4
Ayeye nhenhe arrentye Satan-akerte rarle nhenge Jesus arrkerneme
(Matthew 4:1-11; Mark 1:12-13)
John-ele Jesus renhe-arle kwatyele ulkerneke-iperre, Jesus re anteme lhere Jordan-engentyele-arlke arnpenheke, kenhe Utnenge Akngerre lterrkele ikwere irrpeke ahurratye-werne renhe akngeke, apmere ikwere-werne nhenge tyerrtye-arlke anetyakenhe-werne, arrentye Satan-ele renhe uternetyenhenge. Re akenhe merne-arlke arlkwetyakenhe arrule aneke arlte 40-eke-atwetye re angayakwe aneke.
Kele arrentye Jesus-werne apetyemele renhe arrkernetyeke. Re ikwere angkeke, “Unte-ame angayakwe? Unte apeke-arle Alere Ngkarte-kenhe, apwerte nhenhe areye akngarte-iwaye merne irretyeke.”
Kenhe Jesus re akenhe angkirtneke, “Arrangkwe! Intelhe-ilentye Ngkarte-kenhe angkeme alakenhe mpwaretyale, kenhe nhenhe re alakenhe ileme, ‘Tyerrtye areye itethe akwete anetyakenhe merne-ante ware arlkwemele, itne itethe akwete aneme angkentye Ngkarte-kenhe awemele.’ ” Deuteronomy 8:3.
Kenhe awethe arrentye Satan-ele Jesus renhe akertne anthurre-werne akngeke. Yanhe-ngentyele anteme, re ikwere imerneke ahelhe ingkirreke anthurre, apmere arrpe-anenhe mwerre areye-akerte tyerrtye areye-arlke. Kele re anteme alakenhe ikwere angkeke, “Ngkarte Akertnenye-arenyele kele ayenge apmere ingkirreke nhenhe areye antheke, arne iwenhe apeke mwerre areye apmere itnekenhele. The arne nhenhe areye ingkirreke anthetyeke angwenhe areyeke apeke the akngakemele. Unte apeke-arle atyenge kwene-irremele, atyenge utyernemele tnaketyeke, the ngenhe yanhe areye ingkirreke antheme.”
Kele Jesus ikwere angkirtneke, “Arrangkwe-arle! Intelhe-ilentye Ngkarte-kenhele ileme anteye,
‘Arrantherre Ngkarteke-ante ware kwene-irremele Renhe utyernemele anthurre tnaketyeke. Ikwere-ante ware awemele akangkwe-irretyeke!’ ” Deuteronomy 6:13.
Kele nhenhe ikwerenge-ntyele anteme arrentye Satan-ele Jesus apmere akngerre Jerusalem-werne akngeke imerte renhe ilemele tyatye akngerre Jew areye-kenhe akertnele tnetyeke. Re imerte renhe ileme uternemele-arteke, “Alere Ngkarte-kenhe akwele unte, tyatye akngerre nhenhe akertne-ngentyele ahelheke antewelhaye. 10 Intelhe-ilentye Ngkarte-kenhele alakenhe-arle ileme,
‘Ngkartele alkere-arenye Ikwerenhe areye yernetyenhenge ngenhe arntarnte-aretyeke.
11 Unte apeke atnyerlenge itne ngenhe akertne-atheke arntwirrketyenhenge apwertele ingke ngenhe atweme-ketye.’ ” Psalm 91:11.
12 Jesus angkirtneke, “Arrangkwe-arle! The yanhe mpwaretyeke! Intelhe-ilentye Ngkarte-kenhele nhenhe alakenhe iletyakenhe, kenhe nhenhe re alakenhe ileme,
‘Ngkarte ngkwinhe arrkernetyalaye, Renhe uternetyale ngenhe akayake-iletyeke.’ Alakenhe ikwerenge-ntyele-arle ayenge apmere akertne nhenhenge-ntyele ahelheke antewelhetyakenhe.” Deuteronomy 6:16.
13 Kenhe Jesus re akenhe ikwere awelhetyakenhe, re Ngkartenge utepe untyeme-irretyakenhele. Arrentye re anteme renhe imperle-alheke, arlte arrpenheke urreke akarelhetyeke.
