10
Wurubuaarɛ Dɔ Ɔsɔɔ Gi Lɛɛ Mɔ-Nyoro Nyiile Kɔniiliyusɛ
1 Owi ɔko dɔ mɔ, ɔnyen ɔko gi kyena Sɛsariya ɔsowolɛ so. Mɛ kya terɛ mɔ-ginyen yɛɛ Kɔniiliyusɛ. Ɔŋ gyɛ Gyudanyen. Ɔ gyɛ ɔbelɛnsɛ sa Rom asogya gikpen gibono mɛ kya terɛ gimɔ yɛɛ Itali Awura Gikpen mɔ.
2 Kɔniiliyusɛ baarɛ gi kyu mɔ-gisen kyu sa Wurubuaarɛ. Mɔ‑rɛ mɔ-gɛten dɔ asa pɛwu mɛ kya son Wurubuaarɛ. Ɔ kya kpaa ayenbo de aterenbi gikyɔ lii mɔ-gisen dɔ. Owi kamaasɛ dɔ mɔ, ɔ kya dalaa sa Wurubuaarɛ.
3 Gɛkɛ gɛdɛ owi gbaasɛ mɔ, i lɛɛ nyiile mɔ fɛɛ oderi ne o wu Wurubuaarɛ dɔ ɔsɔɔ naa ɔ kya loo mɔ asɛ faa tentegelen, ne Wurubuaarɛ dɔ ɔsɔɔ mɔ gi terɛ mɔ-ginyen so yɛɛ “Kɔniiliyusɛ.”
4 Wurubuaarɛ dɔ ɔsɔɔ mɔ gi terɛ Kɔniiliyusɛ gɛnen mɔ, i wɔra Kɔniiliyusɛ gifuu ne ɔ kerɛ Wurubuaarɛ dɔ ɔsɔɔ mɔ faa yiridididi. Nfono mɔ Kɔniiliyusɛ gi taasɛ mɔ yɛɛ, “Ɔbelɛnsɛ?”
Wurubuaarɛ dɔ ɔsɔɔ mɔ gi tɔgɛ sa mɔ yɛɛ, “Fo-gɛdalaa gɛbono fo kya dalaa sa Wurubuaarɛ mɔ de fo-ayɛ abono fo kya wɔra sa ayenbo mɔ i loo Wurubuaarɛ asɛ, ne ɔ kya nyingi fo so.
5 Idɛ kon berɛ koso, de foꞌ sun ako de mɛꞌ kpe Gyopa kpaa terɛ ɔnyen ɔko nno. Mɛ kya terɛ mɔ yɛɛ Simon. Mɔ-ginyen giko kee ne n gyɛ Piita.
6 Ɔ sogɛ daa Simon asɛ kee. Nbuɛ iwolɛ gɛsun ne ɔ kya wɔra. Mɔ-gɛten gɛ sindi apoo.”
Kɔniiliyusɛ Gi Sun Kpaa Terɛ Piita
7 Wurubuaarɛ dɔ ɔsɔɔ mɔ gi tɔngɛ de Kɔniiliyusɛ gɛnen mɔ, mɔ‑rɛ mɔ-gikyon mɔ, Kɔniiliyusɛ gi terɛ mɔ-adega anyɔ ako abono mɛ tɛ mɔ asɛ mɔ mɔmɔ‑rɛ mɔ-asogya mɔ dɔ ɔko ba mɔ asɛ. Gɛnen sogya ɔbono gi kyu mɔ gisen kyu sa Wurubuaarɛ ne ɔ gyɛ abono mɛ kya dii Kɔniiliyusɛ mɔ dɔ ɔko.
8 Kɔniiliyusɛ gi terɛ ɔmɔ gɛnen mɔ, o buu ilaa ibono Wurubuaarɛ dɔ ɔsɔɔ mɔ gi tɔgɛ sa mɔ mɔ pɛwu sa ɔmɔ. Ne ɔ keda ɔmɔ sun Gyopa.
9 Imɔ gɛdɛ kɛsɛ mɔ, mɛ yii ɔkpa mɛ kya kpe Gyopa ɔsowolɛ so. Mɛ kya sindi ɔsowolɛ mɔ mɔ, gɛnen owi ɔbono mɔ, Piita gi dii kpe ɔ bo obu soso nfono mɛ tɛlensɛ mɔ ɔ kya dalaa. Gɛnen owi ɔbono mɔ i laa wɔra fɛɛ owi kenken gerɛ-gerɛ.
