23
Pɔɔlo Gi Tɔngɛ Sa Nbɛlɛ Agyibo Mɔ
1 Pɔɔlo gi kerɛ nbɛlɛ agyibo mɔ faa yiridididi ne ɔ tɔgɛ sa mɔmɔ yɛɛ, “Me-nanboana, lii me-nbii dɔ baa lii de ndɛ faa, n kya wɔra ilaa ibono n nyi me-gisen dɔ yɛɛ i boran sa Wurubuaarɛ mɔ.”
2 Ɔ tɔgɛ gɛnen mɔ, ɔbono ɔ gyɛ Gyuda awura asunbi alɛɛbo gɛmu mɔ gi tɔgɛ sa abono mɛ yelɛ sindi mɔ mɔ yɛɛ, “Fɛꞌ ŋɛ mɔ-gɛnɔ so!”
3 Nfono mɔ, Pɔɔlo gi tɔgɛ sa asunbi alɛɛbo gɛmu mɔ yɛɛ, “Fo berɛ, i wɔra nnɛ mɔ, Wurubuaarɛ laa ŋɛ fo kee. Fo kya gyaabii asa daa. Fo dɛ fɛɛ obu ɔpɔɔrɛ ɔbono mɛ kyu ilaa fufuli kokuaa mɔ mɔ. Fo ba fo tɛ gɛrɛ yɛɛ fo dɛ Wurubuaarɛ nbara fo laa gyi me-nbɛlɛ, yɛgɛ gɛnɔɔbono fo nyiile asa yɛɛ mɛꞌ ŋɛ me-gɛnɔ so faa, iŋ kya kyena de nbara mɔ.”
4 Abono mɛ yelɛ sindi Pɔɔlo mɔ mɛ taasɛ mɔ yɛɛ, “I wonɛ ne fo kya saalɛ Wurubuaarɛ asunbi alɛɛbo gɛmu mɔ gɛnen?”
5 Pɔɔlo gi lɛɛ gɛnɔ yɛɛ, “Me-nanboana, meŋ bii yɛɛ mɔ ne n gyɛ asunbi alɛɛbo gɛmu mɔ. Nkana n nyi ibono mɛ ŋmarasɛ yela Wurubuaarɛ agyɛbi dɔ yɛɛ, ‘Fɛye-ɔbelɛnsɛ ɔbono ɔ kya kerɛ fɛye-asa so mɔ, fɛŋ sa fɛꞌ tɔgɛ ilaa nyɛnyɛn kyu lii mɔ so.’ ”
6 Pɔɔlo gi wu yɛɛ nbɛlɛ agyibo mɔ mɛ bo gikpen ginyɔ. Gikpen giko gi kya son Wurubuaarɛ Farasii ɔkpa so, ne gikpen nyɔsɛ mɔ, mɔ, gi kya son Wurubuaarɛ Saadusii ɔkpa so. Imɔso Pɔɔlo gi kpen tɔgɛ sa mɔmɔ yɛɛ, “Me-nanboana, fɛꞌ nu. N bo daa Farasii gikpen mɔ dɔ. Me-sɛ de me-nyi kee, gɛnen. Aye Farasii awura gikpen mɔ ansi a gyanꞌ yɛɛ gɛkaako Wurubuaarɛ laa kyingi anyamesɛ pɛwu. Gɛnen ilaa idɛ ne nɛ tɔgɛ so ne nɛ loo fɛye-nbɛlɛ faa.”
7 Pɔɔlo gi kpɛ tɔgɛ gɛnen ilaa idɛ mɔ, akyɔɔlɛ a tɔrɔ Farasii awura mɔ de Saadusii awura mɔ so. Mɔmɔ-nbɛlɛ agyibo mɔ mɛŋ baa wɔra gɛnɔ kolon Pɔɔlo so.
