I Surat-na Si Pablo
Pada'iray Si
Tito
Pagbulig Pagsabot Sito Surat
I magsurat sito, iya si Pablo nga rilihugun-na si Diyos pati' apostul-na si Jesu-Kristo (1:1). Kulawin na hamok ari si pahina 394 pagpasayod si bug'os pagka'a'a-na si Pablo. Agsurat-nay to para si Tito nga ungod dadi'-na tungod kay ag'abuyon mga iya si pagtu'o (1:4). Ka'urugan i mag'isip nga agsurat-nay to si Pablo ngan 65 AD (mga 35 anyos kahuman abanhaw si Jesus) ngan kari'i-na si syudad Corinto myintras iya anakka si syudad Nicopolis (kulawin si 3:12). Agsurat-nay to kahuman si pakagawas-na si primiro kaprisu-na ari si Roma.
Si Tito ma'in Hebro pero agtutu'o iya si Jesu-Kristo. Adda dina iya Griko (Gal 2:1,3). Kapadis-nay to si Pablo ngan katumuy-tumuy-na si trabaho pagpanginano si magpanutu'o (2Cor 8:23). Agbilin-nay to si Pablo ari si isla Creta paghamis si mga kinahanglanon pa labihan na i pagtu'in mga lalla si kada bungto nga angay ag'inantan si katungdanan bilang mahanak si pagtu'o (1:5).
Aniya' tallo bali ka'impurtanti nga nagpa'anna'-na si Pablo ato sito surat. Primiro, agtugunan-na si Tito kon ay klasiha kina'iya i kina'anda'an si addangan nga angay ag'inantan si katungdanan bilang mahanak si pagtu'o (1:5-11). Kaduwa, agmandu'an-na si Tito kon pinapa'i pagpanginano pati' pagturo' si pala'in-la'in grupo (2:1): Parti si mga mabu'ot na (2:2-5), parti si mga dadi'-dadi'on pa (2:6-8), parti si mga uripon (2:9-10). Katallo, agturo' ato si Pablo kon ay i angay kina'iya para si addangan nga magtutu'o (3:1-3,9-10).
I Pagtunga'-tunga' Sito Surat
1. I Pagpakilala (1:1-4)
2. I Trabahu-na si Tito ari si Creta (1:5-16)
3. I Angay Papaturu'on si Pala'in-la'in Grupo (2:1-15)
4. I La'in Pa mga Kinahanglanon Nagbuhat (3:1-11)
5. I Ultimo mga Panugun-tugon (3:12-15)
1
1 Tikang to surat si Pablo. Nagtu'inan ako bilang rilihugun-na si Diyos pati' bilang apostul-na si Jesu-Kristo basi' sapatuttut-ko i mga pinili'-na a'a pagtu'o si iya ngan basi' sapasayud-ko i kamatu'uran hi'unong si iya nga akagiya si mga iya si diyusnon kinabuhi'.
2 Yayto pagtu'o pati' kasayuran agbuwan kasiguruhan pag'angkon si mga nag'anduy-na kinabuhi' nga gana' katapusan-na. Sayod kita kam nga ga'i ata'o pagbullo' i Diyos ngan antis si panikangan agsa'ad iya nga a'allom i mga a'a-na hasta si kahastahan.
3 Mangno si panakka-na si nagtala'an-na uras, agsara i allingun-na pina'agi si pagpasamwak-na si mga tinapuran-na pariho si ako. I Diyos nga Paragsalbar-ta kam, iya i magmando' si ako pagpasamwak si allingun-na.
4 Tigsurat-koy to para si ka'aw Tito, ka'aw nga ungod dadi'-ko tungod kay ag'abuyon kita si pagtu'o.
Amalako ako si Diyos Tata' pati' si Kristo Jesus nga Paragsalbar-ta nga sa'angkun-mo i mapinalangga'on pagpanginanu-na pati' i kamurayaw-na mga iya.
I Trabahu-na si Tito
ari si Creta
Buhat 20:17-35; 1Tim 3:1-13; 5:17-25; 1Ped 5:1-4
5 Ag'ambanan-ta kaw anan si isla Creta paghamis si mga kinahanglanon pa labihan na i pagtu'in mga lalla si kada bungto nga angay ag'inantan si katungdanan bilang mahanak si pagtu'o sigon si nagmandu'-ko si ka'aw.
6 Kinahanglan i makatu'inan nga gana' makabasol, ngan gana' la'in alla-na. Kinahanglan i mga dadi'-na agpanutu'o ngan gana' makapasumbong nga agpamatakas hamok si mga karuyag-na ngan ga'i agpanunod si mahanak.
7 Kinahanglan nga gana' makabasol sito a'a kay iya i mangngataman si magpanutu'o ngan nagtapuran pagpanginano si dimu'an tawa'-na si Diyos. Kinahanglan nga ma'in iya duminanti, ma'in masisinahon, ma'in paralango, ma'in makihihiranon ngan ma'in daya'on si pag'inanda' kwarta.
8 Lugod, kinahanglan iya andam pag'istimar si bisan say, alipay pirmi iya si dimu'an nga mahalap ngan ata'o pagdalom si isip-na. Kinahanglan liwat iya nga matadong, diyusnon ngan aglugaring pagdiri' si mara'at kina'iya-na.
9 Kinahanglan nga ag'unong iya si allingon nga makatapuran sigon si ungod nagturo', basi' pirmi aniya' si mga nag'ataman-na nga ma'aghat pina'agi si pagturo' si tama' pagtu'o pati' basi' akapamatu'od iya nga sala' i pagdiri' sito.
10 Kinahanglan i mga mahanak si pagtu'o nga manginano sito kay si kamatu'uran, malabbat na i mga suplikado. Agparapanbaragaw hamok to si gana' kapulsanan-na ngan mga bullu'on, labihan na i ditangnga' si mga tinuri' magpanutu'o.
11 Kinahanglan mga iya nga apugong kay aniya' mga panimalay nga pabulag si pagtu'o pina'agi si pagturu'-na mga iya si ma'in angay ngan agbuhat-nay to hamok mga iya basi' agpakapangwarta.
12 Mismo ngani' addangan si mga paragsumat nga sunsana'an akapinugad, “Bullu'on gayod i mga taga Creta, mga mara'at a'a nga gana' batasan-na pati' mga hubya' nga makikinabos.”
13 Ungod nan gayod mga allingun-nay nan. Sanglit isugi-bi mga iya ngan isplikari-bi pahalap, basi' ahul'os i mga pagtu'u-na
14 ngan basi' ga'i mga iya manginano si mga surusurumatun-na si mga Hebro, o ma'in ngani' si mga mandu'-na si magpandiri' si kamatu'uran.
15 Para si mga a'a nga ata'o paglikay si pagparapakasala', tugot i paggamit si dimu'an inanna' kay ga'i to akabawa si mga iya pagsala', pero para si ga'i magkatara'o paglikay pagparapakasala' nga ga'i agpanutu'o, bisan ay i naggamit-na mga iya, akabawa pirmi dina si mga iya pagsala'. Si kamatu'uran, hasta i mga inisipan-na lagtok si sala' ngan ga'i na gayod mga iya agkatara'o pagturutimbang kon ay i mahalap pati' kon ay i mara'at.
16 Agparapaminugad to nga akakilala mga iya si Diyos, pero pina'agi si mga gawi'-na, kinakulawan nga agdiri' mga iya pagpaki'adda si iya. Si pangulawan-na si Diyos, mga makasusulya' mga iya, mga suplikado ngan ma'in na angay pagbuhat si bisan ay nga mahalap.