10 Akon a da mɔ, ne ɔ kya laarɛ mɛꞌ sa mɔ ilaa iko de oꞌ gyi. Ɔ bo soso nno ne mɔ-gɛten wura mɔ adɛ mɔ, mɔ, mɛ kya wɔra agyudɔ gɛsɛ. Ɔ bo nno gɛnen mɔ, i lɛɛ ilaa iko nyiile mɔ fɛɛ oderi, ne
11 ɔ nyɛ wu Wurubuaarɛ dɔ. O wu ilaa iko i dɛ fɛɛ barapaa belɛ-belɛ ɔko i kpelegɛ lii soso i kya ba. Ilaa inan iko i dɛ gɛnen ilaa mɔ nkan-nkan i kya kpelegɛrɛ imɔ i kya ba gɛsɛ.
12 Piita gi kerɛ ilaa mɔ so mɔ, o wu nbuɛ de ilaa ibono i kya kpii imɔ-itɔ so mɔ de nbuii oyuduu kamaasɛ.
13 I kpelegɛ baa yii mɔ-ansi dɔ mɔ, Piita gi nu gigyɛbiꞌ giko gi terɛ mɔ tɔgɛ yɛɛ, “Piita, koso de foꞌ mɔɔ wɛ.”
14 Piita gi lɛɛ gɛnɔ yɛɛ, “Kuaa, me-wura. Maŋ taalɛ wɔra gɛnen. I kya nyiile yɛɛ lii ko‑o ibono i korogɛ me faa, meŋ ti taa gyi aye Gyuda awura ilaa kyosɛ abɛɛ ilaa ibono i laa kyɔlesɛ aye mɔ.”
15 Piita gi lɛɛ gɛnɔ gɛnen mɔ, o kii nu gigyɛbiꞌ mɔ gi kii tɔgɛ sa mɔ yɛɛ, “Ilaa kamaasɛ ibono Wurubuaarɛ gi tɔgɛ yɛɛ iŋ baa i gyɛ ilaa kyosɛ mɔ, fo nyamesɛ gɛŋ sa foꞌ tɔgɛ yɛɛ i gyɛ ilaa kyosɛ.”
16 I wɔra Piita gɛnen so‑o gikpadɔ gisaꞌ. Gikpadɔ gisasɛ mɔ gɛmara mɔ, ayaa abono so mɔ, i puru ilaa mɔ de ilaa ibonoana i gyanꞌ barapaa mɔ so mɔ kiiri dii kyon Wurubuaarɛ dɔ.
17 Piita kya sa ilaa ibono i wɔra mɔ fɛɛ oderi faa so gɛwɔnsa ɔ kya kpon mɔ, gɛnen owi ɔbono pɛwu mɔ, Kɔniiliyusɛ isɔɔ mɔ o sun mɔ asɛ mɔ, mɛ ti baa loo ɔsowolɛ mɔ so mɛ kya taasɛ Simon gɛwi ɔkpa. Mɛ ti ba mɛ yelɛ gɛbunono gbaa.
18 Isɔɔ mɔ mɛ taasɛ gɛten mɔ dɔ asa mɔ yɛɛ, “Isafo ɔko mɛŋ bo gɛrɛ mɛ kya terɛ mɔ yɛɛ Simon Piita?”
19 Owi ɔbono Simon Piita san ɔ kya sa ilaa ibono i wɔra mɔ fɛɛ oderi mɔ so gɛwɔnsa ɔŋ kya nu imɔ gɛsɛ mɔ, Wurubuaarɛ Oduduu mɔ gi buu sa mɔ yɛɛ, “Kerɛ, anyen asaꞌ ako mɛ kya taasɛ fo so.
20 Koso de foꞌ kpelegɛ kpaa tu ɔmɔ de fo‑rɛ ɔmɔ fɛꞌ kpe nfono mɛ lii mɔ. Gɛŋ sɔɔ akyɔɔlɛ yɛɛ iŋ dɛ ɔkpa yɛɛ foꞌ kpe abono mɛ mɛŋ gyɛ Gyuda awura mɔ gɛwi. I kya nyiile yɛɛ me ne n sun ɔmɔ fo asɛ.”
