ai'a raba rihota'i aho'i, 'inia na'i 'adoma'ina 'a 'onaa do'a rere'ia'a woua God, rei'uaa na ai'a ta sae mau nai wana to'ia beia. 28 Suria 'ia Moses 'a hinihini nagu taarai haua 'inia tanaraaui inoni nai Israel i ringei Roho Aharau, ma 'unua tanaraau 'anai tamusi'i bwaudi maraaruma adaa'i 'iniai 'abui mwamwaa, do neina enjel 'anai ha'amaesi 'a bwa'i matai ha'amaesi'i garemwane hutai na'o adaa'i.
29 Suria rau hinihinia God, 'a hoaiai asi meramera'a taradaaui inoni nai Israel marau hano horo na'i dora mamata. 'Oha na 'iraaui Ijip raugu ataha wou na'i 'isi 'iniai hano haisuri adaau, na asi 'a toto goni aho'i huniraau, marau dodo hako.
30 Suria rau hinihinia God, 'e biu dangi na 'iraaui inoni nai Israel rau hano gariai Jeriko, mana'i murinai biu dangisi, na banihau 'anai 'omaasi 'a kokohu. 31 'Ia Rehab 'e urao rebirebi na'i 'omaasi. Me suria 'a hinihinia God, ra ai'a ngahu ha'amaesia beiraaui inoni narau hairaesi beia God na'i 'omaa anasi. 'Inia 'iia naasi na ha'a-maotoraruai rua saeni Israel nara ha'a-taarirarua wou 'anai wana girugiru na'i 'omaasi.
32 'A goro'a ga'u! 'Au ai'a to'o madoraa 'anai mamaani surisuria 'aria Gidion, 'ia Barak, 'ia Samson, 'ia Jefta, 'ia Deved, 'ia Samiuel, miraaui rarabea. 33 Suriai hinihinia adaaua God, rau ha'ato'o'i kae mareho. Rau ha'aheho'i tara'i kantri narau hei'oi bei'i. Rau heimarungi beiai here odo-odo ma rau daa'i taha na 'ia God na duruduru tanaraau 'ini'i. Tara'i nei 'iniraau, na laeon ai'a ngauraau suria 'ia God 'a ha'abwarasi'i ngoodi. 34 Tara'i nei ra gaasiraau na'i kae 'eu mara ai'a noro. Tara'i nei, na naihi adaa'i maerongadaa'i ra ai'a to'iraau. Tara'i nei, rei'uaa narau maemae'a na'i na'o, na'i muri rau wetewete. Tara'i nei, rau ramo suri'i hei'oi marau ha'aheho'i maerongadaa'i marau ha'ahorahiraau. 35 Suriai hinihinia adaaua God, ra'i urao na gare adaa'i ra mae, mara tahi aho'i.
Ma'ata, tara'i sae hinihini na maerongadaa'i ra here ha'a-rongomaata'iraau. 'Onaa rau ga'i nugasi'i hinihinidaa'i, ra ga'i ha'a-hura'ahiraau dadara'a, me rau wa'ewa'e moi 'anai rongomaata'i o'asi tari mae. 'Inia rau 'irisia do rai suruta'e aho'i 'anai dauai tahi na goro di'u ro'u wou. 36 Tara'i nei ro'u ra haikou 'iniraau mara rabusi'i, ma tara'i nei ra tosi'i 'ini'i arihau mara gaasiraau siri na'i rumaniho'o. 37 Tara'i nei ra buta ha'amaesi'i 'ini'i hau, ra'i nei ra horosi'i abedi 'ini rua aba, ra'i nei ra ha'amaesiraau 'ini'i naihi hehei'oi. Ra'i nei ra'i hasihasi inoni ma rau ho'osi'i moi uri-uri siip mana gout suria rau ai'a to'o bwana. 'Iraaui sae ra here ha'a-mama'airaau mara norata'airaau. 38 Rau hano hairiu 'ari suriai dora mangasara mei suri'i hungahunga 'anai bainihu suri'i giru mana wabwa. 'Iraau ra'i inoni goro na ai'a ta'isada dorai awa goni beiraau inoni ta'aa anai marewana.
39 Hoita, 'ia God 'a taeniraaui inoni o'asi 'ini'i hinihinidaa'i, magu ai'a tanei 'iniraau nai daua mau i taha na 'ia God na duruduru 'inia tanaraau. 40 'Inia 'ia God 'a to'oraai 'ado'ado na goro di'u ro'u wou. 'A rabasia dorai totorigaau, neina na'i ta'i 'oha 'igaau hako gai ha'i sae narau huunai arari 'anai 'ari wou beia God.
* 11:5 11:5 Jenesis 5:24 11:17-18 11:17-18 Jenesis 21:12 11:20 11:20 Jenesis 27:27-29, 39-40 § 11:21 11:21 Jenesis 47:31-48:20 * 11:22 11:22 Jenesis 50:24-25; Eksodas 13:19