8 I kya nyiile yɛɛ Saadusii gikpen mɔ dɔ awura mɛ kpɛ mɛ dɛ yɛɛ Wurubuaarɛ maŋ kyingi anyamesɛ lii ibuni dɔ, ne iŋ bo Wurubuaarɛ dɔ isɔɔ kee, abɛɛ ibuni. Farasii gikpen mɔ awura berɛ, mɛ kya sɔɔ gyi yɛɛ gɛnen ilaa idɛ pɛwu i bo no.
9 Nbɛlɛ agyibo mɔ mɛ san mɛ kya faa abara so mɛ kya wɔra ɔlanba belɛ. Nfono mɔ, Farasii awura abono mɛ kya nyiile Wurubuaarɛ ɔson mɔ nbara mɔ ako mɛ koso yelɛ tɔgɛ ken-ken yɛɛ, “A mɛŋ wu ilaa nyɛnyɛn iko lii gɛnen ɔnyen baarɛ so. Ɔfaanan Wurubuaarɛ dɔ ɔsɔɔ abɛɛ obuni ne n tɔngɛ sa mɔ faa.”
10 Nbɛlɛ agyibo mɔ akyɔɔlɛ mɔ a wɔra ɔlon gikyɔ so mɔ, asogya ɔbelɛnsɛ mɔ gi selɛ gifuu yɛɛ mɛ laa biidɛ Pɔɔlo kyadɛ. Gɛnen so mɔ, ɔ tɔgɛ sa mɔ-asogya mɔ yɛɛ mɛꞌ kpelegɛ loo nbɛlɛ agyibo mɔ dɔ de mɛꞌ kpaa gbebi Pɔɔlo lii de mɛꞌ kyu mɔ kyu loo mɔmɔ asogya mɔ gɛsun ɔwɔraten gɛkpen mɔ dɔ.
11 Gɛdɛ kɛsɛ gɛnyɛ mɔ, Wura Yesu gi baa yelɛ Pɔɔlo asɛ ne ɔ tɔgɛ sa mɔ yɛɛ, “Pɔɔlo, keda fo-gisen. Fɛɛ gɛnɔɔbono fo taalɛ tɔgɛ me-ilaa sa asa Gyɛrusalem ɔsowolɛ so faa fo laa wɔra gɛnen kee sa Rom awura.”
Gyuda Awura Mɔ Mɛ Da Gɛdɛ Mɛ Laa Mɔɔ Pɔɔlo
12 Imɔ gɛdɛ gɛ kɛ mɔ, Gyuda awura ako mɛ kpaa ŋara gyanꞌ gɛtɛɛko kyu lii Pɔɔlo so. Mɛ da gɛdɛ ne mɛ ka ntan sa abara yɛɛ nengyene mɛ mɛŋ ti nyɛ Pɔɔlo mɔɔ mɔ, mɛ maŋ gyi, mɛ maŋ nun.
13 Gyuda awura abono mɛ kpaa gyan gɛnen mɔ, mɛ laa don asa ikue-inyɔ.
14 Mɛ kpe mɔmɔ-asunbi alɛɛbo abelɛnsɛ mɔ de abelɛnsɛ sɛnsɛ mɔ asɛ ne mɛ kpaa tɔgɛ sa mɔmɔ yɛɛ, “A wɔra gɛnɔ ne a ka ntan sa abara yɛɛ nengyene aŋ ti nyɛ mɔɔ Pɔɔlo mɔ aye-gɛnɔ gɛ maŋ daa sɛi sɛi.
15 Imɔso fɛye‑rɛ nbɛlɛ agyibo mɔ fɛꞌ sa Rom awura asogya ɔbelɛnsɛ mɔ gɛnɔ de fɛꞌ penɛ mɔ yɛɛ fɛ kya laarɛ fɛꞌ kii nu Pɔɔlo ilaa mɔ dɔɔdan. Imɔso ɔꞌ yɛgɛ mɛꞌ kyu mɔ bara fɛye. Aye mɔ a baala ta ibono a laa mɔɔ mɔ ɔkpa dɔ.”
