17
Ri qꞌatbꞌal tzij re ri Dios kꞌo pakiwi ri kakimin jun chik pa mak
(Mt. 18:6-7, 21-22; Mr. 9:42)
Ri Jesús xubꞌiꞌij chike rutijoꞌn:
«Che ruwachulew lik kꞌo tzaqibꞌal pa mak, pero ¡lik toqꞌoꞌ kꞌu uwach ri kumin junoq chik chupa ri na utz taj, ma e kape ri qꞌatbꞌal tzij re ri Dios puwiꞌ! Ma e ne más utz kuya ri katzayabꞌax bꞌi puqul juna nimalaj kaꞌ re keꞌem y kakꞌaq kꞌu bꞌi chupa ri mar, chwa ri kumin junoq pachaꞌ wa chꞌutiꞌq* chupa ri na utz taj.
Pixabꞌanik puwi ri kuybꞌal mak
»Lik chiwila kꞌu iwibꞌ riꞌix. Ma we juna awatz-achaqꞌ kuꞌan ri na utz taj chawe, chachꞌaꞌbꞌej upa. Y we xutzelej utzij chawach, chakuyu umak. Tobꞌ ne kuꞌan ri na utz taj chawe wuqubꞌ laj chupa ri jun qꞌij y wuqubꞌ laj koluꞌtzelej utzij chawach, chakuyu umak» xcha ri Jesús.
Ekꞌuchiriꞌ xkibꞌiꞌij ri kabꞌlajuj e utaqoꞌn che:
—Nimarisaj la ri kubꞌulibꞌal qakꞌuꞌx —xechaꞌ.
Y ri Qanimajawal Jesucristo jewaꞌ xubꞌiꞌij chike:
—We ta ri kubꞌulibꞌal ikꞌuꞌx kakꞌiyik jelaꞌ pachaꞌ kakꞌiy rijaꞌ re moxtasa, utz ne riꞌ kibꞌiꞌij che wa jun cheꞌ: “Chumichꞌa bꞌi ribꞌ wara y chutika ribꞌ chupa ri mar,” y e kuꞌanaꞌ —xchaꞌ.
Miꞌan nim che iwibꞌ ruma kixchakun pa ruchak ri Dios
Ekꞌu ri Jesús xubꞌiꞌij:
«We e laꞌ junoq chiwe kꞌo juna raj chak kachakun pa abꞌixbꞌal o kebꞌuchajij chikop, yey echiriꞌ katzelej lo pa juyubꞌ, ¿kibꞌiꞌij nawi che: “Chatokoq, chat-tzꞌula chwa ri mexa”? ¡Na e ta kiꞌano! Ri kibꞌiꞌij che e waꞌ: “Chajeqa uyijbꞌaxik ri waꞌim y chayijbꞌaꞌ awibꞌ chaꞌ kaya lo ri nuwa chwa ri mexa. Ekꞌuchiriꞌ in woꞌqinaq chi riꞌin, kꞌa tekꞌuchiriꞌ katwaꞌ riꞌat” kixchaꞌ. ¿Kutioxij nawi ri patrón che ri raj chak ruma xuꞌan ri xutaq che? Na kutioxij taj.
10 Jekꞌulaꞌ riꞌix, echiriꞌ iꞌanom chi ronoje ri ixtaqom che uꞌanik ruma ri Dios, jewaꞌ chibꞌiꞌij: “Riꞌoj xa oj mokom, na taqal ta ko chiqe kayak qaqꞌij ma xew qaꞌanom ri ubꞌiꞌim ri Dios chiqe” kixchaꞌ.»
Na e ta kꞌi ri ketioxin che ri Qaqaw
11 Echiriꞌ ri Jesús kꞌo chi bꞌe re keꞌek Jerusalem, katajin rikꞌowik pa ri bꞌe, ri kujach upa ri luwar re Samaria rukꞌ ri luwar re Galilea. 12 Echiriꞌ katajin rokik chupa jun aldea, lajuj achijabꞌ kꞌo ri yabꞌil lepra chike xebꞌel lo che ukꞌulik yey chinimanaj xetakꞌiꞌ wi lo che ri Jesús. 13 Xkijeq kꞌu kesikꞌin che, jewaꞌ kakibꞌiꞌij:
—¡Jesús, lal tijonel, choj-juchꞌ kaꞌn ko cheꞌla! —kechaꞌ.