14-15 Kenhe Jesus re Utnenge Ngkarte-kenhe-akerte apmere Galilee-werne alpeke. Kenhe apmere yanhe ikwerele tyerrtye Jew arrpenhe areyele apmere arrpe-anenhenge awerrirremele ikwere-akerte. Re tyerrtye Jew yanhe areye-werne alhemele tyatye akweke areye-werne nthenhele-arle itne angkerretyarte akwetethenhe Ngkarte-akerteke itnenhe akaltyele-antheke. Tyerrtye Galilee-arenye areye ikwere-akerte mwerre anthurre angkerrirreke.
Jesus apmere Nazareth-werne alpeme
(Matthew 13:53-58; Mark 6:1-6)
16 Saturday arrpe-anenhele Jesus re tyatye akweke Jew areye-kenhe-werne alhetyarte. Kenhe Saturday arrpenhe anyentele re akenhe apmere akngerre Nazareth ikwere-werne anteme-arle alhemele, apmere yanhe ikwerele rarle amangkeke. Re tyatye-werne alhemele yanhe ikwerele itnekenge aneke. Kele re tnemele anteme angkentye Ngkarte-kenhe Payepule-ntyele read-eme-iletyeke. 17 Kenhe alartetye Temple Jew areye-kenhe yanhe ikwere-arenye areyele renhe pipe arlpentye antheke artwe nhenge angkentye Ngkarte-kenhe awemele ilerle-apentye akngerre Isaiah-elarle arrule anthurre intelhe-ilekeke. Pipe yanhe renhe-arle antyame-arteke-arle imartiweke. Kele Jesus-ele pipe renhe alparre-ilemele angkentye nhenhe areye aremele tyerrtye itneke rarle angkemele ileke,
18-19 “Utnenge Ngkarte-kenhe re lterrke akwete atyengele-arlenge aneme.
Rarle ayenge akngakeke Ayeye Mwerre Ngkarte Ikwere-akerte iletyeke tyerrtye areyeke akutne-arle anekeke,
arne iwenhe apeke renhe atnyenetyakenhe itne-arle ahentye-anerlte-aneme.
Kenhe Ngkartele ayenge nhenhe-werne yerneke the itneke iletyeke akurnentye-arle mpwarerlte-anemeke areye jail kwene ikwerele-arle anerrirremele, kenhe itne akenhe akurne nhenhe areyeke mwerre anteme anerrirretyenhe.
Kenhe Re akenhe ayenge nhenhe-werne yerneke alknge pwenge itnenhe mwerre-iletyeke itne-arle arerrirretyenhenge awethe.
Kenhe Re akenhe ayenge nhenhe-werne yerneke tyerrtye areyeke iletyeke kenhe Ngkarte-arle itneke akangkemele itnenhene-arle mwantye arntarnte-aretyenhele arrpenhe areye-ketye akurnentye-arle mpwarewarrekenge itneke.
Arratye apelaye! Lyete the arrekantherre ileme Ngkarte Rarle itirremele akngerre arrenhantherrenhe Ikwere-arrpe-werne akngetyetyeke.” Isaiah 61:1-2.
20 Ikwerenge-ntyele Jesus-ele pipe arlpentye ikwere imartiwemele akaltyele-anthenhe-anthenhe arrpenhe anthirtnemele re arrernelheke. Ingkirreke anthurrele renhe arerrirretyame. 21 Kenhe re akenhe itneke angkeke, “Arrantherre ayenge awerrirrerne lyete the ilerlenge angkentye nhenge yanhe areye Isaiah-elarle arrule intelhe-ileke. Kele lyete-arle angkentye yanhe atyenge arratye anthurre irreme.”
22 Kenhe ikwerenge-ntyele itne ingkirreke Jesus ikwere akangkewarreke. Rarle angkentye mwerre akngerre areye angkekenge-ntyele itneke. Itne akenhe apatewarrerlenge angkerremele, “Angwenhe-arle-ame re? Re akenhe akwele alere Joseph-kenhe-arle!”
23 Kele Jesus re itneke angkeke, “Arrantherre-arle itirrewarreke ayenge akwele ngangkere anerlenge. Kenhe the akenhe arrenhantherrenhe itelareke, arrantherre-arle atyenge angkerrirretyenhe ayenge-arrpe mwerre mpwarelhetyeke. Kenhe awethe apeke arrantherre ayenge apayuthnerrirretyenhe tyerrtye rlkerte areye apmere nhenhe Nazareth-eke angkwerre-iwetyeke arrpenhe itnenhene-arteke tharle apmere Capernaum-ele angkwerre-iweke-arteke. Kenhe kele alakenhe renhe-arle the mpwareke-ngentyele-arle, arrantherre apeke ayenge arratye itelarerrirremere. 24 Kenhe arratye rarle, Joseph-ele ayenge amangkelhe-ileke. Kenhe lyete-arle the arrekantherre ayeye arratye nhenhe iletyeke ahentye-aneme. Tyerrtye apmere arrpenhe-arenye areyele-arle akwetethe tnakewarreme tyerrtye angkentye Ngkarte-kenhe ilentye akngerre. Kele apmere ikwerenhe-arenye areyele-arlke akenhe ikwere akangkwe-irretye-kwenye-arle renhe tnakewarretyakenhe re angkerlenge itne renhe awetyakenhe-arle aneme.