16 Mɛ kya ŋminde gɛnen ilaa idɛ pɛwu mɔ, Pɔɔlo mɔ-pikyii mɔ-bi nyensɛ ɔko gi nu. Imɔso ɔ naa kpaa loo asogya mɔ gɛsun ɔwɔraten gɛkpen mɔ dɔ ne ɔ kpaa kyu imɔ pɛwu kyu buu sa Pɔɔlo.
17 Nfono mɔ Pɔɔlo gi terɛ asogya akpen abelɛnsɛ mɔ dɔ ɔko ne ɔ tɔgɛ sa mɔ yɛɛ, “Kyu dega baarɛ kyu kpe fɛye-ɔbelɛnsɛ ɔbono ɔ kya kerɛ fɛye pɛwu so mɔ asɛ. Ɔ bo ilaa iko ɔ laa tɔgɛ mɔ.”
18 Gɛsintin mɔ o kyu dega mɔ kpe, ne ɔ kpaa buu sa mɔmɔ-ɔbelɛnsɛ mɔ yɛɛ, “Ɔnyen ɔbono o tii de obu mɛ kya terɛ mɔ yɛɛ Pɔɔlo mɔ, ne n tɔgɛ sa me yɛɛ nꞌ kyu dega baarɛ kyu ba fo asɛ. Yɛɛ ɔ bo ilaa iko ɔ laa tɔgɛ fo.”
19 Ɔbelɛnsɛ mɔ gi keda dega mɔ gibaa dɔ kyu lii nkan ne ɔ taasɛ mɔ yɛɛ, “Menɛ ilaa ne fo bo fo laa tɔgɛ me mɔ?”
20 Dega mɔ gi tɔgɛ mɔ yɛɛ, “Gyuda awura mɔ mɛ tɔgɛ kyule abara yɛɛ mɛ laa kolɛ fo de ɔkɛ mɔ foꞌ kii kyu Pɔɔlo kpe nbɛlɛ agyibo mɔ ansi dɔ. Mɛ laa wɔra fɛɛ mɛ kya laarɛ de mɛꞌ taasɛ mɔ-gɛnɔ dɔ ilaa dɔɔdan too.
21 Ɔbelɛnsɛ, gɛŋ sa foꞌ kyule sa ɔmɔ. I kya nyiile yɛɛ mɔmɔ dɔ asa mɛ laa bun gyoo mɔ de mɛꞌ mɔɔ mɔ. Mɛ laa don asa ikue-inyɔ. Mɛ ka ntan yela sa mɔmɔ-nyoro yɛɛ nengyene mɛ mɛŋ mɔɔ mɔ mɔ, mɛ maŋ gyi, ne mɛ maŋ nun. Mɛ ti wolaa baala ta. Mɛ san mɛ tɛ mɛ gyoo gɛnɔɔbono fo laa tɔgɛ mɔ daa.”
22 Ɔbelɛnsɛ mɔ gi nu gɛnen ilaa idɛ mɔ, ɔ da dega mɔ tii gisu yɛɛ, “Gɛŋ sa foꞌ tɔgɛ ɔko yɛɛ fo buu ilaa idɛ sa me.” Ɔ tɔgɛ gɛnen mɔ, ɔ lɛɛ dega mɔ ɔkpa.
Mɛ Kyu Pɔɔlo Kpe Wura Fɛlisɛ Asɛ
23 Nfono mɔ, ɔbelɛnsɛ mɔ gi terɛ mɔ-asogya akpen anyɔ abelɛnsɛ, ne ɔ tɔgɛ sa mɔmɔ yɛɛ, “Belen, fɛꞌ kpaa baala asogya akpen asaꞌ. Nwɛ nnyɔ mɛ laa naa de ayaa, ikue-isa de saalaa mɛ laa gyan abee so, ne nwɛ nnyɔ mɔ mɛ laa keda akpɛ. Fɛ laa kpe Sɛsariya ndɛ gɛnyɛ gɛdɛ, asa adɛberɛ.