14 Ekꞌuchiriꞌ xeril pan ri Jesús, jewaꞌ xubꞌiꞌij chike:
—Oj alaq, jeꞌkꞌutu ibꞌ alaq chikiwach raj chakunel pa Rocho Dios —xcha chike.
Xebꞌek kꞌut, y echiriꞌ ketajin chi bꞌe, xekunutaj che ri kiyabꞌil.
15 Kꞌo kꞌu jun chike, echiriꞌ xrilo kunutajinaq chik, xtzelej loq y xujeqo kasikꞌinik, lik kuyak uqꞌij ri Dios. 16 Xuxukubꞌaꞌ kꞌu ribꞌ xeꞌraqan uqꞌabꞌ ri Jesús, xuqasaj rupalaj kꞌa chuꞌlew y lik katioxin chwach, yey waꞌ waꞌchi aj Samaria.
17 Ekꞌu ri Jesús jewaꞌ xubꞌiꞌij:
—¿Na e ta nebꞌa lajuj ri xekunutajik? Yey ri bꞌelejebꞌ chik, ¿pa e kꞌo wi? 18 ¿Suꞌchak na xetzelej ta lo rike chaꞌ kakiyak uqꞌij ri Dios? Ma xew xtzelej lo wa jun achi yey rire na aj tane Israel —xchaꞌ.
19 Xubꞌiꞌij kꞌu che rachi:
—Chatyaktajoq y chamaja bꞌi abꞌe. Ma ruma ri kubꞌulibꞌal akꞌuꞌx wukꞌ, xatkolobꞌetaj che ri yabꞌil —xchaꞌ.
Rukꞌunibꞌal Ralaxel Chikixoꞌl Tikawex
(Mt. 24:23-28, 36-41)
20 Ri fariseos xkitzꞌonoj che ri Jesús:
—¿Jampalaꞌ kakꞌun rutaqanik ri Dios che ruwachulew? —xechaꞌ.
Y ri Jesús xukꞌul uwach:
—Ri jeqebꞌal rutaqanik ri Dios na jinta kꞌutubꞌal re kilitajik. 21 Na jinta ne junoq kubꞌiꞌij: “¡Riꞌ kꞌo wara!” o “¡Leꞌ kꞌolik!” Ma tape alaq: Rutaqanik ri Dios kꞌo chi chixoꞌl alaq —xcha chike.
22 Ekꞌuchiriꞌ ri Jesús xubꞌiꞌij tanchi chike rutijoꞌn:
«Kopon kꞌu ri qꞌij echiriꞌ lik kiwaj kiwil tobꞌ ne xa juna qꞌij che ruqꞌijol Ralaxel Chikixoꞌl Tikawex echiriꞌ kataqan che ruwachulew; pero na kiwil taj. 23 Kuꞌana kꞌu riꞌ e kꞌo kakibꞌiꞌij chiwe: “¡Riꞌ kꞌo wara!” o “¡Leꞌ kꞌolik!” Pero riꞌix mixꞌek, na kebꞌiternabꞌej ta nenareꞌ. 24 Ma echiriꞌ kakꞌun Ralaxel Chikixoꞌl Tikawex, konoje kakil rukꞌunibꞌal jelaꞌ pachaꞌ kuꞌano echiriꞌ kayokꞌ kaꞌn ruxeꞌ kaj y ruwonibꞌal waꞌ kuwonisaj ronoje.
25 Pero lik kꞌu chirajawaxik nabꞌe na kutij ri kꞌax y lik kakꞌaq bꞌi uqꞌij kuma ri winaq re waqꞌij ora.
26 »Ma jelaꞌ pachaꞌ ri xuꞌan chupa taq ri qꞌij re ri Noé, jelaꞌ kuꞌana pa rukꞌunibꞌal Ralaxel Chikixoꞌl Tikawex. 27 Ma konoje ri winaq kakitij kiwa, kakitij kiyaꞌ, kekꞌuliꞌik y kekiya ri kalkꞌoꞌal pa kꞌulanikil. Ekꞌu ketajin riꞌ che uꞌanikil, echiriꞌ xopon ruqꞌijol xok bꞌi ri Noé chupa ri nimalaj barco; kꞌa tekꞌuchiriꞌ xpe ri unimal jabꞌ y jelaꞌ xusach kiwach konoje.