25 “Ye, arrantherre-ame ayenge awerne arrekantherre angkerlenge? The arrekantherre ayeye akweke iletyeke ahentye-aneme Elijah ikwere-akerte re ilentye akngerre Ngkarte-kenhe arrule anthurre-arle anetyarteke apmere Israel ikwerele. Ikwerele ureke Ngkarte Re kwatye yernetyakenhe year urrpetyeke-atwetye aneke, apmere yanhe ikwerele merneke arrangkwe anthurre aneke, tyerrtye ingkirrenyeke angayakwe anthurre anerrirreke. Kenhe arelhe warlekwerte arunthe areye apmere Israel-eke-artweye areye anerrirreke. 26 Kenhe Ngkartele Elijah renhe arelhe warlekwerte yanhe areye-werne yernetyakenhe, arrangkwe-arle. Kenhe Re akenhe renhe arelhe warlekwerte anyente-werne yerneke apmere Zarephath-ele aneke-arle-werne apmere akngerre Sidon ikwerele. Arelhe yanhe re Israel-eke-artweye anetyakenhe-arle.
27 “Kenhe the akenhe arrekantherre ayeye akweke arrpenhe awethe iletyeke artwe angkentye Ngkarte-kenhe awemele ilerle-apentye akngerre Elisha ikwere-akerte arrule anthurre-arle anekeke apmere nhenhe Israel-ele. Kenhe nhenhe ikwerele ureke, tyerrtye rlkerte arunthe areye anerrirretyarte utyene-akerte-arlke areye anerrirretyarte. Kenhe Elisha-le ikwerenhe areye angkwerre-iwetyakenhe, arrangkwe-arle. Kenhe re akenhe Naaman-ante ware renhe-arle angkwerre-iweke apmere arrpenhe Syria-arenye ante-arle, kenhe re Israel-eke-artweye anetyakenhe, re apmere arrpenhe-arenye.”
28 Nhenge Jew areyele awerrirrerlenge angkentye Jesus-ele itneke ileke, itne ikwere ahele-irrerirreke. 29 Kele itne tnerrirremele renhe arntirrkwewarremele apmere yanhe-ngentyele renhe akngerlte-iweke apwerte itwe-werne-arle. Itne anteme renhe apwerte akertne-werne akngerlte-iweke, itne ahentye-anerrirremele renhe apwerte akertne-ngentyele ankerte-iwerrirremele renhe atwerrirretyenhenge. 30 Kenhe Jesus re akenhe itneke-ngentyele anpere ware alheke.
Jesus-ele arrentye artwe-ngentyele aywepeme
31 Ikwere-iperre Jesus apmere Nazareth-engentyele alheke apmere Capernaum-eke irrpenheke, apmere akngerre Galilee ampinye ikwere. Kenhe Arlte Apurrke Saturday-ele re apmere ikwere-werne alhemele nthenhele-arle itne angkerretyarte itnenhe akwetethenhele akaltyele-anthetyeke Ngkarte Ikwere-akerte. 32 Renhe angkerlenge awemele itne akngerre anthurre atnulkeke rarle nhenge akngerre anthurre itelarentye angkerlenge.
33 Kenhe Jesus-ele apmere yanhe ikwerele akaltyele-anthemele akwete kenhe artwe anyente arrentye-arle ikwerele-arlenge aneme-akerte re ikwere-werne apetyeke. Arrentye Jesus-eke arnterre arlkeke, 34 “Jesus Nazareth-arenye-aye, anwernenhe impemele alhaye. Unte-ame anwernenhe irrerlknge atwetyeke apetyeke? The ngenhe itelareme. Unte apele Artwe Mwerre Akngerre Ngkartele-arle yernekeke!”