24 Fɛꞌ laarɛ abee ako sa Pɔɔlo kee de fɛꞌ kyu mɔ kpe Wura Fɛlisɛ asɛ gimu nkpa de alanfiya.”
25 Nfono mɔ, asogya ɔbelɛnsɛ mɔ gi ŋmarasɛ ɔwolɛ kyu sa mɔ-isɔɔ mɔ de mɛꞌ kyu kperɛ wura mɔ. Ɔwolɛ mɔ agyɛbi mɔ ne n gyɛ yɛɛ,
26 “Wura Fɛlisɛ, me, Kelɔɔdiyusɛ Lisiyasɛ ne n kya ŋmarasɛ gɛnen ɔwolɛ baarɛ mi‑i sa fo faa. Buubuu belɛ gyɛ fo-lɛɛ. N kya faala fo.
27 Gyuda awura mɛ keda gɛnen ɔnyen baarɛ mɛ kya laarɛ mɛꞌ mɔɔ. Gɛnen owi ɔbono dɔ mɔ, nɛ baa bii yɛɛ Rom isa ne ɔ gyɛ. Gɛnen so mɔ, me‑rɛ me-asogya mɔ a loo nno, ne a kpaa sɔgɛ mɔ lii mɔmɔ-abaa dɔ.
28 N kya laarɛ de nꞌ nyɛ bii ilaa ibono mɛ darɛ yɛɛ ɔ wɔra mɔ, imɔso nɛ kyu mɔ kpe mɔmɔ Gyuda awura nbɛlɛ agyibo mɔ asɛ.
29 Nɛ kyu mɔ kpe gɛnen mɔ, nɛ wu yɛɛ ɔŋ wɔra ilaa nyɛnyɛn ibono i kaaborɛ mɛꞌ mɔɔ mɔ abɛɛ mɛꞌ tii mɔ de obu.
30 Nɛ baa bii yɛɛ mɛ da gɛdɛ ibono mɛ kya laarɛ mɛꞌ mɔɔ mɔ. Ayaa abono so mɔ, nɛ tɔgɛ yɛɛ me-adɛꞌ adɛ mɛꞌ kyu mɔ bara fo. Nɛ buu sa Gyuda awura mɔ yɛɛ abono mɛ nyi yɛɛ mɔmɔ‑rɛ mɔ mɛ bo nbɛlɛ mɔ, mɛꞌ kpaa buu ilaa ibono ɔ wɔra ɔmɔ mɔ sa fo. Nɛ sin gɛrɛ, n kya faala fo.”
31 Asogya mɔ mɛ nu mɔmɔ-ɔbelɛnsɛ mɔ asɛ. Imɔso gɛnen gɛnyɛ gɛbono mɔ, mɛ kyu Pɔɔlo kyu kpaa loo Antipatirisɛ ɔsowolɛ so.
32 Gɛdɛ kɛsɛ mɔ, asogya abono mɛ naa de ayaa mɔ mɛ taa Pɔɔlo yɛgɛ nno, ne mɛ kii kpe mɔmɔ-gɛsun ɔwɔraten gɛkpen mɔ dɔ. I san abono mɛ gyan abee so mɔ ne nan sun Pɔɔlo kpaa loo Sɛsariya.
33 Mɛ kpaa loo nno mɔ, mɛ kyu ɔwolɛ mɔ de Pɔɔlo kyu wɔra Wura Fɛlisɛ abaa dɔ.
34 Wura Fɛlisɛ gi kalɛ ɔwolɛ mɔ ta mɔ, ɔ taasɛ Pɔɔlo nfono ɔ lii mɔ. Ne Pɔɔlo gi lɛɛ gɛnɔ yɛɛ Silisiya.
35 Wura mɔ gi nu gɛnen mɔ, ɔ tɔgɛ sa mɔ yɛɛ, “Abono fo‑rɛ ɔmɔ fɛ bo nbɛlɛ mɔ mɛ ti ba mɔ, nan nu fo-gɛnɔ dɔ ilaa.” Nfono mɔ, wura mɔ yɛɛ mɛꞌ kyu Pɔɔlo kpaa tii de obu Wura Hɛrodɛ gɛwi de asogya mɛꞌ dii mɔ.