28 Jekꞌuriꞌlaꞌ xuꞌan ojertan chupa taq ri qꞌij re ri Lot: taq ri winaq kakitij kiwa, kakitij kiyaꞌ, keloqꞌowik, kekꞌayinik, ketikoꞌnajik y kakiyak kocho. 29 Yey chupa kꞌu ri qꞌij echiriꞌ xel bꞌi ri Lot chupa ri tinamit Sodoma, xpe lo aqꞌ chikaj kajinow rukꞌ azufre* y xekam konoje ri e kꞌo chupa ri tinamit. 30 Jekꞌuriꞌlaꞌ kuꞌana pa ruqꞌijol echiriꞌ kaqꞌalajin uwach Ralaxel Chikixoꞌl Tikawex, ma taq ri winaq na kakoyꞌej ta rukꞌunibꞌal.
31 »Chupa kꞌu riꞌ la qꞌij, china ri kꞌo lo chwi ri rocho, maqaj lo che ukꞌamik ubꞌitaq re pa ja; y china ri kꞌo pa juyubꞌ, matzelej lo pa ri tinamit. 32 Kꞌuna chikꞌuꞌx riꞌix saꞌ ri xukꞌulumaj ri rixoqil ri Lot.* 33 China ri lik kutij riꞌ che na kuya ta ranimaꞌ rukꞌaslem, riꞌ e kujam ri chomilaj ukꞌaslemal chwach ri Dios; noꞌj china ri kuya ranimaꞌ rukꞌaslem wuma riꞌin, riꞌ e kuriq ri chomilaj ukꞌaslemal chwach ri Dios.
34 »Paqatzij wi kambꞌiꞌij chiwe: Chupa laꞌ laꞌqꞌabꞌ kꞌo kuꞌana wi e kꞌo kaꞌibꞌoq kewar junam; jun kakꞌam bꞌi y ri jun chik kayaꞌiꞌ kanoq. 35 O laj e kꞌo kaꞌibꞌ ixoqibꞌ junam kekeꞌnik; jun kakꞌam bꞌi y ri jun chik kayaꞌiꞌ kanoq. 36 Pa e kꞌo wi kaꞌibꞌoq chwa juyubꞌ; jun kakꞌam bꞌi y ri jun chik kayaꞌiꞌ kanoq» xcha ri Jesús.
37 Ekꞌuchiriꞌ rutijoꞌn xkikꞌul uwach, jewaꞌ xkibꞌiꞌij che:
—Qajawal, ¿pachawi kuꞌana wi waꞌ? —xechaꞌ.
Y ri Jesús xubꞌiꞌij chike:
—Lik kaqꞌalajinik pa kuꞌana wi, jelaꞌ pachaꞌ kaqꞌalajinik pa kꞌo wi juna kaminaq, ma puwi waꞌ kakimol wi kibꞌ taq ri kꞌuch§ —xchaꞌ.
* 17:2 “Chꞌutiꞌq”: Waꞌ e kachꞌaꞌt pakiwi ri na jinta kichuqꞌabꞌ, na jinta kiwach o ri kꞌakꞌ xkubꞌiꞌ kikꞌuꞌx rukꞌ ri Jesús. 17:12 Jewaꞌ xkiꞌano ma chupa ri Tzij Pixabꞌ kubꞌiꞌij na utz taj kaqibꞌ junoq kꞌo lepra che rukꞌ junoq na jinta wa yabꞌil che. 17:14 Ri Tzij Pixabꞌ re ri Moisés kubꞌiꞌij we junoq na jinta chi lepra che, chirajawaxik kukꞌutu ribꞌ chwach jun aj chakunel pa Rocho Dios chaꞌ rire kubꞌiꞌij we utz chik keꞌkꞌola chikixoꞌl ri ratz-uchaqꞌ. Lv. 14:1-32 * 17:29 Gn. 19:24-25; Ap. 14:10 * 17:32 Gn. 19:26 § 17:37 Wa kꞌambꞌal naꞌoj e keꞌelawi rukꞌunibꞌal ri Qanimajawal lik kaqꞌalajinik, ma konoje ri winaq kakil waꞌ. Lc. 17:24