35 Kenhe Jesus-ele akenhe arrentye renhe ileke, “Awethe angketyalaye! Nterte-irraye! Artwe nhenhenge-ntyele arratintyaye!” Kenhe arrentye re akenhe artwe renhe ahelhe-werne ankerte-iwemele. Kele yanhe-ngentyele arrentye re artwe ikwerenge-ntyele arratemele impemele alheke. Kele artwe re mwerre anteme aneke.
36 Kenhe tyerrtye areye akenhe apatewarreke anthurre angkerremele imerte, “Nthakenhe-ame re angkeme? Iwenhenge-arle-ame, re untherle-apemele angkentye arrpenhe ngangkerele ilerle-apeme? Nhenge re angkemele, arrentye areyele angkentye anyente-ante awemele impetyeke.” 37 Kenhe yanhe ikwerenge-ntyele itne ayeye Jesus-akerte antekelhe-iletyame.
Jesus-ele tyerrtye atningke angkwerre-iweme
(Matthew 8:14-17; Mark 1:29-34)
38 Ikwere iperre-ngentyele, Jesus re apmere yanhe-ngentyele imperle-alhemele apmere Simon-kenhe-werne alheke. Mwerikwe Simon-kenhe rlkerte anthurre apmere kwenele intekenge, amperlenge anthurre re awelheke. Kenhe tyerrtye yanhe areyele ikwerele-arlenge anerrirremele renhe apayuthnerrirreke rlkerte renhe angkwerre-iwetyeke. 39 Kele Jesus re rlkerte ikwere-werne itweke-irremele ikwere itwele tnemele rlkerte renhe ilemele, “Arelhe nhenhe imperle-alhemele arratintyaye!” Kele iparrpe anthurre rlkerte imperle-alhemele arratintyeke, arelhe re akenhe mwerre-arle-irrerlenge. Re akeme-irremele merne-arlke iteke kele Jesus-arlke anthemele arrpenhe areye-arlke.
40 Kele alernnge irrpeke-arle tyerrtye arrpenhe areyele apmere yanhe ikwere areye-ngentyele rlkerte itnekenhe areye Jesus-werne akngetyewarreke itnenhene angkwerre-iwetyeke. Itne rlkerte arrpenheke-arrpenhe areye-akerte anerrirreke kenhe arrpenhe areye-arle arrentye-arle itnekele-arlenge anerrirreme-akerte. Kenhe Jesus re itnenhene iltyele anpemele anyenteke-anyente re itnenhene ingkirreke angkwerre-iweke. 41 Kenhe arrentye areye akenhe tyerrtye areye-ngentyele arratintyeke. Nhenge arrentye areye tyerrtye areye-ngentyele arratintyemele, itne arlkemele Jesus ikwere angkerrirretyenhenge, “Unte Alere Ngkarte-kenhe-arle!” Itne itelarerrirreke renhe-arle, renhe anthurre Ngkartele-arle akngakemele ahelhe nhenhe-werne yerneke. Kenhe Jesus re akenhe itnenhene ileke ikwere-akerte nterte-irrerirretyeke, arrpenhe areyeke iletyale.
42 Kenhe arlte ingweleme arrpenhele, alernnge arratintyerlenge, Jesus re apmere renhe impemele alheke tyerrtye areye-ketye. Kenhe tyerrtye areyele arrpenhe rlkerte areye-arle ikwere-werne akngetyewarrekeke ikwere apale untherrirremele, renhe aretyete-alheke apayuthnerrirreke apmere itnekenhe-werne alpemele anetyeke. 43 Kenhe Jesus re itneke angkirtneke, “Arrangkwe, arrantherre arrekantherre-arrpe ware itirrewarreme, kenhe Ngkartele ayenge nhenhe-werne yerneke tyerrtye ingkirreke itneke Ayeye Mwerre Ikwere-akerte iletyeke. The itneke iletyeke Ngkarte-arle alartetye ingkirrekeke apmere arrpe-anenheke. Alakenhe ikwerenge anteme ayenge-arle apmere nhenhele arrekantherrenge anetyakenhe, ayenge-arle apmere arrpenhe-werne-arle alhetyeke. Kele ayenge alheme.”
44 Ikwere-iperrele, Jesus re apmere arrpenhe areye-werne alheke Judea ikwerele-arlke unthemele tyatye arrpe-anenhe Jew areye-kenhe areye-werne nthenhele-arle itne angkerretyarte akwetethenhe areyele-arlke unthemele. Re itneke Ayeye Mwerre Ngkarte Ikwere-akerte iletyarte.