21 Nfono mɔ, Piita gi kpelegɛ kpaa tu ɔmɔ ne o buu sa ɔmɔ yɛɛ, “Me ne n gyɛ isa ɔbono fɛ kya laarɛ mɔ. Me-gɛrɛ i dɛ gɛsɛ?”
22 Piita gi taasɛ ɔmɔ gɛnen mɔ, mɛ lɛɛ gɛnɔ yɛɛ, “Ɔbelɛnsɛ Kɔniiliyusɛ ne n sun aye fo asɛ. Ɔ gyɛ ɔbelɛnsɛ gbaaꞌ sa asogya gikpen giko. Ɔ gyɛ isa ɔbono ɔ selɛ Wurubuaarɛ ne ɔ kya gyi gɛsintin sa mɔ. Fɛye Gyuda awura mɔ pɛwu fɛ kya lɛɛ mɔ-ginyen. Wurubuaarɛ ne n keda mɔ-ɔsɔɔ ɔko sun lii Wurubuaarɛ dɔ ne ɔ baa kaala nyiile Ɔbelɛnsɛ Kɔniiliyusɛ yɛɛ oꞌ sun baa kyu fo lii gɛrɛnaa kpe mɔ-gɛwi de oꞌ nu ilaa ibono fo laa tɔgɛ sa mɔ mɔ.”
23 Mɛ buu sa Piita gɛnen mɔ, Piita gi kyu ɔmɔ loo gɛten dɔ ne mɔmɔ pɛwu mɛ naa dɛ nno gɛnen gɛkɛ gɛbono. Gɛdɛ kɛsɛ mɔ, Piita gi koso ne mɔ‑rɛ Kɔniiliyusɛ isɔɔ mɔ mɛ yii ɔmɔ-ɔkpa. Piita mɔ-nanboana Yesu ɔson mɔ dɔ abono mɛ bo Gyopa nno mɔ ako mɛ buu ɔmɔ.
24 Imɔ gɛdɛ kɛsɛ mɔ mɛ kpaa loo Kɔniiliyusɛ gɛwi Sɛsariya. Kɔniiliyusɛ gi sun mɔ-isɔɔ mɔ gɛnen mɔ, ɔ san ɔ tɛ ɔ kerɛ ɔmɔ-ɔkpa daa ne ɔ terɛ mɔ-subuana de mɔ-nanboana abono mɔ‑rɛ ɔmɔ mɛ kya loo mɔ baa gyanꞌ.
Piita Gi Kpaa Loo Kɔniiliyusɛ Gɛten Dɔ
25 Piita kya loo Kɔniiliyusɛ gɛten dɔ mɔ, Kɔniiliyusɛ gi lii ɔꞌ baa gyangara mɔ. Ɔ kpelegɛ dɛ Piita ayaa dɔ faa bura‑a, i wɔra mɔ yɛɛ oꞌ kyu buubuu sa mɔ fɛɛ ɔ kya son mɔ.
26 Nfono mɔ, Piita gi tɔgɛ Kɔniiliyusɛ yɛɛ, “Koso, me kee n gyɛ daa nyamesɛ fɛɛ fo-ɔnan.”
27 Piita mɔ‑rɛ Kɔniiliyusɛ mɛ faala ne mɛ gyi nsingyi naa loo gɛten dɔ. Piita gi loo nno mɔ, ɔ baa kerɛ mɔ, asa ne faa birim. Mɛ gyanꞌ Kɔniiliyusɛ gɛwi.
28 Nfono ne Piita gi tɔgɛ sa ɔmɔ yɛɛ, “Fɛye gbaa-gbaa fɛ nyi ibono i mɛŋ dɛ ɔkpa sa aye Gyuda awura yɛɛ aye‑rɛ asa sɛnsɛ fɛɛ fɛye mɔ aꞌ saarɛ abara dɔ abɛɛ aꞌ kpe fɛye-nwi. Me berɛ, Wurubuaarɛ ne n lɛɛ nyiile me yɛɛ meŋ sa nꞌ kerɛ me-nanbo nyamesɛ yɛɛ ɔ mɛŋ gyɛ sɛi abɛɛ nengyene me‑rɛ mɔ a dabɔlɛ mɔ i laa kyɔlesɛ me-Wurubuaarɛ ɔson.
29 Lii gɛnen so mɔ, fo sun kpaa terɛ me mɔ, mi‑i me mɔ, meŋ kine. Imɔ ne nɛ ba faa. Menɛ so ne fo sun baa terɛ me daa?”
30 Piita gi taasɛ gɛnen mɔ, Kɔniiliyusɛ gi lɛɛ gɛnɔ yɛɛ, “Ndɛ i laa wɔra fɛɛ nkɛ nnan ne, owi baarɛ ɔkara mɔ, n bo me-gɛten dɔ gɛrɛ n kya dalaa fɛɛ gɛnɔɔbono n wolaa mi‑i wɔra owi gbaasɛ kamaasɛ mɔ. N baa kerɛ mɔ, ɔnyen ɔko ne n ba ɔ yelɛ me-ansi dɔ o suu ngbɛ fufuli gi kya ŋɛlegi.
31 Ɔnyen mɔ gi terɛ me-ginyen so yɛɛ, ‘Kɔniiliyusɛ,’ ne o buu sa me yɛɛ, ‘Wurubuaarɛ gi nu fo-gɛdalaa ne ɔ kya nyingi fo-gidɛnsɛ gibono fo kya wɔra fo kya sa asa mɔ.
32 Imɔso sun kpe Gyopa de mɛꞌ kpaa terɛ Simon ɔbono mɛ kya terɛ mɔ-ginyen giko kee yɛɛ Piita mɔ. Ɔ sogɛ daa Simon ɔbono ɔ kya wɔra nbuɛ iwolɛ gɛsun mɔ asɛ. Mɔ-gɛwi gɛ sindi apoo.
33 Ayaa abono so ne nɛ sun fo asɛ, ne fo‑o fo mɔ, foŋ kine ne fo ba faa. Aye abono pɛwu a gyanꞌ Wurubuaarɛ ansi dɔ nperɛ-nperɛ faa, a ba daa de aꞌ baa nu ilaa kamaasɛ ibono Wura Wurubuaarɛ gi buu sa fo yɛɛ foꞌ tɔgɛ mɔ.’ ”
Piita Gi Tɔgɛ Yesu Ilaa Sa Kɔniiliyusɛ Mɔ‑rɛ Gɛten Dɔ Asa
34 Nfono mɔ, Piita gi bugi mɔ-gɛnɔ ne ɔ tɔgɛ yɛɛ, “Idɛ kon berɛ, nɛ wu ibono i gyɛ gɛsintin yɛɛ Wurubuaarɛ mɛŋ kya ligi ɔko.
35 Fo nyamesɛ kamaasɛ ɔbono fo selɛ Wurubuaarɛ ne fo kya gyi gɛsintin mɔ, fo gɛnen kaasɛ ɔbono ne n kya gyi Wurubuaarɛ ginsi. Fo gyɛ fonɛ‑o, fo mɛŋ gyɛ fonɛ‑o, imɔ ibono iŋ tiri.
36 “Wurubuaarɛ gi kyu mɔ-ɔkalan konkonsɛ mɔ bunge aye Isirale awura. Ɔ tɔgɛ ɔmɔ yɛɛ Yesu Kirisito ne nan yɛgɛ asa mɛꞌ nyɛ gisen yuuli. Yesu Kirisito ne n gyɛ Wura sa nyamesɛ kamaasɛ.
37 Ɔfaanan fɛ ti nu Yesu Kirisito so de ilaa dɛnsɛ ibono ɔ wɔra Gyudiya gɛsinkpan pɛwu so mɔ. Gyɔn gi tɔgɛ Wurubuaarɛ sagyere mɔ so ilaa sa asa mɔ, imɔ gɛmara mɔ ne Yesu gi yii mɔ-gɛsun mɔ giwɔra gɛsɛ. O yii gɛsɛ lii daa Galeli gɛsinkpan so.
38 Gɛnɔɔbono Wurubuaarɛ gi sun Yesu Nasarɛtɛnyen ne ɔ yɛgɛ mɔ-Oduduu gi sa mɔ-ɔlon mɔ, i mɛŋ gyɛ fɛye gisafo. Wurubuaarɛ kya kpaa mɔ so mɔ, ɔ naa wɔra idɛnsɛ, ɔ kya kyɛ asa abono ilaa nyɛnyɛn pɛwu gɛmu mɔ kya nyala mɔmɔ mɔ.
39 “Ilaa kamaasɛ ibono Yesu gi wɔra aye Gyuda awura gɛsinkpan so de Gyɛrusalem, aye ɔsowolɛ gɛmu mɔ so mɔ, a wu de aye-ansi. Mɛ kyu mɔ da aŋanbi kyɔlɔga oyii so kyu mɔɔ.
40 O wuꞌ mɔ, imɔ gɛkɛ sasɛ mɔ Wurubuaarɛ gi kyingi mɔ lii ibuni dɔ, ne ɔ yɛgɛ asa mɛ wu mɔ de ansi.
41 I mɛŋ gyɛ asa mɔ pɛwu ne n nyɛ wu mɔ. Aye abono Wurubuaarɛ gi kyɔɔlɛ aye lɛɛ yɛɛ aꞌ tɔgɛ mɔ Yesu ilaa sa asa mɔ wolɛ ne n wu mɔ. Ɔ kyingi lii ibuni dɔ mɔ, aye‑rɛ mɔ a wɔra abaa gyi ne a nun.
42 Yesu gi ka sa aye yɛɛ aꞌ naa a kya tɔgɛ mɔ-ɔkalan mɔ sa asa de aꞌ buu sa mɔmɔ yɛɛ mɔ ne n gyɛ ɔbono Wurubuaarɛ gi lɛɛ yela yɛɛ gɛkaako mɔ, asa abono mɛ tɛ de ansi de abono mɛ wuꞌ mɔ pɛwu, mɔ ne nan gyi mɔmɔ-nbɛlɛ.
43 Wurubuaarɛ ikalan atɔgɛbo mɔ pɛwu mɛ wolaa wu mɔ-ilaa ŋmarasɛ yela sa aye yɛɛ fo nyamesɛ kamaasɛ ɔbono fo ka gyan Yesu Kirisito so mɔ fo laa nyɛ Wurubuaarɛ oꞌ kyu fo-ilaa nyɛnyɛn kyɛɛ fo kyu naa de mɔ so.”
Wurubuaarɛ Oduduu Mɔ Gi Suu De Asa
Abono Mɛŋ Gyɛ Gyuda Awura Mɔ
44 Piita san ɔ kya tɔgɛ gɛnen ilaa idɛ mɔ, Wurubuaarɛ Oduduu mɔ gi baa suu de asa abono pɛwu mɛ gyanꞌ Kɔniiliyusɛ gɛwi mɛ kya nu mɔ asɛ mɔ.
45 Gyuda awura abono mɛ ka gyan Yesu so ne mɛ buu Piita kpe Kɔniiliyusɛ gɛwi mɔ pɛwu mɛ wu gɛnen mɔ, i dɛ mɔmɔ-gɛnɔ. I lii fɛɛ Wurubuaarɛ gi yɛgɛ mɔ-Oduduu mɔ gi baa suu de asa abono mɛ mɛŋ gyɛ mɔmɔ Gyuda awura mɔ kee.
46 I kya nyiile yɛɛ mɛ nu mɛ kya yen Wurubuaarɛ de ndɛ nbono mɛŋ wolaa mɛ kya nu mɔ dɔ.
Nfono ne Piita gi taasɛ yɛɛ,
47 “Nengyene nɛ gyere gɛnen asa adɛ Wurubuaarɛ sagyere mɔ, nɛ fuɛ? Fɛꞌ kerɛ ibono mɛ nyɛ Wurubuaarɛ gi kyu mɔ-Oduduu mɔ kyu sa mɔmɔ fɛɛ gɛnɔɔbono o kyu sa aye kee mɔ. Menɛ n wɔra ne fo ɔko fo laa kine yɛɛ meŋ sa nꞌ gyere ɔmɔ Wurubuaarɛ sagyere?”
48 Nfono mɔ, ɔ tɔgɛ yɛɛ mɛꞌ gyere ɔmɔ Wurubuaarɛ sagyere Yesu Kirisito ginyen dɔ. Mɛ nyɛ Wurubuaarɛ sagyere mɔ gɛnen mɔ, mɛ kolɛ Piita yɛɛ oꞌ kii kyena ɔmɔ asɛ nkɛ kalɛsɛ nko.